قصیده فارسی که تا پایان قرن ششم یک دوره درخشان و شکوفایی را پشت سر نهاده بود، از قرن هفت به بعد رو به افول نهاد و از معیارهای اصیل خود دور شد. اما در دوره مشروطیت، تحت تأثیر تحولات خاص اجتماعی، این نوع شعر با معیارهای اصیل و سنتی خود احیا شد. موضوع مقاله حاضر، بررسی ساختار و محتوای قصاید شهریار است. می‌توان گفت که شهریار هرچند ادامه‌دهنده بسیاری از سنت‌های شعر کلاسیک فارسی است، اما در قصیده، به...

شاعران زبان فارسی با به کار گرفتن هنر ایهام بر وجوه هنری سخن خود افزوده‏اند. خاقانی، یکی از شاعرانی است که به ایهام، گرایش خاصّی نشان داده و این گرایش یکی از دلایل پیچیدگی کلامش نیز شده است. وی، شاعری است که با قدرت هنرآفرینی و خلاقیّت زبانی در خلق صنایع بدیعی به ویژه ایهام، توانست سبک و شیوه خاص خود را به وجود آورده، شعرش را از اشعار شاعران دیگر متمایز کند. هنر ایهام، یکی از گونه‏های مهمِّ صنایع ب...

قصاید سنایى از نظر ارزش ادبى نه تنها با دیگر آثار برجسته او هم‏چون حدیقه‏الحقیقه قابل مقایسه است که با آثار پرآوازه زبان و ادب فارسى پهلو مى‏زند. تنوع مضمون و محتوا در قصاید سنایى، پیوند اندام‏وارى با معمّاى چندگانگى شخصیت شاعر و افسانه‏هاى مربوط به او دارد. موضوعاتى که سنایى در قصاید خود درج کرده است، هم متنوع است و هم به ظاهر یک‏دست نیست. به همین خاطر ممکن است به ذهن مخاطب چنین خطور کند که مگر...

از آن‌جا که مقدمات قصاید عربی در نقد قدما از اهمیت خاصی برخوردار بوده و بزرگانی چون ابن رشیق قیروانی، ابوهلال عسکری، ابن اثیر، ثعالبی و...به نقد این قسمت از قصاید، اهتمام ویژه‌ای داشته‌اند، ضروری می‌نماید در ادبیات فارسی نیز مقدمات قصاید شاعران بررسی شود. در این مقاله مقدمات قصاید خاقانی و متنبی بررسی شده است. روش تحقیق، به شیوه‌ی توصیفی- تحلیلی و حجم نمونه، کل قصاید دیوان خاقانی و متنبی است. ب...

رساله حاضر تصحیحی است بر نسخ? خطی «مطلع»، از متون بلاغی– عروضی مربوط به قرن یازدهم هجری که توسط وزیری ادیب به نام «رضی الدین محمد بن محمد شفیع مستوفی» به نگارش درآمده است. این کتاب به اشاره «خلیفه سلطان مازندرانی» وزیر دربار صفویان نوشته شده و به او نیز اهدا شده است. موضوع کتاب، عروض، قافیه، معانی، بیان و بدیع است و نویسنده به آثار بلاغی و عروضی قبل از خود به ویژه معیار الاشعار، معیار جمالی و ح...

بر اساس اصل 38 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران «هرگونه شکنجه برای گرفتن اقرار و یا کسب اطلاع ممنوع است، اجبار شخص به شهادت، اقرار یا سوگند مُجاز نیست و چنین شهادت و اقرار و سوگندی، فاقد ارزش و اعتبار است...». از طرفی ماده 159 قانون آیین دادرسی کیفری مقرر می دارد: «هر یک از شهود تحقیق و مطلعین باید در موعد مقرر حاضر شوند، در صورت عدم حضور برای بار دوم احضار می گردند، چنانچه بدون عذر موجه حضور نیا...

چکیده: مبحث « علم کلام و اندیشه های کلامی » یکی از بحث های مهم عقیدتی و دینی است . آگاهی از اندیشه های کلامی به درک بهتر مفاهیم سروده ها و اندیشه های شاعران و نویسندگان کمک می کند . پژوهش حاضر به بررسی اندیشه های کلامی خاقانی به ویژه کلام اشعری در قصایدش می پردازد و می کوشد ضمن تبیین اندیشه های کلامی ، استفاده ی هنری خاقانی از این اندیشه ها را نیز بررسی نماید . روش پژوهش توصیفی است و داده ها ...

شیوه بیان خاقانی در برخی از اشعارش چنان غریب و دشوار است که فهم و درک شعر او را پیچیده و گاه غیر ممکن می سازد؛ بنابراین شایسته است که توجه ادبا برای درک معانی اشعار وی بیشتر از بسیاری دیگر از شعرای پهنه ادب فارسی باشد. با اینکه تلاش برای راه یافتن به دنیای خاقانی تقریباً قدمتی برابر با اولین سال های انتشار دیوان وی دارد و در عصر جدید با ورود شرق شناسان به جرگه پژوهندگان شعر خاقانی، نکات جالب توج...

در ادبیّات عرفانی ،مظاهر کمال انسانی ،پیامبران و اولیایند که خدای تعالی آنان را به ملکوت خویش رهنمون گشته و به عزّ قرب خود مباهی فرموده است . پیامبران و اولیاءو هم? مومنان از نور واحدی هستند. هر کدام از پیامبران به منزل? پیامبری دیگر و هم? آنان مظهر صفات نیک و اعمال خیر هستند .در مقابل،دشمنان آنان که بنده و برد? نفس سرکش و دل بست? علایق و شهوات مادی وحیوانی هستند همه مظهر شرارت و پلیدی اند . بناب...

عنوان شعر، حکم شناسنامه ی شعر را دارد که برای بررسی و سخن گفتن در مورد یک شعر میان منتقدان و دیگر افراد مهم محسوب می شود. هدف این مقاله بررسی چگونگی نام گذاری عنوان شعر در ادبیات سنتی و معاصر است. این نام گذاری ها در شعر سنتی و معاصر تفاوت های چشمگیری با هم دارد. در گذشته چندان به نام گذاری شعر توجهی نمی شده است. البته از میان قالب های سنتی، در نام گذاری قصاید نسبت به قالب های دیگر تأکید بیشتری...