برنامه اصلاحات ارضی که از دهه 40 آغاز گشت و تا قبل از انقلاب سه مرحله را پشت سر گذراند موضوعی است که می توان ابعاد مختلف ان را از منظرهای متفاوت علمی بررسی نمود. به لحاظ اقتصادی برهم زدن تغییر شیوه تولید سنتی، به لحاظ جامعه شناختی تغییر در بافت و سلسله مراتب قدرت در جامعه روستایی و در نتیجه مهاجرت روستائیان به شهرها و شکل گیری جامعه توده ای (یکی از منابع مهم انقلاب اسلامی) و به لحاظ تاریخی، مرح...

در این مقاله واقعۀ اصلاحات ارضی را در حافظۀ جمعیِ افرادی که این برنامه را تجربه کرده اند، بررسی می کنیم. رویکرد نظری مورد استفاده در این مطالعه، نظریۀ کادرهای اجتماعی حافظه و رویکرد حال گرا در مطالعات حافظۀ جمعی است. تعداد بیست نمونه را با روش نمونه گیری نظری انتخاب و با استفاده از روش مصاحبۀ غیرساختمند مطالعه کردیم. منطقۀ مطالعه شهرستان تالش در استان گیلان است. یافته ها نشان می دهند «خاستگاه طب...

مقاله حاضر با نشان دادن اختلاف نظرها و مناقشه‌های موجود دربارة محدودة جغرافیایی نظام بهره‌برداری گروهی (بنه) در ایران به طرح مسئله در باب ناشناخته ماندن نظام بهره‌برداری از زمین در کردستان می‌پردازد. هدف پژوهش این است که با استفاده از این رویکرد انتقادی، محدودة جغرافیایی بنه‌ها در ایران را با تأکید بر نظام بهره‌برداری ارضی در کردستان به حوزه شناخت درآورد و با نظام بهره‌برداری گروهی و ویژگی‌های ...

اهمیت بخش کشاورزی و اثرات عملکرد آن بر سایر بخش ها یکی از مهمترین مباحثی است که در اقتصاد توسعه مورد بررسی قرار می گیرد. در نتیجه نحوه ی توزیع نهاده های کشاورزی نیز از جمله مسائل مورد توجه سیاستگذاران است. اصلاحات ارضی سیاستی است که به بازتوزیع زمین های زراعی مرغوب و البته در حالت کلی به بازتوزیع کلیه منابع کشاورزی می پردازد. در این پژوهش بر بعد تغییرات حقوق مالکیتی ناشی از اصلاحات ارضی تاکید ش...

از آنجا که اصلاحات ارضی حکومت پهلوی با توزیع ناعادلانه زمین در روستاها، شکاف اجتماعی را باعث گردید؛ نظام جمهوری اسلامی در صدد رفع این مسئله برآمد. پژوهش حاضر با عنوان «بررسی تاریخی واگذاری و احیای اراضی در جمهوری اسلامی(68-1358)» پاسخی به این پرسش است که چرا جمهوری اسلامی اقدام به واگذاری اراضی نمود؟ پس از مطالعه اسناد و روزنامه ها و مصاحبه ها و نیز مقایسه داده های مرتبط با دوره های مورد نظر ای...

مقاله حاضر به بررسی نقش ویژگی‌های جغرافیایی و به ویژه ژئومورفولوژی نواحی مرزی جنوب شرقی ایران در استان سیستان ‌و بلوچستان تا شعاع 100 کیلومتری از خط مرزی در امر تأمین امنیّت پایدار و نیز عملیات پدافندی و آفندی احتمالی می‌پردازد. در این تحقیق‌ به منظور‌ درک‌ قابلیّت‌ها و محدودیّت‌های پدیده‌ها و عوارض‌ ژئو‌مورفولوژی‌ در امور دفاعی و امنیّتی از روش تحلیل سیستم‌های ارضی و افراز آن به واحدهای ارضی و اجز...

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی اختلافات ارضی ایران و ترکیه در دورۀ رضاشاه و چگونگی رفع آنها‌ست. روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله، با روش توصیفی­ – تحلیلی و بر پایۀ منابع کتابخانه­ای و آرشیوی و با رویکرد تاریخی به بررسی اختلافات ارضی میان ایران و ترکیه می‌پردازد. یافته­ها و نتایج پژوهش: یافته‌های این تحقیق بر‌اساس روش تاریخی، گویای آن است که دو حکومت جمهوری ترکیه و رضاشاه، بنا به پیروی از سیاست خارجی صل...

اصلاحات ارضی یا بازتوزیع زمین و بهره‌برداری به نفع روستائیان منجر به تغییر در روابط تولید و ساختار جامعه از طریق انتقال قدرت ملی و محلی شد. همزمان با تصویب لایحه اصلاحات ارضی این موضوع بیشتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفت. این مطالعات، شامل کلیات اصلاحات ارضی تا الغای رژیم ارباب و رعیتی طی مراحل مختلف اجرای این لایحه می‌شد که حاصل آن در مطالعات شاخص پژوهشگران ایرانی و خارجی مشهود است. از جمله‌ی ...

شرق‌شناسی معرفتی[1] است پردامنه و متنوع که شرق‌شناس می‌کوشد آن را با مراجعه به شرق فرا چنگ آورد؛ اما همان‌گونه که دیگر معارف بشری، خاستگاه‌، شرایط ویژه‌ی پیدایی، سیلان و تطور ویژه‌ی خویش را دارد، شرق‌شناسی نیز درگیر این مسائل است؛ علاوه بر این، شرق‌شناسی دستخوش مطامع، اغراض سیاسی و استعماری نیز بوده است. این ویژگی‌ها نیز باعث شده است تا فعالیت‌های شرق‌شناسان عمدتاٌ با واکنش‌هایی انتقادی روبه‌رو ...

کانی شناسی به عنوان یکی از مهم ترین ویژگی های خاک بسته به اقلیم و شرایط شیمیایی خاک روی یک شیب از بالا به پایین تغییر می کند. تغییر این ویژگی در مناطق با آب و هوای مختلف متفاوت است و در نتیجه تأثیرهای متفاوتی بر ویژگی های خاک می گذارد. بنابراین با هدف بررسی تغییر کانی شناسی در ردیف های ارضی در مناطق خشک و نیمه خشک و تأثیر کیفی آن بر واجذبی فسفر خاک مطالعه ای در چهار ردیف ارضی در اصفهان به عنوان...