اوضاع سیاسی_ اجتماعی ایران پس از کودتای 28 مرداد 1332، تحت فشار و اختناق حاکم، فعالیت احزاب و گروه های سیاسی را با محدودیت مواجه ساخت. اما در اواخر دهه 30 شاهد اعلام فضای باز سیاسی از سوی رژیم هستیم که در واقع آخرین فرصت نظام در روی آوردن به مبارزه دمکراتیک بود. اما در ابتدای دهه 40 با سرکوب قیام 15 خرداد 1342 شاهد شکل گیری روح زمانه ای هستیم که همه گروه ها نسبت به فعالیت های مسالمت آمیز بدبین ...

سازمان مجاهدین خلق ایران طی سال های 1352 - 1356خورشیدی، درگیر خشونت ها و ترورهای داخلی متعددی شد که از مشهورترین آنها می توان به ترور مجید شریف واقفی و مرتضی صمدیه لباف اشاره نمود. هرچند با اتکا به اسناد تاریخی موجود، نمی توان ایدئولوژیک بودن همۀ این خشونت ها را تأیید کرد ، اما این برخورد طیف مارکسیست سازمان با اعضای مذهبی، موضوعی قابل توجه در تاریخ جنبش های مسلحانۀ ایران معاصر به شمار می رود. ...

جریان‌شناسی فکری ـ سیاسی هزاره‌ها علی‌رغم اهمیت و ضرورتی که دارد، پروژه‌ای پیچیده همراه با محدودیت‌های بسیار است. یافته‌ها نشان می‌دهد که جریانات هزاره در چهار فراز تاریخی اهمیت پژوهشی زیادی دارند. اول؛ جریانات انقلابی و استقلال‌طلبانه‌ای که از دوران امارت دوست‌محمدخان تا سلطنت شاه امان‌الله در هزاره جات به وقوع پیوست اما همه آن ناکام ماند. دوم؛ جریانات ناسیونالیست چپ‌گرایی که عمدتاً در دهه 1970...

افغانستان به لحاظ فرهنگی، سنتی و به لحاظ ساختاری اقتصادی و اجتماعی، توسعه نیافته است. قرایت که از اسلام در این جامعه وجود دارد حداکثری، بنیادگرایانه و نوبنیادگرایانه است. گفتمان اسلامی سیاسی (با خرده گفتمان های بنیادگرایانه مجاهدین و نوبنیاد گرایانه طالبان) به لحاظ هستی شناسی ، معرفت شناسی و انسان شناسی تفاوت های بنیادی با گفتمان دموکراسی دارد و هویت خویش را در غیریت سازی و طرد گفتمان دموکراسی ...

مؤلف در این نوشتار ضمن ارایه یک بحث تاریخی منسجم و جامع از نحوه ظهور و قدرت‏یابی گروه موسوم به طالبان در افغانستان، به بررسی آثار امنیتی ناشی از پیروزی این گروه در افغانستان بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، پرداخته است.مؤلف با تهدید فرض کردن طالبان برای ایران، به تفکیک از تهدیدات "امنیتی - نظامی" (شامل: همسویی طالبان با آمریکا، ایجاد بحران هیدروپلتیک و بروز احتمالی مناقشه در مرزهای خاوری...

عزت الله سحابی در 19 اردیبهشت 1309 در محله امیریه تهران متولد شد وی فعال سیاسی،روزنامه نگار،اقتصاددان،از شخصیت های ملی-مذهبی ایرانی، فرزند دکتر یدالله سحابی بود.سحابی از دوره دانشجویی و از زمان ملی شدن صنعت نفت وارد مبارزات سیاسی شد و پس از کودتای 28 مرداد و تشکیلات نهضت مقاومت ملی،از چهره های شاخص و پرتلاش در این تشکیلات بود.و بالأخره از اعضای موسس نهضت آزادی بود و پس از پیروزی انقلاب مسئولیت ...

توسل به مشی مسلحانه و قهرآمیز به عنوان راه حل نهایی مبارزه با حاکمیت استبداد در ایران عصر پهلوی، محصول به بن بست رسیدن مبارزه در چارچوب قانون، انسداد سیاسی و سرکوب خونین مخالفین بود. سازمان مجاهدین خلق که در سال 1344 تأسیس، و در سال 1350، موجودیت خود را اعلام کرد، شاخه مذهبی نهضت آزادی ایران محسوب می شد. این سازمان به تدریج به دیدگاه های مارکسیستی نزدیک گردید و در سال 1354 به طور رسمی اصول این ...

در خلال بین سال های 1324ق./ 1907م. تا 1337ق./ 1919م. طغیانی در منطقه مرکزی ایران با مرکزیت کاشان به وجود آمد. سردسته طغیانگران، نایب حسین کاشی و پسرش ماشاءاله خان بودند. محدوده جغرافیایی این طغیان، از جنوب قم تا یزد و از مورچه خورت تا حوالی طبس را شامل می شد. پاره ای علل و عوامل، باعث بروز و ادامه طغیان نایبیان در این محدوده گردید. علل و عوامل محلی، ملی و فراملی، باعث شد که طغیانی با این وسعت ش...

اهمیت شناخت و واکاوی جریان‌ها و گروه‌های معارضِ با حکومت پهلوی در مطالعات تاریخ انقلاب ایران غیر قابل انکار است. پژوهش حاضر درصدد است به شناسایی گروهی اسلام‌گرا با مشی مبارزۀ مسلحانه به­نام «گروه حزب‌الله» با تمرکز بر فرآیند «انشعاب» این گروه، به­عنوان مهم‌ترین عامل مؤثر در فروپاشی آن بپردازد، عاملی که پیشینۀ پژوهش موجود، آن را مسکوت گذاشته‌ و یا در تحلیل آن به خطا رفته‌ است. پژوهش حاضر با روشی ...