شیخ اکبر محیی الدین ابن عربی که به عنوان پدر علم عرفان درجهان اسلام شناخته شده است ، یکی از بزرگترین نظریه پردازان بزرگ درعرصه این علم بوده و هست به طوریکه بسیاری از عرفای بزرگ تحت تاثیر وی بوده اند و ازسویی دیگرنیز مورد شدیدترین انتقادات از جانب بسیاری از فقها قرارگرفته به نحوی که وی را مرتد و خارج از دین و دریک کلمه ممیت الدین قلمداد کرده اند. آنچه که ابن عربی درعلم عرفان بیان می کند، مسئله ...

مقاله حاضر، شهود به طور عام، و رؤیت حضرت حق به طور خاص را از دیدگاه علامه محمد حسین طباطبایی و محیی الدین عربی ـ که در حقیقت نماینده دو مکتب فکری حکمت متعالیه و عرفان هستند ـ مقایسه می کند. موضوعهای مورد بررسی در این نوشتار، توجه به قلب به عنوان محل دریافت شهود، عوامل افزایش قابلیت دریافت تجلیات توسط قلب، خطا در علم شهودی و معیار تشخیص این خطا و شهود خداوند است. با نگاهی به تعریف این دو متفکر ا...

ظهور افکار ساختارشکنانه محیی الدین ابن عربی، بستری مناسب برای گفتمان معرفت شناسانه در فضای تصوف اسلا می فراهم کرد و دریچه تازه ای از تحقیق را بر اهل معرفت و معنا، به خصوص نهان گرایان مسلمان گشود. نشر عقاید بی باکانه او در جهان اسلام، طیف متنوع و گسترده مخالفان و پیروان را بر آن داشت که به نقد، نکوهش یا ستایش او بپردازند. منتقدان شیخ اکبر بیشتر از طایفه فقها و علمای ظاهر بودند تا از سالکان و صوف...

اصطلاح «انسان کامل» برای اولین بار توسط محیی الدین بن عربی (560-638ق) به کار رفته است. در آموزه های عرفانی ابن عربی، اندیشه انسان کامل از جایگاه فخیمی برخوردار است. پس از ایشان، دو عارف نامی دیگر، عزیزالدین نسفی (م: حدود 700ق) و عبدالکریم بن ابراهیم گیلانی – جیلی - (767-832ق) هر یک کتابی را با عنوان «انسان کامل» به رشته تحریر در آوردند و به شرح و بیان دیدگاه های ابن عربی پرداختند. انسان کامل در...

اصطلاح «انسان کامل» برای اولین بار توسط محیی الدین بن عربی (560-638ق) به کار رفته است. در آموزه‌های عرفانی ابن عربی، اندیشه انسان کامل از جایگاه فخیمی برخوردار است. پس از ایشان، دو عارف نامی دیگر، عزیزالدین نسفی (م: حدود 700ق) و عبدالکریم بن ابراهیم گیلانی – جیلی - (767-832ق) هر یک کتابی را با عنوان «انسان کامل» به رشته تحریر در آوردند و به شرح و بیان دیدگاه‌های ابن عربی پرداختند. انسان کامل در...

محب نخست اسم خداست و سپس به آفریدگان نسبت می یابد و ابن عربی این شخصیت بزرگ عرفانی با توجه به این نکته ظریف در باب 178 فتوحات مکیه در بیان معرفت مقام محبت به این نکته لطیف و خواندنی توجه کرده است که اگر بناست خصوصیات عاشقان الهی رافهرست کند بهتر آن است که تجلی این ویژگیها را با توجه به آیات قرآن در مبدأ اعلی جستجو کند. سپس آن را با نگاهی تبعی و ربطی به دیگر عشاق نسبت دهد و این کار تازه و بی ساب...

توکل در قرآن کریم، سنت و احوال عرفانی جایگاه مهمی دارد. مولانا و ابن‏عربی نیز آن را مد نظر داشته، و در آثار خود به آن پرداخته‎اند. آنها هر دو بر این باورند که توکل اعتماد به خداوند است و با اعتماد بر هر چیز دیگر منافات دارد؛ یعنی متوکل بر خداوند اعتماد می‏کند و بر ابن باور است که کسب و اسباب به خواست خداوند عمل می‏کند. در این تحقیق علاوه بر اینکه جایگاه توکل در بیان هر یک از دو عارف مورد بحث، ب...

دراین مقاله پس از ترجمه ای تفسیرگونه به نثر و نظم از نگارنده، برگزیده ای از تأویلهای عرفانی حروف وکلمات آیه کریمهء بسم الله الرحمن الرحیم از نظر مکتب تفسیری حضرت علی و ائمهء ارجمند شیعه (ع) و عقائد مفسرانی بزرک چون: ابن عباس و خواجه عبدالله و میبدی و قشیری و روزبهان و محیی الدین و ابن الفارض و سعدی و حافظ و مولوی و غیره به همراه شرح و تفسیری منظوم از نگارنده آمده و ضمن مقایسه و مقابله و جرح و ...

محمّدبن عزّ الدّین عادل بن یوسف التبریزی معروف به شیرین از بزرگترین شاعران متصوّف و عرفای ایرانی نیمه ی دوّم قرن هشتم هجری و اوائل قرن نهم هجری است. او در اشعار خود مغربی تخلّص می کرد. علت اشتهار او به مغربی و انتخاب این تخلّص را سیاحت و سفر به مغرب نوشته اند. او در قریه ی انبند از قراء رودقات تبریز به دنیا آمد و در زمان شاهرخ بن تیمور گورکانی در تبریز دیده از جهان فرو بست و در قبرستان سرخاب تبریز مدف...

سید احمد فردید (1289-1373) با تلفیقی که از فلسفه هرمنوتیکی هایدگر و عرفان ابن عربی به دست داده است نماینده یکی از رویکردهای معاصر در مواجهه انتقادی با غرب است.وی با اتکاء به کاوش‌های اتیمولوژیک(etymological studies)  و بهره‌ گیری از آراء عرفای اسلامی به ویژه عرفان نظری محیی الدین ابن عربی،رویکرد اشراقی کربن و خوانشی خاص از فلسفه هایدگر و قرائتی خاص از متون و اصطلاحات فلسفه و کلام اسلامی و تفاسی...