"ریاض ­الفتیان" ابن حسام هروی یکی از بهترین شروح نصاب در عصر تیموریان است که تا کنون نویسنده و خود اثر معرفی نشده است. مسأله اصلی در این مقاله، معرفی اجمالی"ریاض ­الفتیان" و مؤلفش و بخشی از نوآوری‌های او در زمینۀ ذکر وجه تسمیه و تفاوت­های واژگانِ بظاهر متفاوت است. نتایج تحقیق که به شیوه توصیفی- تحلیلی و بر مبنای روش اسنادی است، نشان می­دهد که نظام الدین بن کمال الدین بن جمال الدین خوافی هروی معر...

یکی از مهمترین تکنیک های ادبی که جایگاه شعر شاعر را معین کرده و ذهن مخاطب را به خود جذب می کند تصویرسازی است. اهمیت و ارزش معنایی شعر نیز به طور چشم گیی به این ویژگی وابسته است. از دیدگاهی دیگر می توان گفت یکی از خلاقیت ها و ابداعات بی بدیل انسان که او را از سایر موجودات متمایز می دارد همین تصویرسازی اوست که از بستر ذهن نشأت می گیرد. شاعر با استفاده از فضاسازی و تصویرآفرینی با کمک تشبیه، استع...

چکیده: در مورد زندگی مولانا با مصاحبانش، از زمان خود مولانا تا به حال اثرهایی تدوین شده است که این آثار به داستان زندگی مولانا با یارانش به صورت کلّی پرداخته اند و اثری که به طور کاملاً مستقل درباره مولانا و یاران وی در کتاب مثنوی معنوی پرداخته باشد، صورت نگرفته و اگر هم کاری شده است یا به صورت جسته و گریخته بوده و یا مطالب در کتب مختلف و متعدد، پراکنده است. در اینجا باید بیان کرد که این تحقیق...

مولانا جلال­الدین محمدبن سلطان العلما بهاء­الدین محمدبن حسین­بن احمد خطیبی بکری بلخی، که در کتاب­ها از او به نام­های «مولانای روم» و «مولوی» و «ملای روم» یاد کرده­اند، یکی از بزرگ­ترین و تواناترین گویندگان متصوفه و از عارفان نام­آور و ستاره درخشنده و آفتاب فروزنده آسمان ادب فارسی، شاعر حساس، صاحب اندیشه و از متفکران بلامنازع عالم اسلام است. در این نوشتار سعی بر آن است که علاوه بر بیان اندیشه­ها...

مولانا جلال­الدین محمدبن سلطان العلما بهاء­الدین محمدبن حسین­بن احمد خطیبی بکری بلخی، که در کتاب­ها از او به نام­های «مولانای روم» و «مولوی» و «ملای روم» یاد کرده­اند، یکی از بزرگ­ترین و تواناترین گویندگان متصوفه و از عارفان نام­آور و ستاره درخشنده و آفتاب فروزنده آسمان ادب فارسی، شاعر حساس، صاحب اندیشه و از متفکران بلامنازع عالم اسلام است. در این نوشتار سعی بر آن است که علاوه بر بیان اندیشه­ها...

بی شک تراوش های اندیشه به عواملی بستگی دارد که بتواند ذهن و زبان و سبک بیان سخنور راتحت تأثیر قرار دهد و ممیز هنجار سخن او با سخن گویندگان دیگر شود. در مثنوی مولوی نیز انگیزه های گوناگونی مایه شورانگیزی تعابیر عارفانه می شود که خود در حوزه سبک شناسی اثار مولانا قابل تأمل بسیار است . از این گونه عوامل می توان به سیمای پیامبر اکرم(ص) حضرت علی(ع)‘حسام الدین چلیی‘شمس تبریزی و ... اشاره کرد و جلوه ...

سیاست قاجاریه در اداره حکومت ایالات و ولایات مبتنی بر به کارگیری شاهزادگان و امیران درباری بوده است و پادشاهان قاجار برای ممانعت از افزایش قدرت خوانین و سران ایلات و قبایل، از واگذاری قدرت و حکمرانی مناطق مختلف به حاکمان غیر قاجاری امتناع می‏ورزیدند. امّا در بعضی موارد به دلیل عدم توانایی شاهزادگان به ناچار حکمرانی بعضی از مناطق هم چون شمال خراسان (که از ترکیب اجتماعی و جمعیتی خاص برخوردار می‏با...

محمدبن زکریای رازی طبیب و فیلسوف ایرانی مؤثر در تاریخ علم است. شناخت و نقد آثار و آرای این نام‌آور پرآوازۀ ایرانی موضع پژوهش­‌های فراوانی از روزگار وی تا کنون بوده است. این مقاله با تحلیل و مقایسۀ جریان‌­های رازی‌شناسی در تمدن ایران اسلامی و تمدن مغرب­‌زمین به توصیف گوناگونی آن­‌ها از حیث روش و جهت‌گیری می‌پردازد. حاصل این مطالعه پیشنهاد طبقه‌بندی چهارگانه در رازی‌شناسی است: رازی شناسی سنتی در ...

حضرت علی (ع) نزد عموم مسلمانان از جایگاهی ویژه برخوردار است. شاعران ادب پارسی اعم از شیعه و سنّی در ابراز ارادت و محبّت خود به آن بزرگمرد دادگری و جوانمردی اشعار بسیاری سروده و دیوان های خویش را به ستایش او مزیّن نموده اند. ابن حسام خوسفی شاعر شیعی دوازده امامی قرن نهم هجری و ناصرخسرو شاعر توانمند اسماعیلی مذهب قرن پنجم هجری از جمله این شاعران هستند که در ابیات بسیاری از دیوان های خود به بازتاب سی...