در گذشته، اغلب شهرها و روستاهای ایران دارای فضاهای گردهمایی نظیر شربت خانه ها بودند که مردم برای گفتگو و استراحت موقت در این اماکن گرد هم می آمدند، شربتی می آشامیدند و در باب موضوعات محلی روز مذاکره می کردند. در همین اماکن بود که ایرانیان با ذوق و اشتیاق وافر به اشعار و داستان های شاهنامه گوش فرا می دادند. در خصوص قدمت و اینکه از چه زمانی شربت خانه ها در ایران آغاز به کار کردند اطلاعات درستی در...

بررسی نمادهای در هنرهای قهوه خانه ای بالاخص در دوره قاجاریه، بحث محوری و کلیدی این پایان نامه است. قهوه خانه ها به صورت یک نهاد اجتماعی-فرهنگی ، بستری مناسب برای آموزش فرهنگ و ادب سنتی به عامه مردم و پرورش استعداد های ادبی و هنری در جامعه بود و هنرهای بزرگی را درخود پرورش داد. هنرهایی که هنرمند آن ها را در قالب نماد و نشانه متجلی می سازد، همه ریشه در باورها و اعتقادات مردمان این دیار داشته و نو...

چکیده علیرغم این که در طول چند صد سال و تا آخرین دهه های قرن 13 ه.ق، نوشیدنی محبوب و عمومی همه مردم ایران قهوه بود، اما در آخرین دهه های این قرن و اوایل قرن 14 ه.ق، چای جزء جدایی ناپذیر آداب غذایی هر فرد ایرانی گردید. بدیهی است بررسی و تحلیل این تغییرات از اهمیت ویژه ای در تاریخ اجتماعی ایران برخوردار است.از این رو و در این نوشته به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که چه عواملی در تغییر ذائقه...

حسین قوللر آقاسی با احترام به باورهای مردم، تأکید بر جنبه های اخلاقی خیر و شر و حفظ سجایای انسانی متأثر از حوادث عاشورایی، زندگی ائمۀ اطهار(ع)، داستان های شاهنامۀ فردوسی، و توصیف مفاهیم معنوی، با بیانی ساده، رسا و نمادین، ضمن جانبداری از نیروهای خیر و با تلفیق جنبه های عینی و ذهنی ، آثار ماندگار و باارزشی را خلق کرده است. در این مقاله، با هدف شناخت قراردادهای تصویری شخصیت های آثار او بر مبنای خ...

این پژوهش با نام بررسی نقاشان دهه ی 40 ایران شامل 5 فصل است. نحوه ی جمع آوری این رساله کتابخانه ای بوده و هدف بررسی نقاشان دهه 40 ،چگونگی شکل گیری و تحلیل آن در دوره ی مذکور بوده است . نقاشی معاصر ایران از زمان کمال الملک و پیروانش شکل نوینی به خود گرفت، سپس نگارگری جدید و نقاشی قهوه خانه را به همراه داشت. نقاشی معاصر ایران ترکیبی از گرایش های متفاوت هنری است که تحت تأثیر جریانهای اجتماعی، فره...

یکی از راه های دسترسی به ادبیات عامه در ایران ادبیات مکتب خانه ای است که بر مبنای ادبیات شفاهی بوده، به صورت مکتوب در آمده و در مکتب خانه های قدیم به محصلان آموزش داده می شد. از آن جا که زن یکی از مهم ترین موضوعات ادب و هنر سراسر گیتی است، بررسی جنبه های غنایی سیمای زن در آثار مکتب خانه ای از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. هدف از این پژوهش که به روش مطالعۀ کتابخانه ای و بر اساس رویکرد توصیفی- تحل...

روند آموزش مدرن زنان مسیری پرپیچ و خم، طولانی و با دشواری ها و مبارزه هایفراوان بود . ا ز آنجایی که ورود هر کالا یا پدیده نوین غربی به کشور با موانعی روبرو بود ومخالفان و موافقانی داشت، نیروهای پیشرو برای کاهش شکاف بین فضای سنتی و مدرن وجلوگیری از مقاومت های ذهنی مقابله با پدیده های نو، راهکارهایی به کار می بستند که درقالب شکل و محتوا بازتاب می یافت . آموزش زنان در سه موج تحول پیش از مشروطه ازا...

قیام امام حسین (ع) یکی از وقایع بسیار مهم در تاریخ اسلام است. این واقعه که یکی از حوادث محوری تاریخ تشیع می باشد تأثیرات عمیقی بر فرهنگ ایران داشته است؛ از جمله ادبیات و هنر که نشانه های آن به ویژه درهنر نقاشی قهوه خانه ای ظهور کرده است. هدف این پژوهش یافتن تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم حماسه عاشورا در خلق نقاشی های قهوه خانه ای است. امام حسین (ع) و حضرت ابوالفضل (ع) و همراهان آنها بعنوان نماد ان...

نقاشی قهوه خانه ای هنری است که دارای درون مایه های حماسی، مذهبی و بزمی است، که نوع حماسی آن بیشترین تاثیر را بر این نقاشی گذاشته است. شکل گیری این هنر با ظهور جریان فرنگی سازی در عهد صفویه پیوند خورده است؛ ولی استفاده ی کاربردی از آن مربوط به دوره ی قاجار و به ویژه دوران مشروطه خواهی است. پیدایش قهوه خانه ها و نهضت مشروطه و جنبش آزادی خواهی در شکل گیری نقاشی قهوه خانه ای موثر بودند. در دوره ی...

اعلان می تواند در بزرگداشت ایام مذهبی ازجمله در سوگواره های عاشورایی نقش مهمی داشته باشد. بر همین مبنا، می توان به ویژگی های خاص اعلان های مذهبی توجه کرد و بر اساس آن، به مسئلۀ ساختار اعلان های عاشورایی ازجمله طیِ سه دوره سوگواره اعلان های عاشورایی بین سال های 1384 الی 1387 پرداخت.با نگاهی به داده های جدول ها در تحقیق حاضر، روشن شد ساختار حلزونی یا دوار در اعلان های عاشورایی کمترین کاربرد و ساخت...