اتخاذ راهبرد کسب مستقیم قدرت با سلاح دیانت توسط روحانیت شیعه، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تحولی بنیادین در ایران به شمار می آید. مقاله حاضر پاسخ به این سؤال که چرا از بین اقشار مختلف اجتماعی ایران، روحانیان حاکمیت را به دست گرفتند، را در «منابع قدرت آنان» جست وجو می کند. بر این اساس پس از ارائه تعریف وتاریخچه روحانیت ومناسبات آن با دولت در ایران معاصر مؤلفه های زیر را، منابع قدرت این نهاد تلقی ...

شاهنامه در بردارندة مضامینی ناب است که فردوسی آن را با هنرنمایی پهلوانان گوناگون، منظوم ساخته است. در این میان سیاوش به‌عنوان تنها شاه‌زاده­ای که نماد پاکیست، بسیار جالبِ‌توجّه است. او همة خصوصیاتِ یک فرمان­روای آرمانی را در اندیشه و گفتار خود دارد. او شاه­زاده‌ایست که می‌تواند آینۀ تمام‌نمای آرزوی دیرینۀ ملّت‌های جهان باشد. نگارنده در مقالة پیشِ رو با عنایت به ویژگی‌های حاکم آرمانی (کاریزماتیک)، بر...

شاهنامه در بردارنده مضامینی ناب است که فردوسی آن را با هنرنمایی پهلوانان گوناگون، منظوم ساخته است. در این میان سیاوش به عنوان تنها شاه زاده­ای که نماد پاکیست، بسیار جالب توجّه است. او همه خصوصیاتِ یک فرمان­روای آرمانی را در اندیشه و گفتار خود دارد. او شاه­زاده ایست که می تواند آینۀ تمام نمای آرزوی دیرینۀ ملّت های جهان باشد. نگارنده در مقاله پیش رو با عنایت به ویژگی های حاکم آرمانی (کاریزماتیک)، بر...

دوره شکل­گیری (Formative Period) تاریخ تشیع از رهیافت­های (approach) گوناگونی مورد تفسیر و تحلیل قرار گرفته است. یکی از این رهیافت­ها نظریه «رهبری کاریزمایی» است. مطابق این رویکرد شیعیان آن گروه از مسلمانان هستند که بر خلاف اهل سنت، وجهه کاریزماتیک پیامبر را در امامان خویش تداوم یافته دیدند. در این نوشتار ابتدا نظریه ماکس وبر در زمینه ماهیت رهبری کاریزمایی تبیین می­گردد. سپس نظر چند تن از اندیش...

غالباً در زبان فارسی وبر از طریق پارسونز و تفسیر وی از جامعه‌شناسی سیاسی او شناخته شده‌است. بدین‌ ترتیب ماکس وبر در ادبیاتِ علوم اجتماعیِ ما عموماً به‌عنوانِ فردی که نظریه‌پرداز بوروکراسی و قفس آهنینِ آن است معرفی‌ گردیده‌. جامعه‌شناسیِ سیاسی وبر در نسبت با معنایِ کاریزما[1] و قدرتِ خلاق‌ِ آن کم‌تر مورد توجه قرار گرفته یا به صورتِ منفک از نظریه‌ بوروکراسی ترسیم شده‌است. در این متن تلاش شده تا نشان داده شو...

نخبگان سنتی روستایی در مناطق کردنشین از جمله ظرفیت‌های اجتماع محلی‌اند که با توجه به دارا بودن دانش بومی و اقتدار در ادارۀ امور، در راهبری اقدامات توسعه‌ای نظیر بسترسازی، برنامه‌ریزی، توجیه و متقاعدسازی، کسب موافقت و جلب مشارکت، نقش دارند. در این پژوهش با تأکید بر این تجارب در روستاهای شهرستان سردشت، منشأ مشروعیت اقتدار آنها در راهبری اقدامات توسعه‌ای در پرتو رویکرد نظری اقتدار وبر و توسعۀ محلی...

در این پژوهش سعی شده است که روند جامعه توده وار در ایران مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا در بررسی نظریات جامعه توده وار به سه محور اساسی جامعه توده وار یعنی انزوا و جدا افتادگی افراد از همبستگی های سنتی، حضور رهبر کاریزماتیک و تاکید بر ایدئولوژی و سر انجام نقش فضای انقلابی بر جامعه توده وار رسیدیم. همچنین در بررسی خصوصیات جامعه مدنی به عنوان نقطه مقابل جامعه توده وار در جوامع مدرن به شاخص ها...