واژگان کلیدی اخلاق، دوستی و محبت، رفتار، اجتماع، تقوی، رابطه. برخورداری از محبت اساسی ترین نیازهای روانی انسان، به شمار می رود دوستی و دوست یابی نوعی تلاش در جهت تأمین این نیاز یاد شده است. در فصل نخست پژوهش حاضر، مفاهیم و معانی موضوع در لغت و در معارف دینی بررسی شد و در ادامه جایگاه دوستی و محبت در قرآن و سنت و در اخلاق و عرفان مورد بررسی قرار گرفت. فصل دوم، اقسام دوستی و محبت، محبت خدا، م...

در این مقاله نخست مروری بر جایگاه و اهمیت نیازها در حوزة روان‌شناسی می‌گردد و در ادامه با توجه به ضرورت درنظر گرفتن نیازهای معنوی در سلسله‌ مراتب نیازها، به بررسی اجمالی ادبیات تفکر ارزشی و نیز متون علمی موجود، درخصوص اهمیت و جایگاه نیازهای معنوی ‌پرداخته می‌شود. در حوزة معرفت دینی گسترة نیازها از محدودة انسان و روابطش با خود و دیگران به وسعت خدا و همة هستی بسط می‌یابد. با این پیش‌فرض، نیازهای ...

سالمندی دوران حساس زندگی انسان است و توجه به نیازها و مسائل این مرحله یک ضرورت اجتماعی است.هدف پژوهش حاضر پیش بینی اضطراب مرگ سالمندان بر اساس کیفیت ارتباط با خدا بود.جامعه آماری پژوهش شامل تمامی سالمندان مشگین شهر در سال 1397 بود که تعداد 200 نفر از آنها به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و به دو پرسشنامه اضطراب مرگ و پرسشنامه کیفیت ارتباط با خدا پاسخ دادند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها...

علامه طباطبایی به سه نوع اخلاق؛ یعنی اخلاق یونانی، اخلاق دینی، و اخلاق قرآنی پرداخته، تفاوت این سه مرتبه از اخلاق را در منبع انگیزش اخلاقی آنها جستجو می‌کند. هنگامی که مشوّق و عامل اساسی انسان برای انگیزه‌مند شدن نسبت به یک فعل اخلاقی، تحسین اجتماع، رسیدن به ثواب و ترس از عقاب اُخروی یا جلب محبت و رضای خداوند باشد، همه به نوعی با بحث منبع انگیزش در ارتباط است به‌طوری که با تغییر منبع انگیزش، نوع ...

آب دریا اگر نتوان کشید   هم به قدر تشنگی بتوان چشید مرحوم دکتر امیر محمود انوار سترگ‌مرد ادبیات هم در تاریخ ادب فارسی و هم درتاریخ ادب عرب به مثابه دریایی بود که هر کس به قدر درک و خواسته‌اش می‌تواند از آب زلال دریای علم‌اش سیراب شود. وی هم در شعر فارسی و هم در شعر عرب تبحری کامل داشته و در همه حال نسبت به پیامبر(ص) و ائمه اطهار ارادت ویژه‌ای را ابراز می‌کرده است. وی خدا را از راه م...

آب دریا اگر نتوان کشید   هم به قدر تشنگی بتوان چشید مرحوم دکتر امیر محمود انوار سترگ‌مرد ادبیات هم در تاریخ ادب فارسی و هم درتاریخ ادب عرب به مثابه دریایی بود که هر کس به قدر درک و خواسته‌اش می‌تواند از آب زلال دریای علم‌اش سیراب شود. وی هم در شعر فارسی و هم در شعر عرب تبحری کامل داشته و در همه حال نسبت به پیامبر(ص) و ائمه اطهار ارادت ویژه‌ای را ابراز می‌کرده است. وی خدا را از راه م...

این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی تطبیقی مبنای خداشناختی اخلاق دینی از منظر استاد مطهری و بندیکت قدیس پرداخته است. در این تحقیق دیدگاه‌های شهید مطهری به‌عنوان یک نظریه‌پرداز اسلامی و بندیکت قدیس به‌عنوان پدر رهبانیت غرب موردِ‌ بحث قرار گرفته است. اعتقاد به خدا اصلی‌ترین مبنای هر دین الهی و هر مکتب اخلاق دینی است. اخلاق اسلامی و اخلاق مسیحی بدون اعتقاد به خدا بی‌معنی است. دستورات بندیکت ا...

بسیاری از فیلسوفان دین برجسته مسیحی، تجربه دینی را همان تجربه خدا تفسیر می کنند و تجربه خدا در نظر کسانی مانند سویین برن و آلستون ـ دو تن از فیلسوفان دین برجسته معاصر ـ نوعی معرفت تجربی به خداوند است. این مقاله با بیان دیدگاه حکمت متعالیه صدرایی درباره حدود و انواع معرفت انسان به خدا، راه را برای دستیابی به موضع ایشان درباره معرفت تجربی به خداوند هموار کرده، اصول مورد نظر ایشان در این خصوص را ت...

در مقالة حاضر تلاش شده است که با بهره‌گیری از روش تحلیلی و با استناد به آیات و روایات مربوطه، دربارة موضوعاتی چون خاستگاه محبت در انسان، حدود و ثغور انسان‌دوستی در اسلام و انگیزه‌های حقیقی و غیر حقیقیِ انسان‌دوستی، به برخی نکات اصلی اشاره گردد تا بر اساس آن بتوان الگوی انسان‌دوستی اسلامی را به مثابه هدفی تربیتی مطرح نمود. در این نوشتار این نتیجه به دست آمد که در مقابل برخی دیدگاه‌های مادی‌گرا و ...

موضوع محبت از جمله موضوعاتی است که در تمامی عرصه های معرفتی، عرفانی، اخلاقی و تربیتی به عنوان اصلی اساسی و زیربنایی و یا فرعی و رو بنایی مورد کنکاش قرار گرفته است. که در این میان سخن از چیستی و جایگاه محبت در عرصه اخلاق بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا محبت از جمله مفاهیم و فضائل اخلاقی می باشد که دارای حسن ذاتی بوده و در دایره ی حکمت عملی و از جمله صفات نفسانی عمل کننده است که جهت گیری نفس را نسبت ب...