چکیده در تقسیم‌بندی شعر از لحاظ محتوا و عوامل درونی، با چهار گونة حماسی، غنایی، تعلیمی و نمایشی رو به رو هستیم. این تقسیم‌بندی بدین معنی نیست که یک اثر ادبی به‌طور کامل به یک گونة خاصّ تعلّق دارد زیرا در آثار ادبی، گونه‌های شعر با یکدیگر تداخل دارند. به دیگر سخن یک اثر غنایی می‌تواند دارای بخش‌های حماسی باشد و در یک اثر حماسی می‌توان نشانه‌هایی از شعر تعلیمی یا غنایی دید. حماسه هیچ گاه از جن...

منظومه های بزمی و عاشقانه، بارزترین جلوه های ادبیات غنایی است. این پژوهش به بررسی ساختار داستانی و سبکی مثنوی های غنایی معروف در سه دوره ی خراسانی(منظومه بیژن و منیژه، ویس و رامین)، عراقی(لیلی و مجنون، یوسف و زلیخا)و هندی(نل و دمن، محمود و ایاز)، بر اساس شگردهای داستان نویسی معاصر می پردازد. این پژوهش، ضمن بررسی عناصر این ساختار، به جستجوی ویژگیهای این منظومه ها پرداخته و با ارائه شواهدی، به ا...

یکی از آثار مهم حماسی به زبان فارسی، برزونامۀ شمس­الدین محمد کوسج است. شاعر در این منظومه به شرح رویدادهای مربوط به برزو فرزند سهراب و اطرافیان او پرداخته است. اگرچه نگاه غالب در بروزنامه حماسی است، بازتاب ویژگی­های عاطفی که با ادبیات غنایی گره خورده است، به روشنی دیده می­شود. از این­رو، در مقالۀ حاضر، مهم­ترین مؤلفه­های غنایی برزونامه با استناد به منابع کتابخانه­ای و روش توصیفی- تحلیلی بررسی ش...

در ادبیات منظوم بلوچی، داستان سرایی جایگاه ویژه ای دارد و بخش بزرگتر ادبیات سنتی بلوچی، به داستنهای منظوم اختصاص دارد. داستان « سسّیsassi و پنّونponnūn » مهمترین داستان بلوچی است که در ادبیات زبانهای دیگر، رایج است. این منظومه غنایی عاشقانه، با وجود گمنام بودن نویسنده آن، در زمره بهترین سروده های بلوچی جای دارد.در میان شاهکار آفرینان ادب پارسی ، کمتر شاعری توانسته است مانند نظامی گنجوی در داستان ...

بررسی ساختاری آثار کلاسیک روایی، جایگاه مناسبی برای کشف روابط مؤلفه های داستانی با زبان است. پیرنگ کامل منظومه عاشقانه مهر و ماه (جمالی دهلوی، 1353) بستری مناسب برای نشان دادن این روابط فراهم می کند. در زبان غنایی منظومه مذکور کارکرد ادبی و عاطفی زبان بر سایر نقش های زبانی غالب است. هدف نگارنده در این جستار، جمع سه نظریه متمایز در حوزۀ ساختار داستان و کارکردهای زبان است که درنهایت، به الگویی کل...

داستان یوسف وزلیخا یکی از زیباترین ودلنشین ترین داستانها وروایات دینی عاشقانه است ؛که در تاریخ دینی پیش از اسلام ریشه دارد ودر تورات وقرآن مجید نیز در سوره ی «یوسف» به تفصیل از آن سخن رفته است وخداوند متعال به سبب اهمیت ومنزلت آن ،«نام احسن القصص » را بــرآن نهاده است. علاوه برآن منبع قدسی ، در انواع ادبی رایج در کشورهای اسلامی نیز به تدریج بازتاب گسترده ای پیدا کرده است؛ به این معنا که داست...

منظومه های عاشقانه یکی از زیر مجموعه های ادبیات غنایی محسوب می شوند.همان طور که از نام این منظومه ها مشخص است، درون مایه ی اصلی این نوع ادبی عشق و مضامین عاشقانه می باشد.مثنوی سیف-الملوک و بدیع الجمال اثری از میرصوبدارخان از دودمان تالپوران سند است. اثر مذکور در قرن سیزدهم از روی نسخه ی منثور یکی از داستان های کتاب هزار و یک شب طسوجی در بحر خفیف مسدس مخبون محذوف سروده شده است. این داستان را می ...

ادبیات فارسی از غنی ترین ادبیات جهانی است، لبریز از عواطف و احساسات درونی و قالب های گوناگون رایج زمان در درازنای تاریخ پرفراز و نشیب این سرزمین. بسیاری از شاه کارهای ادبی، جنبه تعلیمی دارند و از این قبیل است مثنوی مولوی و بوستان سعدی و حدیقه سنایی و منظومه های عطّار و نظایر آنها که جنبه های تعلیمی آنها همپای جنبه های ادبی پُرمایه و قوی است، عرصه کاربرد ادب تعلیمی بسیار وسیع است، زیرا به هر حال، ...

چکیده: این مثنوی ها با توجه به نوع اثر، شامل وصف های متنوعی-اند که از سویی به طبیعت و عناصر گوناگون طبیعی مربوط می-شوند و از سویی دیگر وصف شخصیّت های داستانی و محافل بزم و رزم و جز آن را در برمی گیرند. شاعر این توصیفات را چنان زیبا و طبیعی در شعر مجسّم کرده است که گویی خود شاعر آنان را در عالم واقع مشاهده کرده است. توصیف و تحلیل صحنه ها و شخصیّت های داستانی این افسانه ها، راه گشایی برای فهم و ...

منظومه خسرو و شیرین یکی از جذاب ترین آثار گستره ادب غنایی است، که به لحاظ توانایی زبانی و ادبی سراینده آن در خلق تصاویر زنده و پویا از شور و کشش عاشقانه و ناز و نیاز عاشق و معشوق، همواره مورد توجه بوده است. افزون بر هنر سرایندگی نظامی در آفرینش این اثر غنایی، آن چه بیش از همه مهم می نماید، برجستگی نقش زن، به عنوان موجودی مستقل و انتخاب گر است، که در آثار مشابه کم تر دیده شده است.در این منظومه، ...