رساله ی حاضر به بررسی "پیش نمونه ی ساخت گذرا از منظر معنی شناسی شناختی" می پردازد. تاکنون "گذرایی" از جنبه های مختلفی بررسی شده و یکی از موضوع های مطرح در مطالعات دستوریان و زبان شناسان است. یکی از دلایل اهمیت بررسی ساخت گذرا اینست که گذرایی در همه ی زبان ها وجود دارد و جزء جهانی های زبانی محسوب می شود. هرچند در زبان فارسی این ساخت از دیدگاه های مختلفی بررسی شده است ولی با این وجود، تاکنون مطال...

در این تحقیق سعی شده است تا در چارچوب معنی شناسی شناختی به تبیین استعاره های مفهومی در شماری از غزلیات حافظ و مولوی پرداخته شود. تفاوتی که در عرفان حافظی و عرفان مولوی وجود دارد موجب شده است که بسیاری گمان برند که حافظ عارف نبوده است و از دیگر سو اعتقاد برخی دیگر بر آن است که او یک عارف کامل است. از سوی دیگر در عرفان مولوی چنین شک و شبهه ای وجود ندارد. در این پژوهش سعی شده است تا بر پایه ی استع...

در مقالۀ حاضر نگارنده به بررسی مقولۀ حذف گروه فعلی در بافت گزارش های زندۀ فوتبال رادیویی پرداخته است. به این منظور، در ابتدا نگرش دستورنویسانِ ایرانی و غربی را به مقولۀ حذف معرفی کرده، و سپس انواع حذف را از دیدگاه زبان شناسانی چون هلیدی و حسن و همچنین کوئرک و دیگران طبقه بندی کرده است. مقولۀ حذف از دیدگاه معنا شناسیِ شناختی نیز مورد بررسی قرار گرفته­است. داده های مقاله حاضر از دو گزارش زنده فوتبا...

یکی از اصلی ترین شاخه های زبان شناسی معنی شناسی است. در معنی شناسی به مطالعه «معنای زبانی» پرداخته می شود. این حوزه علاوه بر زبان با فلسفه نیز رابطه ی نزدیکی دارد. اساسی ترین تفاوت نگرش زبان شناسان با فیلسوفان نسبت به معنا آن است که گروه اول بیشتر تمایل به بررسی نحوه ی عملکرد معنا در زبان دارند. حال آنکه گروه دوم اغلب به ماهیت خود معنا علاقه نشان می دهند به طور کلی مطالعه ی شبکه ی روابطی که ب...

در این تحقیق، رباعیات خیام مطابق با نسخه محمدعلی فروغی(1388) براساس طرحواره های تصوری جانسون (1987) در چارچوب نظریه معنی شناسی شناختی، بررسی شده است.پرداختن به مباحث زبان شناسی شناختی که از نوین ترین ایده های زبان شناختی است از اهم موارد در این پژوهش است. پژوهش اخیر در پنج فصل تدوین شده است که فصل اول مقدمه پژوهش را در برمی-گیرد که شامل مسئله تحقیق، سوالات و فرضیه ها، ضروت انجام تحقیق، اهداف، ...

رویکرد فرازبان معنایی طبیعی، رویکردی تجزیه­پذیر در معنی­شناسی واژگانی برای تحلیل معنا است که از سوی آنا ویرزبیکا مطرح شد و تاکنون در مورد بیش از 30 زبان در سراسر جهان به کار رفته است. کلیف گودارد در کنار وی بیشترین سهم را در معرفی آن داشته است. ادعا این است که هستۀ کوچکی از معانی جهانی و اساسی به نام نخستی­های معنایی وجود دارد که از راه واژه­ها یا دیگر عبارات زبانی در همۀ زبان­ها قابل بیان است ...

معناشناسی بخشی از دانش زبان شناختی یا شاخه ای مستقل از آن است که از رهگذر آن می توان به تحلیل معنای واژ ه ها و جمله های یک متن پرداخت.گام نخست برای دستیابی به معارف قر آن، شناخت دقیق معانی واژگان آن است. در قرون اخیر با رواج رویکرد معناشناسی در مطالعات قرآنی، شیوه ای نوین در این عرصه پدید آمد. هدف این شیوه، اکتشاف معنایی است که ورای لایه های متن نهفته شده است تا بتوان از طریق ساختار و الفاظ خود...

پژوهش حاضر کوششی است برای بررسی محدودیت های واژی- معنایی حاکم بر ساخت فعل بسیط از مرکب متناظر و نیز ساخت فعل مرکب، از بسیط متناظر در فارسی معاصر معیار بر مبنای رویکرد شناختی به مطالعات زبانی. برای دستیابی به این هدف، پس از بررسی فهرست افعال مرکب و بسیط فارسی معاصر معیار، افعال بسیط، به دو دسته ی مرکب ساز و غیرمرکب ساز تقسیم شده و تشکیل فعل مرکب متناظر، تنها به افعال بسیط مرکب ساز نسبت داده شده ...

استعاره به عنوان رکنی مهم از ارکان علوم بلاغی و یکی از ترفندهای هنری تزیین و تخبیل کلام، از دیرباز مورد بحث و بررسی دانشمندان دنیا بوده است، چنانکه پیشینه این بحث را به آراء ارسطو و افلاطون نسبت می دهند. در این زمینه دانشمندان ایرانی و اسلامی نیز تعاریف و تفاسیر گوناگونی که غالباً در راستای نظرات فلاسفه و بلاغیون غربی می باشد، ارائه داده اند. با اندکی تأمّل می توان دریافت که این تعاریف سنتی در با...

چنین مینماید که با در نظر گرفتن مفاهیم کلیدی مطرح در زبان شناسی شناختی، همچون تصویرگونگی، مقوله های شعاعی، مقوله بندی، چشم انداز و طرحواره های تصوری، میتوان از یک سو، محدودیتهای ساختواژی – معنایی حاکم بر ترکیب واژه مشتق از ریشه افعال بسیط مرکبساز با فعل سبک مناسب را بر اساس مفاهیم شناختی توضیح داد و از سوی دیگر، نگارنده در صدد است تا با به کارگیری مفاهیم موجود در همین چارچوب، دلایل وجود متناظره...