با اینکه در صد ساله اخیر، به ویژه نیمه دوم آن، تلاش های فراوانی در قالب پژوهش، سمینار، مقاله، کتاب و... در زمینه تعلیم و تربیت اسلامی به صورت جدید انجام گرفته است، ولی هنوز دانش و نظام تربیت اسلامی، در قلمرو معرفت های تربیتی و رفتار تربیتی، جایگاه شایسته خود را نیافته است. به ویژه در سالهای پس از پیروزی انقلاب، پاسخ به چرایی این امر، یکی از دغدغه های عمده مسؤولین آموزش و پرورش کشور بوده و دیدگا...

امکان دینی ساختن علوم انسانی و از جمله دانش تربیت، از مباحث مهم فراروی اندیشمندان مسلمان است. در این مقاله پس از ارائة تعاریفی از علم دینی دو تعریف اختیار شده است: 1. دانش تجربه ای که از مبانی، اهداف، اصول و آموزه های دینی متأثر شده و رنگ و عطر جدیدی یافته است. 2. مجموعه ای از معارف دینی که در یک موضوع خاص (مثل تربیت) استخراج، تدوین و تنظیم شده اند. به نظر می رسد امکان دینی ساختن دانش تربیت،...

تربیت یکی از مباحث مورد توجه ادیان و مکاتب مختلف در طول قرون و اعصار بوده است. تربیت ابعاد مختلفی را داراست که یکی از مهمترین این ابعاد، بعد تربیت اجتماعی است. برای تربیت اجتماعی نیز بهترین دوران، دوران کودکی است. زیرا این دوران زمان و فرصتی بسیار مناسب برای انواع یادگیری های اجتماعی است و روند اجتماعی شدن در سالهای کودکی از سرعت بیشتری برخوردار است. اسلام به عنوان دین کامل و اکمل، آیین الهی زن...

این پژوهش به بررسی رویکرد اسلامی سازی معرفت به عنوان قدیمی ترین رویکرد در زمینه ی نظریه پردازی در دانش تربیت اسلامی می پردازد. بدین منظور در نخستین گام، مقصود از اصطلاحات «اسلامی سازی معرفت»، «تربیت اسلامی» و «روش شناسی» بیان گشته و سپس در ادامه، مهم ترین آرای اندیشمندان این رویکرد -با تمرکز بر آرای عبدالرحمان نقیب، تربیت پژوه مسلمان مصری- در دو سطح مبانی و روش شناسی ارائه می شود. در پایان نیز ...

هدف: تحلیل و تدوین مبانی و مراحل رشد اخلاقی، یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های دانشمندان و پژوهشگران علوم اخلاق، تربیت و روان‌شناسی است. از سوی دیگر، یکی از رسالتهای اصلی دانشگاه اسلامی نیز رشد اخلاقی و معنوی دانشجویان است که امروزه گاهی در فضای علمی دانشگاه به فراموشی سپرده می‌شود. از مهم‌ترین منابع برای تدوین و تحلیل این رشد، آثار اخلاقی است که از تمدن اسلامی در سنّتهای اخلاق فلسفی، عرفانی و غیره بر ...

سه نگرش در تعلیم و تربیت اسلامی وجود دارد. در نگرش نخست تعلیم و تربیت اسلامی به منزله نظامی توصیفی است که از طریق بررسی آثار دانشمندان مسلمان می توان بدان دست یافت. در نگرش دوم، نظامی استنباطی است که بر اساس آن، می توان با استفاده از متون دینی برای همه مسائل تعلیم و تربیت، پاسخی فراهم آورد. در نگرش سوم، تعلیم و تربیت اسلامی به منزله نظامی استنباطی ـ تأسیسی تلقی شده است که در آن برخی مسائل و مبا...

تعلیم و تربیت به سبب کارکردهای گوناگون علمی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، همواره به عنوان موضوعی مهم و ابزاری کارآمد برای رشد و توسعه همه جانبه ملت ها در نظر گرفته شده است. یکی از کارکردهای مهم این نهاد، تربیت مدنی است که هدف آن آماده سازی فراگیران برای مشارکت در تحولات اجتماعی است. یکی از مقوله های تربیت مدنی، پرورش سیاسی است که هدف آن جامعه پذیری سیاسی، آماده سازی فراگیران برای مشارکت سیاسی، و ...

ظاهرگرایی و عقل گرایی به عنوان دو جریان تاثیرگذار در آرا و افکار فرهنگی و اجتماعی در تاریخ تفکر اسلامی مطرح است. تعلیم و تربیت نیز به عنوان یکی از مقولات فرهنگی از این جریان های فکری متاثراست. سؤالی که مطرح است این است که آیا جریان ظاهرگرای اسلامی توانایی ارائه یک نظریه تربیتی تمام عیار را برای تربیت دینی دارا است. برای پاسخ دادن به این سؤال، در این مقاله به بررسی تاثیرجریان ظاهرگرای اسلامی در ...

هم اکنون در ذهنیت مابعد پسانوین گرایانه پدیده جهانی شدن به صورت یک واقعیت مهم در آمده است . عرصه مواجهه این عصر باپدیده جهانی شدن و شهروند جهانی، عرصه علم، مدیریت و تدابیر یاد دهی و یادگیری است.این پژوهش با هدف طراحی یک مدل مناسب جهت تربیت شهروند حرفه ای در نظام آموزش عالی کشور به ویژه در دانشگاه آزاداسلامی و واحدهای تابعه آن به منظور پاسخگویی به نیازهای جدید هزار سوم صورت پذیرفته است.با مرور ب...

علیرغم گذشت سه دهه از انقلاب فرهنگی، در مورد مفاهیمی چون «اسلامی کردن دانشگاهها» و «دانشگاه اسلامی» به نظر می رسد هنوز اجماع نظر متقن و مدونی بین سیاست گذاران و متولیان فرهنگ عمومی به ویژه حوزه تعلیم و تربیت کشورمان بوجود نیامده است. برآیند برداشت های متفاوت از «اسلام» و «دانشگاه اسلامی» منجر به ابهام و معطل ماندن موضوع اسلامی شدن دانشگاهها در عمل شده است. همچنین اسلامی کردن دانشگاه بدون توجه ب...