تفسیر «من وحی القرآن» از تفاسیر معاصر شیعی است. محمدحسین فضل الله مفسری است که در تفسیر خود بر ظواهر قرآنی تأکید می ورزد و یکی از مبانی خود را در تفسیر اعتماد به ظواهر قرآنی بیان می کند. استفاده از ظهور در تفسیر وی انواع گوناگونی دارد. فضل الله از مجموع این ظواهر استفاده های گوناگونی چون تأیید یک احتمال تفسیری، نقد و ردّ نظر مفسران دیگر و نقد روایات تفسیری بهره می برد. وی در اکثر موارد همراه با ...

هدف این مقاله بررسی و ارزیابی دیدگاه تفسیری شش مفسر مشهور، با پیش زمینه های فکری مختلف، امین الاسلام طبرسی، جاراللّه زَمَخْشَری، فخر رازی، ابوالقاسم قشیری، رشیدالدین میبدی و علامه طباطبایی است تا دریابیم از دیدگاه آنان، در تفسیر آیات متشابه قرآن، وزن هر کدام از سه نظریۀ مطرح دربارۀ چیستی زبان دین، یعنی اشتراک معنوی، اشتراک لفظی، و تمثیلی، چیست. برای رسیدن به این هدف، ابتدا، این سه نظریه را بررسی و ب...

یکی از رایج¬ترین شیوه¬های بیان در قرآن کریم، اسلوب استفهام است. این اسلوب در بیان عواطف و حالات درونی انسان و رساندن معنای بسیار با لفظی اندک و دعوت مخاطب به راه صحیح با لطیف¬ترین حالت، از سایر اسالیب انشا قوی¬تر می¬باشد. در سراسر قرآن حدود 1260 مورد استفهام آمده است و در اغلب این موارد استفهام در معنای حقیقی خود به کار رفته است، اما دسته¬ای از این استفهام¬ها در معنای دیگری آورده شده¬اند که اند...

پایان نامه حاضر، به بررسی دیدگاه‎های آلوسی (مفسر سنی) و علامه طباطبایی (مفسر شیعی) در باره آیات متشابه پرداخته است. هدف از اجرای پایان‎نامه شناخت توحید واقعی و تشخیص درست آن است.مراد از صفات الهی، صفات خبریه است که در قرآن و احادیث وارد شده است. به صفات ذیل در این پایان‎نامه اشاره شده است: نفس، وجه، چشم، گوش، دست، در آسمان بودن خدا، و استوای خداوند بر عرش که مفسران قرآنی برداشت واحدی در آن ندار...

آیۀ 17 سورۀ هود از جمله آیاتی است که با اختلاف آرای شیعه و اهل سنت رو‌به‌رو شده است. برخی از مفسران اهل سنت ابوبکر را مصداق "شاهد" معرفی کرده‌اند و با استناد به قراین و دلایلی از انتساب این آیه به امیرالمؤمنین (ع) خودداری کرده‌اند. اما مفسران شیعی با اتکای به دلایل متقن برون‌متنی و درون‌متنی بر این باور هستند که حضرت علی (ع) مصداق روشن "شاهد" در آیۀ شریفه است. از جملۀ دلایل برون‌متنی، روایات مت...

خدای متعال در آیاتی از جمله آیه 54 نساء، نعمت‌هایی را که از روی فضل به آل‌ابراهیم× عطا نموده، یادآور می‌شود. خدا در آیه یادشده بیان می‌دارد که کتاب، حکمت و ملک عظیمی را به آل‌ابراهیم عطا نموده است. مفسران فریقین معانی یا مصادیق متعددی را برای ملک عظیم ذکر نموده‌اند که در برخی از این معانی با یکدیگر اختلاف‌نظر دارند. روایات فریقین نیز معانی متعددی را برای ملک عظیم بیان کرده‌اند که در این رابطه ر...

سنگسار، مجازات زناکاران همسردار بوده و اساس آن به صورت کشتن با سنگ می باشد. این مجازات، بنابر اعتقاد اکثر مفسران شیعی و سنی، در جهت تکمیل مجازات زناکاران مورد اشاره در آیات 15 و 16 سوره نساء و آیه 4 سوره نور بوده و آن را منسوب به سنت می دانند. پرداختن به مجازات رجم به لحاظ ریشه ای و اصولی، مستلزم این است که، اسنادی که برای اثبات این مجازات موجود و منسوب به سنت است، به درستی و با ترازوی عقل و نی...

از طریق اسباب نزول می توان بر معنا و مقصود آیات و سور دست یافت. شأن نزول آیات فضای اندیشیدن در باره آیه را روشن­تر و به درک بهتر آیه کمک می کند. در میان مفسران و صاحب نظران، در میزان تأثیر روایات اسباب نزول در تفسیر و فهم، اختلاف نظر وجود دارد. البته اصل روشنگری سبب نزول، در فهم آیات به عنوان قراین حالیه را نمی توان منکر شد؛ به شرطی که با مضمون آیه و لحن و سیاق و تمام ملاک های بررسی روایات مطاب...

دراین مقاله بعد از ترجمه ای تفسیرگونه به نثر و نظم از نگارنده، سابقه و سیر آیهء کریمه بسم الله الرحمن الرحیم در نزول آمده و اشاراتی دهگانه به عقائد محدثان و مفسران رفته است. سپس شرح و تفسیر با. و إسم و الله و معانی آنهادرکتابها و تفاسیر ادبی وکلامی شیعی و سنی، چون جامع البیان طبری و التبیان شیخ طوسی، و مجمع البیان طبرسی والکشاف زمخشری، والجامع لاحکام القرآن قرطبی و انوارالتنزیل قاضی بیضاوی و ال...

فهم صحیح مراد خداوند از کلیه آیات قرآن نیازمند تلاشهای علمی و عقلی دقیق است بویژه آنکه در قرآن کریم آیاتی وجود دارد که ظاهر آنها موهم شبهاتی نظیر جسمانیت خداوند ، جبر یا تفویض ، امکان وقوع سهو از پیامبران و عدم عصمت انبیاست، که با اعتقادیات مسلم، سازگار نیست. در برخورد با آیات عده ای به کلی انکار ظواهر کرده اند و کلام خداوند را به معانی باطنی تاویل برده اند و عده ای ظاهر جمود کرده،به عقائد خلاف...