چکیده شناخت هنر اسلامی فارغ از مباحث هستی‌شناختی و معرفت ذوقی و شهودی متأثر از ورود آثار هنری به موزه (به‌مثابة محصول فرهنگی تمدن غرب) و نظام معرفت‌شناختی متمایز آن است. حرکت هنر اسلامی در امتداد زمان و مکان و حضور در نظام اندیشگانیِ دیگری، بر کیفیت حصول معرفت مخاطب تأثیر می‌گذارد. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و بهره‌گیری از منابع اسنادی می‌کوشد تا چگونگی حصول معرفت هنر اسلامی را در سیری تا...

هنر نگارگری که هم اکنون در موزه ها و گالری های هنری دیده می شود، در طول تاریخ، فرهنگ ساز یا خود ساخته فرهنگ بوده است. برداشت تفکر مدرن از این میراث به مثابه هنر و نسبت دادن صفاتی همچون زیبا به آن ، باعث شده آثار هنری از زندگی روزمره مردم جدا و به اشیایی صرفاً تزئینی تغییر کاربری یابند و به تدریج راهی موزه شوند. از همین رو، مقاله پیش رو درپی پاسخ به این سؤال است که چگونه می توان از نگارگری در وید...

نسبت فلسفه اسلامی با هنر از جمله مهم ترین، بنیادی ترین و، در بُعدی، غامض ترین مسائل جاری حوزه مطالعاتی فلسفه هنر در ایران است. روند رو به رشد مطالعات نظری هنر در بیست سال گذشته، موضوعات بسیار گسترده و جدیدی در عرصه مبانی تئوریک هنر آفرید. غالب این موضوعات محصول آشنایی بخشی از متفکران ایرانی با مباحث گسترده نظری هنر در غرب بود که از ترجمه این متون حاصل می شد. نظام آموزشی مطالعات عالی کشور نمی توا...

چکیده: هنر انقلاب اسلامی، جریانی هنری است که شروع رسمی آن با وقوع انقلاب اسلامی در سال 1357 همزمان بوده است. نقاشی انقلاب اسلامی، بخشی مهم از هنر انقلاب است که توانست در دهه اول انقلاب با اتکای بر مفاهیم متعالی اسلامی و انقلابی، خود را به عنوان یک جریان مسلط و مقتدر هنری معرفی نماید. مهم ترین ویژگی نقاشی انقلاب را به لحاظ مضمون، حضور مفاهیم مذهبی، صحنه های انقلاب و دفاع مقدس بر شمرده اند؛ هر ...

سرزمین ایران از دیر باز دارای فرهنگ و تمدن غنی و هنری والا مرتبه بوده است. فرهنگ و هنر اسلامی ایران نتیجه دمیده شدن روح اسلام در کالبد همان فرهنگ و هنر کشورمان بوده است که حاصل آن فرهنگی شکوهمند و هنرهایی نغز گردیده که هر بیننده ای را به وادار به تحسین میکند. فرهنگ وهنر اسلامی ایران در طول تاریخ همواره دارای یک روند تکاملی مداوم و مستمر بوده است که با تکیه بر گذشته خود با زبانی مناسب زمانه بیا...

چکیده زمینه و بستر فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی که آثار هنری بدان تعلق دارند، از عوامل و وجوه مهمی است که اگر در مطالعات تطبیقی هنرها وارد شود و به دقت مورد بررسی قرار گیرد، بر غنای تبیین ها و دستاوردهای نظری این نوع پژوهش ها خواهد افزود. این دست مطالعات تطبیقی نیز می تواند با توجه به خصوصیات نشانه گذارانه آثار هنری، به حصول درک بهتر و عمیق تری از هنر و فرهنگ ملی، منطقه ای، قومی و محلی منجر...

در هنر اسلامی، طرح ونقش علاوه بر مضمون و زیبایی ظاهری اش،دارای یک معنای درونی است. در هنر اسلامی، چشم جستجوگر بیننده از پس ظواهر به دنبال یافتن آن رمز و معنای درونی است، معنایی که به عالم باطن بازمی گردد و ریشه در مفاهیم و تعالیم مذهبی دارد.مفاهیم مذهبی،بخش اعظم نمادپردازی را تشکیل می دهند و از آنجاییکه نماد با خودشناسی انسان در ارتباط است به عنوان، یکی از ابزارهای معرفت و کهنترین روش بیان هنری...

امروز «مطالعات تطبیقی» عنوانی مرسوم و متداول در عرصه پژوهش های علوم انسانی و علوم فرهنگی است. با آنکه در عرصه هنرپژوهی دانشگاهی در ایران سهم بزرگی از تحقیقات را می توان ذیل «مطالعات تطبیقی هنر» دسته بندی کرد، اما با توجه به کمبود منابع تحقیقاتی در این حوزه، تعاریف کامل و دقیقی برای آن موجود نیست. چه بسا پژوهش هایی که در عنوان خود به این رویه پژوهشی اشاره دارند ولی در عمل نشانی از انجام بررسی ها...

این مقاله مطالعه ای معناشناسانه از «موسیقی مقاومت» است و تلاش دارد ساختار کلی حاکم بر موسیقی مقاومت در ایران را تحلیل کند. روش اجرای این مطالعه تحلیل انتقادی گفتمان بوده و از روش کشف و استخراج مفاهیم فرهنگی «مقاومت» در متن ترانه های موسیقی عامه پسند از طریق مقایسه تاریخی تولیدات موسیقی مقاومت در دو دوره قبل از انقلاب و دوره حاضر نیز استفاده کرده است. حوزه مطالعاتی و علمی مقاله همانا مطالعات فره...