مرگ، تجربه‌ای است که در حیطة دیگر تجربیاتِ انسانی نمی‌گنجد. به همین دلیل، انسان‌ها در برابر آن، واکنش‌های متفاوت و گاه متضادی نشان داده و داوری‌های گوناگونی دربارة آن نموده‌اند. شعر فارسی در همة گونه‌های خود، راویِ احساس‌هایی بوده است که شاعران فارسی در برابر مرگ و زندگی داشته و دارند. در روزگار ما، احمد شاملو، شاعر انسان‌گرا و متعهدِ معاصر، کسی است که انسان، زندگی و مرگ را به گونه‌های مختلف، دستم...

به طور کلی کنش روایتی یک داستان را می­توان بین دو وضعیت آغازین و پایانی در نظر گرفت. با وجود اهمیتی که دو عنصر آغاز و پایان به­ویژه در مباحث داستان‌نویسی مدرن دارند، در مقالات و گفتارهای مربوط به داستان­نویسی فارسی تقریبا هیچ­گونه توجهی به این موضوع نشده­ است. در این میان گفت­وگو دربارة پایان­بندی داستان به طور کلی نسبت به گفتارهایی که آغاز روایت را مورد بررسی قرار داده است، بیشتر مورد غفلت واق...

به طور کلی کنش روایتی یک داستان را می­توان بین دو وضعیت آغازین و پایانی در نظر گرفت. با وجود اهمیتی که دو عنصر آغاز و پایان به­ویژه در مباحث داستان‌نویسی مدرن دارند، در مقالات و گفتارهای مربوط به داستان­نویسی فارسی تقریبا هیچ­گونه توجهی به این موضوع نشده­ است. در این میان گفت­وگو دربارة پایان­بندی داستان به طور کلی نسبت به گفتارهایی که آغاز روایت را مورد بررسی قرار داده است، بیشتر مورد غفلت واق...

این مطلب نقد مقاله است و طبق روش مجله نیاز به چکیده ندارد. چکیدة مقالة «هاله های موسیقیایی در معنای دو واژه در شعر حافظ1» بهتر از بخش «چکیده» در بخش «نتیجة « آن آمده است. متن نتیجه گیری را که همچون خود مقاله (دربردارندة حدود سه هزار واژه) کوتاه است در اینجا می آوریم: «با این که دربارة موسیقی در شعر حافظ، بسیار نوشته شده؛ اما باز هم می توان ناگفته هایی در این زمینه یافت. در این مقاله دو واژة «حز...

شعر فارسی علاوه بر آنکه نمایانگر اندیشه ها و احساسات شاعران است، تجلّی گاه افکار، اعتقادات، آداب، رسوم، و فرهنگ حاکم بر جامعة ایشان نیز هست. از این رو بررسی عناصر فرهنگ عامّه در شعر شاعران، از دو دیدگاه، قابل توجه و حائز اهمّیت است: یکی استخراج ویژگی های فرهنگی این عناصر از خلال شعر شاعران، و دیگر نقد و بررسی شیوة بهره گیری شاعران از این عناصر در هنرپردازی های شاعرانة خویش. از جملة این عناصر که در...

در میدان گستردة ادبیات فارسی، بزرگانی مانند میرزایف و براگینسکی و سعید نفیسی، پیش از سایر پژوهشگران، دربارة اشعار رودکی (پدر شعر پارسی) پژوهش کردند. آنان با تأمل‌های شایستة خود در جمع‌آوری اشعار رودکی، زمینه را برای پژوهش‌های دیگر دربارة شعر این شاعر فراهم کردند. با‌توجه‌به نقل بسیاری از اشعار رودکی در فرهنگ‌های لغت و دسترسی‌نداشتن این بزرگان به برخی از این فرهنگ‌ها، همچنین وجود ابیات نو، ضبط‌ه...

هدف از مقالة حاضر، تحلیل معنایی فعل گرفتن و به دست دادن تصویر روشنی از چندمعنایی این فعل در زبان فارسی است. داده‌های مورد بررسی برگرفته از فرهنگ بزرگ سخن و روش تحلیل بر اساس انگارة چندمعنایی اصول‌مند تایلر و ایونز است. بر این اساس، پس از استخراج معانی متمایز فعل گرفتن، طرحوارة معنی اصلی این فعل با استفاده از اصول پنج‌گانة انگارة مذکور ترسیم و سپس نحوة اشتقاق سایر معانی از این معنی بیان شده است....

شعر فارسی علاوه بر آنکه نمایانگر اندیشه‌ها و احساسات شاعران است، تجلّی‌گاه افکار، اعتقادات، آداب، رسوم، و فرهنگ حاکم بر جامعة ایشان نیز هست. از این‌رو بررسی عناصر فرهنگ عامّه در شعر شاعران، از دو دیدگاه، قابل توجه و حائز اهمّیت است: یکی استخراج ویژگی‌های فرهنگی این عناصر از خلال شعر شاعران، و دیگر نقد و بررسی شیوة بهره‌گیری شاعران از این عناصر در هنرپردازی‌های شاعرانة خویش. از جملة این عناصر که در...

مکتب بغداد مهم‌ترین مکتب در میان صوفیه بوده است و هم‌چنان تا روزگار ما مشایخ بغداد و اقوالی که از آنان باقی مانده است بر تصوف و عرفان اسلامی تأثیرگذارند. دربارة برخی از مشایخ بغداد پژوهش‌هایی صورت گرفته است (از جمله جنید و حلاج و شِبْلی)، ولی برخی دیگر از مشایخ که اهمیت کم‌تری نیز نداشته‌اند کماکان در بوتة فراموشی هستند. یکی از مشایخ بزرگ مکتب بغداد ابومحمد جعفر بن محمد خُلْدی بغدادی معروف به جعفر ...