با پایان یافتن عصر عدالت شاعرانه در آثار ادبی، شاهد مرگ شخصیت های سادۀ نیک سرشت یا بد ذات در این آثار هستیم. به دنبال چنین تحولی، شخصیت هایی دو وجهی با پیچیدگی های ذهنی و روانی پا به عرصۀ رمان های مدرن می گذارند؛ شخصیت هایی که جنبۀ علنی و خصوصی آنها متفاوت از و گاه درتضاد با یکدیگر است، تضادهایی که ممکن است منشئی بسیاری از وقایع متناقض رمان شود و نه تنها فهم رمان را دشوار سازد بلکه خواننده را د...

تاریخِ معاصرِجامعه¬ی ایران شاهد وقایع و رویدادهایِ سیاسی – اجتماعی درخور توجهی در بطن خویش بوده است. وقایعی چون جنگ، کودتا، انقلاب که هر کدام به نوعی منجر به ایجاد تغییراتِ ساختاری و محتوایی در سطوحِ اجتماعی و فرهنگیِ این سرزمین بوده است. در این اثنا اقشار مختلفِ جامعه هر یک به گونه¬ای متفاوت متأثرِ از این جریان¬ها بوده¬اند که می¬توان بازتاب¬ِ چنین تروماهایِ اجتماعی – سیاسی¬ای را در رفتارها و عملکردها و ...

بسیاری از داستان¬نویسان معاصر امروز ایران ، تحت تأثیر آثار نویسندگان معاصر غرب به نوشتن داستان پرداخته¬اند. در این میان ، عبّاس معروفی با نگاهی خلاقانه به خشم و هیاهوی فاکنر، همچون او انعکاس روحیات ، رنج¬ها و ذهن و زمان جامعه خویش را در رمان سمفونی مردگان به تصویر کشیده است. لیکن این انعکاس تنها واکنشی صرف و گزارش¬گونه نیست. هر دو اثر با در هم آمیختن این احساسات و به تصویر کشیدن درونیات آدمی ، ع...

در مقاله حاضر به بررسی اسطوره‌شناختی نمایشنامه دلی بای و آهو، اثر عباس معروفی پرداخته‌ایم. گمان ما بر این است که معروفی برای نیل به شناختی عمیق‌تر از فرهنگ و ارزش‌های قوم ترکمن، این نمایشنامه را بر بنیاد اسطوره‌های این قوم پدید آورده است و بدون کشف و تحلیل این اسطوره‌ها توفیقی در ورود به ژرفای اثر نخواهیم داشت؛ لذا مسأله اصلی ما در این مقاله این است که این نمایشنامه تا چه اندازه و چگونه از اسطو...

در پژوهش پیش رو، با رویکردی تحلیلی-توصیفی، به بررسی عوامل مؤثر بر شتاب روایت در رمان سمفونی مردگان پرداخته شده است. شتاب روایت (شتاب پیش برد داستان) مفهومی بسیار سیال، نسبی و لغزان است و نمی توان آن گونه که در الگوی ژرار ژنت پیش نهاد شده است، آن را در چهارچوب فرمول و عدد محدود کرد؛ به دلیل نارسایی الگوی ژنت، در پژوهش پیش رو، افزون بر سنجه های پیش نهادی این الگو، بر نقش فعّال خواننده در دریافت رو...

اگر بخواهیم در جست و جوی متن یا متن هایی باشیم که رمان سمفونی مردگان (1368) براساس آن ها گسترش یافته است، بی­تردید یکی از آن متن ها، کتاب اردبیل در گذرگاه تاریخ تألیف بابا صفری (1299- 1382) خواهد بود. این متن در سراسر سمفونی مردگان حضور چشم گیری دارد و به شیوه های گوناگون در تاروپود آن تنیده شده است؛ تا آنجا که گاه به جای صدای عباس معروفی، آوای بابا صفری را می شنویم. سمفونی مردگان یک رمان تاری...

تزلزل بنیاد خانواده ایرانی در دورۀ معاصر، موضوعی است که توجه نویسندگان رمان ایرانی را به خود جلب کرده است. این مقاله، این موضوع را با رویکردی تطبیقی پی می‌گیرد و به مقایسه دو رمان «سمفونی مردگان» اثر عباس معروفی و «خانۀ ادریسی‌ها» اثر غزاله علیزاده می‌پردازد و سیر متلاشی شدن خانواده‌های ایرانی را به عنوان پدیده‌ای فراگیر و اجتماعی بررسی و تحلیل می‌کند. مرور اجمالی بر بسیاری از رمان‌های معاصر فا...

بلاغت­پژوهان تاکنون برای تمثیل تعاریف گوناگون آورده­اند. امّا تمثیل در این پژوهش به­عنوان سبکی از داستان­گویی، شیوه­ای از روایت است که درون­مایه­ای غیرداستانی را در لفافه­ای از ساختار داستانی می­پوشاند. سمفونی مردگان رمان عباس معروفی، نویسنده و شاعر ایرانی است که مهم‌ترین اثر او و نقطه­ی عطف آثارش به شمار می‌رود. این اثر با بهره‌گیری از زبان شاعرانه‌، داستان یک خانواده و یک شاع...

ویلیام فاکنر و عباس معروفی نویسندگانی بزرگ و سرشناس می باشند که بیشتر به خاطر مهارت در شیوه روایت و شخصیت پردازی ستوده می شوند. آثار آنها خوانندگان زیادی را به خود جذب کرده است. شاهکارهای آنها یعنی خشم و هیاهوی فاکنر و سمفونی مردگان معروفی آمیزه کاملی از تکنیک های آزمایشی و فروپاشی های روانی را به نمایش می گذارند و با جوامعی سر و کار دارند که در حال دگرگونی از زندگی پدرسالارانه به صورت های مدرن...