بررسی کنش‌های کلامی تعزیه‌نامه و نمود آن در اجرا     فرهاد ساسانی [1]   زیرک محجوب [2]   تاریخ دریافت: 19/11/89   تاریخ تصویب: 10/2/91     چکیده   یکی از ارکان اصلی نمایش، کنش و حرکت است. در این میان، زبان نیز در متن چند‏شیوه یا چند‏لایۀ نمایش، نقشی خاص دارد؛ اما از جهاتی می‌تواند متناظر با بدن و دیگر عوامل کنشگر و حرکت‌آفرین کنشگری کند و نمایانگر حرکت باشد. این مسئله به‏خوبی در نظریۀ کنش کلا...

علم غیب مسئله‌ای کلامی و فرامذهبی است و نقش زیرساختی نسبت به دیگر مباحث کلامی دارد. متفکران اسلامی از جمله متکلمان معتزله واشاعره با توجه به پیشینه قرآنی ـ روایی آن و اهمیت و جایگاه حساسی که در نظام اعتقادات اسلامی دارد، از دیرباز تا کنون با عنایت ویژه و با مبانی و رویکردهای متفاوت بر آن نظر انداخته‌اند. این جستار بر آن است، از رهگذر نمایاندن آرا و اندیشه‌های معرفت‌شناسانه دو چهره شاخص به نماین...

مهم­ترین مسئله مناقشه برانگیز در میان متفکّران قرون وسطا، نحوه وجود کلیّات بود که با پرسش­های مهم فرفوریوس در «ایساغوجی» آغاز گشته بود. ترجمه این کتاب از زبان یونانی به لاتینی و شرح آن به دست بوئتیوس و پاسخ­های او به پرسش­های سه­گانه فرفوریوس، سبب مهمی در شکوفا شدن مسئله هستی­شناسی کلیّات بود که در نهایت، به پیدایی سه دیدگاه واقع­گرایی، مفهوم­گرایی و نام­گرایی در این باره منجر شد. با این همه، به ن...

مسئله اراده الهی و نسبتش با افعال انسان از دیرباز در تاریخ تفکر اسلامی مورد بحث و نزاع بوده است و شاید از موضوعاتی بوده که در شکل گیری نحله های کلامی اولیه نقش مهمی ایفا کرده است. این موضوع در کلام و فلسفه و حتی علم اصول فقه به مناسبتی مطرح شده است. یکی از اندیشمندانی که به این مسئله پرداخته، امام خمینی (ره) است. وی که به عنوان فقیه، فیلسوف و عارف به مسائل کلامی نگاه جامع نگر دارد به این مسئله ...

. ارتباطات غیرکلامی شامل کلیه پیام هایی می شود که افراد علاوه بر خود کلام، آنها را نیز مبادله میکنند. به کارگیری درست و شایسته ارتباطات کلامی و غیر کلامی در علم و عملی و تجارت می توان با سرعت بیشتری به توسعه در این زمینه دست یافت. هیچ زبان و فرهنگی را نمی توان یافت که در آن، ارتباطات غیرکلامی وجود نداشته باشد و انسان توانایی آن را دارد که حتی بدون درک کلمه ای از زبانی بتواند احساسات و عواطف خود...

آنچه در این رساله مورد بررسی قرار می گیرد پاسخ به دو شبهه که پیرامون مسئله شر بوجود آمده است می باشد. الف) مسئله منطقی شر: مسئله منطقی شر در ساده ترین صورتش چنین است : -1 خداوند قادر مطلق است -2 خداوند خیرخواه محض است -3 با این حال شر وجود دارد. در مسئله منطقی شر مطرح می شود که این سه قضیه با هم ناسازگارند. ب) مسئله شر به عنوان یک دلیل علیه خداوند. در این مسئله مطرح می شود که حتی اگر ناسازگاری ...

یکی از بحث‌های مهم در پلورالیزم مسئله نجات است. این مسئله محل بحث و گفت‌وگوی بسیاری میان متفکران اسلامی بوده است. برای آنکه کثرت‌گرایی یا انحصارگرایی در نجات از منظر اسلام مشخص شود، باید به آیات و روایات نگاهی دقیق افکنده شود. از جمله موضوعات مؤثر در این بحث، موضوع استضعاف است. بررسی معانی استضعاف، حدود و ثغور آن و تأثیر آن در مسئله نجات، نیازمند ژرف‌کاوی مجدد ادله نقلی است. مقاله حاضر با روش ک...

یکی از راه‌های مطالعه سیره معصومان، روش تحلیلی است. در این روش از اصول علمی و معیارهای نقد تاریخی استفاده می‌شود. مسئله اصلی پژوهش این است آیا باور‌های کلامی می‌تواند داده‌های تاریخی را اعتبار‌سنجی کرده و صحت و سقم آنها را مشخص کند؟ برای پاسخ به این پرسش یکی از عمده‌ترین کارهای انجام شده در این حوزه، یعنی کتاب الصحیح من سیره النبی الأعظم6 تألیف سید جعفر مرتضی عاملی مورد مطالعه قرار می‌گیرد. مول...

از جمله آموزه‌های اعتقادی که جایگاه ویژه‌ای در نظام‌نامه تشیع دارد، و قوام‌بخش مذهب، کلید فتح ابواب معارف دین و از شاخص‌های تمایز شیعه از دیگر مذاهب اسلامی است، مسئله امامت با ویژگی‌های منحصر به فرد آن است. علم امام (ع) یکی از مسائلی است که هم‌زمان با پیدایش اصل امامت، محل توجه و عنایت امامیه واقع شده است. در طول تاریخ علم کلام، در پذیرش کلی علم امام اختلافی بین علمای امامیه با رویکردهای مختلف ...

. ارتباطات غیرکلامی شامل کلیه پیام هایی می شود که افراد علاوه بر خود کلام، آنها را نیز مبادله میکنند. به کارگیری درست و شایسته ارتباطات کلامی و غیر کلامی در علم و عملی و تجارت می توان با سرعت بیشتری به توسعه در این زمینه دست یافت. هیچ زبان و فرهنگی را نمی توان یافت که در آن، ارتباطات غیرکلامی وجود نداشته باشد و انسان توانایی آن را دارد که حتی بدون درک کلمه ای از زبانی بتواند احساسات و عواطف خو...