از زمان ژان ژاک روسو تا به امروز‘ عرصة ادبی فرانسه شاهد ظهور نویسندگانی بوده که به شرح جزئیات زندگی خویش می پرداختند و به این ترتیب موجب پیدایش نوع جدیدی از نگارش به نام حسب حال نویسی شدند. نویسندة چنین آثاری‘ با نگارش شرح حال زندگیش‘ به دنبال بازسازی حقیقت و هویت واحد خویش می گردد. در کنار این پدیدة ادبی‘ ادبیات فرانسه همچنان شاهد خلق حسب حال نویسی های دیگری بوده که از ساختاری نا متعارف بهره ج...

مقاله پیش رو، حاوی نکاتی پیرامون فریدون بن احمد اسفهسالار (سپه سالار) و رساله مشهور او پیرامون زندگی و شرح احوال مولانا جلال الدین محمد بلخی است. سپه سالار تنها شرح حال نویسی است که به گفته خود چهل سال سر بر آستان مولانا داشته است و از میان معاصران تنها او به شرح و تقریر روی دادهای زندگی مولانا اقدام کرده است. این مقاله ضمن معرفی صاحب رساله و ریشه یابی در وجوه تسمیه لقب «سپه سالار» و نیز لقب دی...

 طبقه بندی سنّتی و گاه غیرعلمی، بر پیکرة نظام آموزشی و پژوهشی ادبیات فارسی سایه انداخته و عمدةً حوزة دانش و پژوهش ادبی به رشد و بالندگی چندانی دست نیافته است. شرح و تفسیر متن، با این هدف که پیچیدگی‌های متن زدوده و خواننده به درکی ژرف و پویا از متن هدایت شود، در این حوزه جای می‌گیرد. در این میان، نقش شارح و تاویل کنندة متن بسیار اهمیّت دارد؛ چرا که او باید بتواند بین جهان متن و جهان خواننده گفتگویی...

این مقاله به تقریر و شرح و ارزیابی استدلال دانلد دیویدسن بر ضد امکان روان شناسی علمی اختصاص دارد.دیویدسن بنابه اصلی که آن را«قانون گریزی امور ذهنی»نامیده روان شناسی علمی را قانون گریز و لذاغیر ممکن می داند. درتوضیح مقدمات استدلال برخی از نظریات خاص دیویدسن،همچون نظریه او در باب نحوه ارتباط امور ذهنی با امورفیزیکی،نظریه تفسیررادیکال و ...که دراستدلال او نقش اساسی دارند،توضیح داده شده است.

موضوع این رساله « مسند » یعنی مجموعه های حدیثی نگاشته شده است که درآن از فواید مسند نویسی و جایگاه آن در تاریخ تدوین حدیث ، علت آشنایی با شمار کمی از مسندها و علت رواج کمتر این شیوه از مسند نویسی در نزد شیعیان بحث شده است. نویسنده مراحل نجام کار خویش را به شرح زیر اعلام می دارد. 1- تهیه فهرست کاملی از مسندها 2- مراجعه به آنها و دسته بندی احادیث آنها با یکدیگر و ذکر نتایج حاصله 3- دسته بند...

بررسی شرح‌هایی که بر متون گوناگون تألیف شده است و مقایسة رویکرد و روش آن‌ها، نشان می‌دهد که آن‌ها از سبک و سیاق ثابت و یکسانی که مبنایی مشخص و تعریف‌شده داشته باشد، پیروی نمی‌کنند. برای شرح متن اتخاذ روشی علمی متناسب با ماهیت آن، لازم و ضروری است؛ بنابراین برای رسیدن به چنین روشی، شارح باید با درنظر گرفتن نوع متن، سطح مخاطبان و هدف خود از شرح‌نویسی، روشی را برگزیند که با ویژگی‌های هر متن بیشتری...

این مقاله به تقریر و شرح و ارزیابی استدلال دانلد دیویدسن بر ضد امکان روان شناسی علمی اختصاص دارد.دیویدسن بنابه اصلی که آن را«قانون گریزی امور ذهنی»نامیده روان شناسی علمی را قانون گریز و لذاغیر ممکن می داند. درتوضیح مقدمات استدلال برخی از نظریات خاص دیویدسن،همچون نظریه او در باب نحوه ارتباط امور ذهنی با امورفیزیکی،نظریه تفسیررادیکال و ...که دراستدلال او نقش اساسی دارند،توضیح داده شده است.

شرح‏نویسی بر متون ادب فارسی در دهه‏های گذشته از رونق فراوانی برخوردار بوده است و شارحان زیادی با اهداف مختلف دست به انتشار آثاری زده‏اند، که در آنها متن کامل یا گزیده‏ای از آثار ادبی پیشینیان، همراه توضیحات و تعلیقات، آورده شده است. اما در میان شارحان از ادب‏دوستان کم‏مایه تا پژوهشگران برجسته‏ای چون فروزانفر، مینوی، یوسفی و دیگران، وجود دارند. هرچند شرح‏نویسی سابقه طولانی دارد، اما به‏واقع، ا...

در این نوشتار به پیشینة فرهنگ نویسی و آثاری اشارت رفته است که با روش الفبایی پیرامون مسایل فرهنگی، علوم و فنون، شرح حال و آثار بزرگان و نام آوران نوشته شده و به نام فرهنگ یا دایرة المعارف به مفهوم اصطلاحی آن نامیده شده و نام فرهنگ­های معتبر و ویژگی­های آن­ها از قرن پنجم هجری قمری تا روزگار معاصر، بویژه تأثیر فرهنگ­های معاصر در ادبیات و علوم نیز آورده شده  است.