رشد و توسعه ی اقتصادی مناطق (استان های) یک کشور یکی از مهم ترین مباحث اقتصاد منطقه ای در دهه های اخیر محسوب می شود به نحوی که بررسی رشد و توسعه ی مناطق به عنوان یکی از اهداف مهم دولت های محلی (استانی) مورد توجه قرار گرفته است. با مروری بر اقتصاد استان های مختلف، مشخص می شود که برخی مناطق نسبت به مناطق دیگر دارای عملکرد اقتصادی بهتری هستند و در مقایسه با میانگین کشور، رشد اقتصادی بالا تری دارند....

پس از فروپاشی نظام دوقطبی، این سؤال مطرح شد که چه نظم یا نظامی در انتظار ساختار روابط بین الملل است. بدیهی بود که ایالات متحده آمریکا تلاش گسترده ای برای تثبیت یک جهان تک قطبی به‏عمل آورد. اما اقبال تحقق چنین رؤیایی بسیار کم بود، زیرا این سیاست با مخالفت آشکار و پنهان تمام قدرت های دیگر روبه‏رو می شد. الگوی همگرایی منطقه ای اروپا که از پیش مورد توجه بسیاری از کشورها قرار گرفته بود، به پیدایش شک...

جهانی سازی و پیشرفت های اطلاعاتی و ارتباطی، سبب تغییر جهت رویکردهای سیاسی و طرح الگوواره های » مزیت های رقابتی « به » مزیت های نسبی « کشورها و مناطق، از تکیه بر شده است. رقابت پذیری، انگاشتی که پیش از آن تنها در سطح » رقابت پذیری قلمروئی «واحدهای فعالیتی معنادار بود، از اواسط دهة 1990 میلادی و هم زمان با افزایش تحرک نیروی انسانی و سرمایه و سپس اهمیت مکان، از ترجمان فضایی برخوردار شده و به گفتما...

حساب های منطقه ای از مهم ترین آمارهای مورد نیاز کشور است که تنها مرکز آمار ایران آن را تولید و انتشار آن را بر عهده دارد. این حساب از سه روش (تولید1، هزینه2 و درآمد3) قابل محاسبه بوده که در حال حاضر روش تولید مبنای محاسبات حساب منطقه ای قرار می گیرد. این حساب بسته به نوع آن (قیمت جاری4 و قیمت ثابت5) کاربردهای مختلفی از منظر تصمیم سازان و محققان دارد. مقایسه ی سطح توسعه یافتگی استان ها، سهم استا...

به منظور اتخاذ سیاست های مناسب جهت تخصیص منابع در بخش های اقتصادی، شناسایی مزیت نسبی هر بخش اهمیت ویژه ای دارد و در این راستا، شناخت پتانسیل های منطقه ای هم سو با اهداف ملی امری ضروری است. اقتصاد ایران با نرخ های بالای بیکاری در سطوح ملی و منطقه ای مواجه بوده و از این رو، کاهش نرخ بیکاری از مهم ترین اهداف برنامه های توسعه در این دو سطح است. این در حالی است که مناطق کشور از مزیت های متفاوتی در ا...

یکی از راه‎های توسعه اقتصادی در کشورهای نفتی مانند کشور ایران با یک اقتصاد تک محصولی وابسته به نفت، حرکت به سوی افزایش توان صادراتی و متنوع سازی محصولات صادراتی است و این مورد جز با بررسی همه جانبه عوامل موثر بر صادرات غیرنفتی امکان‎پذیر نیست. از جمله عوامل موثر بر توسعه صادرات، تسهیل تجاری است. منظور از تسهیل تجاری، ساده‎سازی فرایندها و رویه‎های تجارت بین‎الملل و همگون‎سازی اطلاعات مبادله شده ...

در تحلیل های کاربردی اقتصاد خرد، نحوه تصمیم گیری بنگاه ها به منظور تعیین مکان فعالیت تولیدی، یکی از مسائل حائز اهمیت است. از سوی دیگر، با توجه به نبود اطلاعات کامل در محیط واقعی اقتصاد و کمبود منابع تولید، بررسی میزان مزیت مناطق مختلف کشور در خصوص انواع فعالیت های تولیدی به منظور جهت دهی و تشویق فعالیت های بخش خصوصی و بهبود تخصیص منابع از اهمیت خاصی برخوردار است. بدین جهت و به لحاظ نظری و کاربر...

فروپاشی " شوروی " و شکل گیری جمهوری های جدید، ارزش و اهمیت جایگاه سرزمینی ایران را در منطقه و جهان، بیش از پیش ارتقاء بخشیده است. جمهوری های آسیای مرکزی و حوزه دریای مازندران (و نیز افغانستان) محصور در خشکی هستند . این کشورها برای تامین تقاضاهای متنوع و نیز عرضة نفت و گاز خود و اقتصاد جهانی، برای بازارهای پرجاذبه و همچنین منابع غنی این مناطق ، به مسیرهای ارتباطی کوتاه و مطمئن منتهی به آب های ...

منطقه گرایی پدیده ای است با سابقه طولانی که در عرصه جغرافیای سیاسی و روابط بین الملل مفهومی متعارف دانسته می شود، موضوعی که در خلال حداقل دو دهه گذشته دستخوش تحول و از استقبال تصمیم گیرندگان سیاسی و دانشگاهیان برخوردار شده است. هدف این مقاله کنکاشی بین ساختار منطقه ای در جغرافیای سیاسی و صلح سازی است، و سؤال بنیادین این است که آیا منطقه گرایی می تواند دارای نقش عمده ای در روند ایجاد صلح جهانی د...

اصطلاح خوشه به عنوان یک ایده ی برتر برای بحث در مورد نقش توسعه ی صنعتی در توسعه ی منطقه ای از دهه ی 1990 به بعد و در جهت تقویت توان رقابتی و ابزاری جهت ارتقای رقابت پذیری مورد توجه قرار گرفته است. محققان توسعه سرزمینی معتقدند شکل گیری خوشه های صنعتی- منطقه ای، استعداد رقابت پذیری را ارتقا بخشیده و در بهبود مزیت های رقابتی و توسعه منطقه ای موثر است. از این رو دست یابی به مزایای رقابتی، خوشه های ...