معراج پیامبر(ص) یکی از مباحث مهم اعتقادی اسلام است که در متون ادبی و آثار هنری بازتاب یافته است. نگاره معراج اثر سلطان محمد، نگارگر قرن 9 ه.ق. و معراجیه‌های نظامی گنجوی شاعر قرن 6 ه.ق.، ازجمله بهترین این آثار هستند. این پژوهش سعی دارد تا نقش قابلیت‌های رسانه‌ای دو حوزه نگارگری و ادبیات در بازتاب عظمت شخصیت پیامبر(ص) را مورد ارزیابی قرار داده و از منظر بینامتنیت، به مطالعه تطبیقی نگاره معراج سلط...

معراج به‌عنوان یکی از مهم­ترین­ روایات مذهبی، در تاریخ هنر اسلامی بر اساس رویکردهای تاریخی و فرهنگی متفاوت، تصویرسازی شده است. ازجمله موضوعاتی که در تصویرگری نسخه­ های ادبی و مذهبی در هنر عثمانی بدان توجه شده است، زندگی پیامبر و حادثه‌ی معراج ایشان است. نسخه­ ی اسکندرنامه­ ی آماسیا مربوط به سال 798ه.ق ازجمله نسخه­ های اولیه­ ای­ است که دارای صحنه­ ی معراج است. از نسخه­ های دیگری که بعد از اسکند...

نمودهای اسلامی و عرفانی در نگارگری های بسیاری دیده می شوند که یکی از برترین و بهترین نمونه های این نمودها،  معراج حضرت محمد (ص) است. این مقاله، به بخشی از عناصر تأثیرگذار مفاهیم عرفان اسلامی بر نگارگری  های معراج می پردازد؛ هدف اصلی این پژوهش، بررسی جنبه های بَصَری به کار رفته در نگاره های معراج، با توجه به مفاهیم و نمودهای اسلامی و عرفانی است. و در این پژوهش به پرسش هایی مانند، نسبت میان ادبیات ...

سخن گفتن در مورد عروج آسمانی آخرین سفیر الهی، اگرچه محال نیست، امّا بس مشکل می نماید، سفری که در جهانی فراتر از زمان و مکان اتفاق افتاده است. معراج داستان سفر انسان به عالم ملکوت است. انسانی که شاه بیت غزل آفرینش است و آفریدگار هستی پس از خلقتش خود را با صفت احسن الخالقین ستود. موجودی شگفت انگیز و دو بُعدی، از سویی آسمانی و از دیگر سو زمینی و پیوسته درصدد بازگشت به خاستگاه اصلی خویش، زیرا مرغ باغ...

این پژوهش به مطالعه ی مبحث معراج از دیدگاه ابن عربی (عارف بزرگ قرن ششم و هفتم هجری قمری) و تطبیق آن با نگاره های معراج نامه ی شاهرخی می پردازد. به جز نگاره ها که سفر پیامبر(ص) در سفر معراج به تصویر می کشند، کلیت قرارگیری نگاره ها و حتی تعدادشان نیز با آراء ابن عربی اشتراکات مفهومی دارند. نتایج تحقیق نشان می دهند که آراء ابن عربی بسیار در تفکر دربار شاهرخ و نیز نگارگر یا نگارگرانی که در دربار شا...

هنرمندان نگارگر ایرانی، همواره مضامین بلند و متعالی دینی، عرفانی، حکمی و ادبی را دست مایه خلق آثار گران بهای خود قرار داده اند. مصورسازی موضوع و واقعه شگفت انگیز معراج پیامبر9 از این نمونه هاست. این واقعه حیرت آور و مهم، در ادوار گوناگون تخیل هنرمندان مسلمان نگارگر را به خود معطوف ساخته و حاصل آن، بازتاب های متفاوت و زیبای محتوایی و بصری این رویداد در نگارگری بوده است. یکی از این نمونه های برجس...

سخن گفتن در مورد عروج آسمانی آخرین سفیر الهی، اگرچه محال نیست، امّا بس مشکل می‌نماید، سفری که در جهانی فراتر از زمان و مکان اتفاق افتاده است. معراج داستان سفر انسان به عالم ملکوت است. انسانی که شاه بیت غزل آفرینش است و آفریدگار هستی پس از خلقتش خود را با صفت احسن‌الخالقین ستود. موجودی شگفت‌انگیز و دو بُعدی، از سویی آسمانی و از دیگر سو زمینی و پیوسته درصدد بازگشت به خاستگاه اصلی خویش، زیرا مرغ باغ...

اسراء سفر زمینی و معراج سفر آسمانی پیامبر (ص) است که هر دو در یک شب صورت پذیرفته است. پیامبر (ص) از طرف خداوند دعوت می شود تا همراه با حضرت جبرئیل از مسجد­الحرام به مسجدالاقصی و از آن جا نیز به آسمان ها برود و از سدرۀالمنتهی گذر کرده و در آسمان هفتم به لقای پروردگار برسد. این داستان یکی از مهم­ترین حوادث زندگی پیامبر (ص) به حساب می آید که  قرآن کریم در سوره های «اسراء» و «نجم» به آن اشاره کرده ...

ورود چاپ سنگی علاوه بر محسناتی نظیر سرعت بخشیدن به روند تکثیر و در نتیجه آن، قرار گیری کتب در اختیار عموم مردم، دارای کم و کاستی هایی نیز بود. از آن جمله می توان به پایین آمدن کیفیت کتاب ها اشاره کرد. با توجه به تک رنگ بودن چاپ سنگی و حذف رنگ، بسیاری از ویژگی هایی که این عنصر می توانست ایجاد کند نیز، به طبع آن حذف شد. همچنین با ورود نقاشی های غربی که از زمان صفویه آغاز شده بود، و تاثیرات بیش از...

چکیده بی تردید مسئله ی حیات پس از مرگ، یکی از دغدغه های اصیل و دیرین بشری است که عمری به درازای عمر بشر دارد. یکی از مهم ترین مباحث در ادیان ابراهیمی اعتقاد به معاد و جهان پس از مرگ و به تبع آن بهشت و جهنم است. اعتقاد به دوزخ در بین بسیاری از ادیان و قبایل وجود داشته و دارد. هنرمندان نیز در طی قرون مختلف با توجه به مباحث و مفاهیم اعتقادی، به بازنمایی مفهوم دوزخ در آثار خود پرداخته اند. نگار...