چ یکدهتصویرسازی آثار سفالی با مضامین روایی در ایران، از اواخر دوران سلجوقی در آثار مینایی و زرین فام رواجمی یابد. این آثار دارای موضوعات مختلفی از قبیل صحن ههای رسمی درباری، صحنه های زندگی روزمره ونیز صحنه های برگرفته از روایات تاریخی و ادبی هستند. عدم بازنمایی سرراست روایت و مبهم بودن موضوعتصویر شده از جمله عواملی است که همواره درک معنای ضمنی چنین آثاری را با دشواری همراه نمودهاست. این مقاله ب...

فلسفه وجود آدمی، ذکر و پرستش حق است. هنرمندان چیره دست مسلمان نیز اصولِ معرفتِ اسلام را به چشم نوازترین شیوه ممکن به زبان زیبایی شناسانه ترجمه کرده اند و در قالب صورت ها و مضامین گوناگون در خلقِ فضای معنوی در جامعه اسلامی به کار گرفته اند. ازاره دیوار مرقد امام زاده علی بن جعفر در قم، متعلق به اوایل قرن هشتم هجری، مزین به ستارگان هشت پری است که کتیبه هایی به خط نَسخ ریز در حاشیه سفید خود دارد. تعدا...

کاشی‏های موزه قم از نظر قدمت، نفاست، ا‏بعاد، کثرت و نقوش و تزئینا‏ت و تنوع کتیبه‏های موجود روی آنها بسیار حائز اهمیت و جالب توجه می‏باشند. در این تحقیق به بررسی کا‏شی‏های زرین فام موزه قم پرداخته می‏شود و آن گاه مفاهیم نمادین آنها بررسی می‏شود و در پی تأویل صورت ویژه آنها پاسخی در فرهنگ ایران برای این سوال جستجو می‏شود که چرا چنین هنر یکتا و شهره ای، در دوره‏ای پدید آمد که تاریکترین روزهای تاری...

چکیده محوطه باستانی آوه در دشت ساوه یکی از محوطه های کمتر شناخته شده فلات مرکزی ایران است که پس از شناسایی و ثبت، بستر مناسبی برای پژوهش های باستان شناختی ایجاد نموده است. تسلسل زمانی این محوطه از اعصار پیش ار تاریخ تا اوایل دوره تیموری است که به جز استقرارهای دوره اسلامی، سایر استقرار های پیش از تاریخی و تاریخی آن استقرارهایی کوچک بوده اند این استقرار در دوره اسلامی به شکلی گسترده تر نمود می ...

مینای زرین‌فام پوششی دکوری است که از دیرباز، سفالگران آن را به عنوان لعاب تزئینی به کار می‌برده‌اند. مشخصه‌ی بارز این نوع لعاب، تلالو و درخشندگی منحصر به فرد آن است. به گونه‌ای که در زوایای مختلف به رنگ‌های متفاوت دیده می‌شود. این ویژگی‌ها از یک سو به تشکیل لایه‌های نازک و از سوی دیگر به تشکیل نانوذرات فلزی، در اینجا نقره، حین فرآیند تولید است. در این تحقیق، لعاب زرین فام با ترکیب جدید مناسبی ب...

تزیینات گچ‌بری محراب هفتشویه با توجه به طرح و فرم، در ردیف محراب‌های شاخص دوره ایلخانی قرار دارد. اکثر بررسی‌های صورت گرفته به توصیف کلی این محراب، تاریخ اجرا و یا محدوده تاریخی آن پرداخته و کمتر به نقشمایه‌های تزیینی، نسبت‌های طلایی و ساختار و روابط هندسی در به کارگیری آنها، توجه کرده‌اند. سؤال‌هایی که برای دستیابی به هدف می‌توان مطرح کرد عبارتند از: «انواع نقشمایه‌های به‌کارگرفته شده در این م...

تزئین زرین‌فام لایه نازکی باساختار نانو است که ازنانوبلورهای مس و نقره فلزی پراکنده در یک بافت شیشه‌ای تشکیل شده است. درمورد لعاب‌های با تزئین زرین‌فام آنچه مشاهده می‌شود اعم از رنگ و یا درخشش، نتیجه جذب و پخش (بازتاب پخشیده) نور می‌باشد. اندازه نانوذرات فلزی بر رفتار متقابل این ذرات با نور و درنتیجه رنگ آنها تاثیری اساسی دارد. آنچه ناظر می‌بیند نتیجه جذب بعضی ازطول موج‌ها و پخش و/ یا بازتاب بع...

محراب مسجدجامع کاشان ازجمله محراب‌های گچبری شاخص برجای‌مانده از دوران اسلامی است که در سیر تطور مسجدجامع کاشان و همچنین سیر هنر محراب‌های گچبری دوران اسلامی به‌ویژه در ایران از اهمیت بالایی برخوردار است. با وجود اهمیت تاریخی این محراب، تاکنون مطالعۀ جامعی روی آن انجام نشده است که شاید دلیل اصلی آن تخریب گسترده‌اش در دهه‌های اخیر  باشد. در این پژوهش، نگارنده بر آن است تا باتوجه‌به مستندات موجود،...