محمّد عبدالسّلام کفافی (1340-1392 ه‍. ق) از مؤلّفان و پژوهشگران برجسته و پیشگام جهان عرب در حوزه ادبیّات تطبیقی به شمار می آید: کتاب ادبیّات تطبیقیِایشان (پژوهش هایی در باب نظریّۀ ادبیّات و شعر روایی) - که به زبان فارسی هم ترجمه شده است - از آثار برجسته ادبیّات تطبیقی دهه هفتاد در جهان عرب است. این کتاب دربرگیرنده سه بخش اساسی است که هر بخش به چند فصل تقسیم شده است: مؤلّف در بخش نخست، برخی مبانی نظری ادب...

نظریه دریافت که به دست یاوس و آیزر به وجود آمد، خواننده را محور روند خوانش قرار می دهد؛ در زمینه این نظریه پژوهشهای زیادی انجام گرفت؛ یکی از آن زمینه ها که مورد توجه ناقدان و محققان قرار گرفت، بررسی آن درحوزه ادبیات تطبیقی است؛ مطالعه دریافت دو خواننده با دو زبان و فرهنگ مختلف، از یک متن واحد، زمینه گسترده تری را در این نظریه فراهم می آورد. این رساله از طریق روش توصیفی- تحلیلی به بررسی برداشته...

اگر خاورمیانه را از دید مکتب کپنهاک به عنوان یک مجموعه امنیتی مرکزگرا بدانیم که یک قدرت خارجی در آن دخالت دارد؛ پس باید آمریکا را مهم‌ترین بازیگر فرامجموعه‌ای در مجموعه امنیتی خاورمیانه دانست که به دلیل منافع متعددی که در خاورمیانه دارد طبیعتاً حساسیت‌های خاصی نیز نسبت به این مجموعه دارد. از سوی دیگر، ایران به عنوان مهم‌ترین چالش آمریکا در خاورمیانه است که از دید آمریکا می‌تواند منافع این کشور ر...

آینده پژوهی دانش/ هنر معماری آینده است و سناریو خروجی آرمانی آن و به تعبیری از لحاظ متدولوژیک، وحدت بخش روش های متعدد مورد استفاده در فرآیند آن بوده و تنها حوزه آینده پژوهی است که در آن تعبیر «مکتب» بکار رفته است. مع الوصف تاکنون مطالعات تطبیقی کافی درباره مکاتب سناریونگاری صورت نگرفته است و اغلب تحقیقات در سطح متدولوژی متوقف مانده اند. هدف مقاله حاضر، بررسی تطبیقی دو مکتب بزرگ سناریونگاری آیند...

در تعریف و تبیین چیستی ادبیّات تطبیقی، اصول و مبانی آن، کارکردها و حوزه های مطالعاتی، روش ها و رویکردهای آن و ... میان پژوهشگران، اتفاق نظر وجود ندارد. وجود مکاتب سه گانه در ادبیات تطبیقی (فرانسوی، آمریکایی، روسی) نشانه ای بر  عدم تبیین در تعریف و ماهیّت این حوزه­ی معرفتی می باشد. در این مقاله با توجّه به این اصل فلسفی (روش شناختی در علم ونیاز به شناخت هر دانش) به تحلیل سه مسأله؛ موضوع، غایت و روش...

زندان و ادبیّات وابسته به آن از دیرباز وجود داشته است. ادبیّات زندان، نالۀ جان های فرهیخته ای است که به دلایل مختلف سیاسی، اجتماعی و اعتقادی به زندان رفته­ و طعم حبس و اسارت را چشیده­ و با قدرت بیان، به ثبت لحظه­های سخت و اندوه بار خویش پرداخته­اند. این ادبیّات به دلیل طبیعت و ماهیّت خاصّ خود از جنبه های مختلف عناصر ادبی چون عنصر مکان، زمان و شخصیّت نیازمند بررسی دقیق است. از طرفی شناخت انواع مکان و ...

یکی از مؤلّفه­های ادبیّات تطبیقی در جهان، شکل­گیری مکتب رئالیسم و سمبلیسم و تأثیر این مکاتب در آثار نویسندگان معاصر است. دو ملّت ایران و عرب، در طیّ روابط تاریخی با کشورهای اروپایی، از این مهم بی­بهره نمانده و آثار ارزشمندی را مطابق اندیشه­ها و نظریه­های این مکاتب ادبی عرضه کرده اند. مکتب رئالیسم (واقع­گرایی) از جمله مکاتبی است که با توجّه به اوضاع و احوال جامعه وارد عرصۀ ادبی و داستان­نویسی شد و مک...

هدف این تحقیق مشخص کردن جمله های مختلف الگو در نگارش دانشجویان ایرانی بوده است. تعیین تعداد کلمات و ساختارهای مختلف که توسط دانشجویان ایرانی در یک کار نوشتاری مشخص به کار می رود و مقایسه آنها با کلمات و ساختارهایی که توسط نویسندگان آمریکایی به کار رفته است از دیگر اهداف این تحقیق بوده است. افراد شرکت کننده در این تحقیق شامل 50 دانشجوی کارشناسی مترجمی زبان انگلیسی بوده است. با دادن آزمونی تصویری...

یکی از روش‌های شناخت ویژگی‌های نقاشی ایرانی، مطالعه و بررسی تطبیقی نسخ نگارگری دوره‌های مختلف با یکدیگر است. مطالعات تطبیقی علاوه بر شناخت ویژگی‌های کلی اثر، جو حاکم بر هنرمندان هر دوره و هویت آنان را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. تاکنون محققین و مستشرقین بسیاری نگاره‌های نسخه‌های خطی دوره‌ی شاه‌تهماسب را مورد مطالعه قرار داده‌اند، ولی در این میان کمتر به نگاره‌های مکتب شیراز خصوصاً نسخه خاوران نامه...