تفسیر صافی اثر ارزشمند محمدمحسن ابن مرتضی مشهور به ملا محسن فیض کاشانی، از تفاسیر مهم و معروف شیعه در قرن یازدهم هجری است. فیض در این اثر، به بیان احادیث معصومان در ذیل آیات پرداخته، به هنگام نیاز آنها را شرح داده و در جایی که حدیثی در خور بیان ندیده، از تفسیر بیضاوی بهره برده است. وی در آغاز کتاب، نکات بسیاری را در باب احادیث تفسیری و مبانی و روش تفسیری خود آورده است. با توجه به مقدمه و متن کت...

جامع روایی کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال تألیف متقی هندی، از محدثان اهل‏سنت قرون نهم و دهم هجری، است. این کتاب در بردارنده بیش از سه هزار حدیث از امامان شیعه در موضوعات گوناگونی مانند احکام، اخلاق، علوم قرآنی و اعتقادات است. مقاله حاضر برای بررسی روایات اعتقادی امامان شیعه در این جامع روایی، به تأمل در پاره‏‏ای از موضوعات مطرح در آن از قبیل شفاعت، خلافت، مباهله و... پرداخته و در...

حاکم نیشابوری در تعامل با احادیث و جرح و تعدیل راویان و تعریف برخی اصطلاحات حدیثی چون صحیح، حسن، شاذ، مرسل، موقوف و... تمایزاتی با دیگر محدثان دارد. او در مستدرک روایاتی را صحیح می‌شمارد که براساس مبانی دیگر محدثان و حتی مبانی خود حاکم در سایر آثارش همچون معرفه علوم الحدیث صحیح نیست و به این علت او را متساهل خوانده‌اند. در این مقاله که با شیوۀ توصیفی-تحلیلی صورت یافته، تلاش می‌شود اولاً آرا و نظ...

دسته ای از اخبار در میراث حدیثی شیعه‏،تفاوت آدمیان را در آفرینش را مطرح می کند و از پیوند ایمان و کفر، با طینت آدمیان سخن می گوید. ظاهر این روایات، دال بر سعادت و شقاوت ذاتی انسان و نفی اختیار آدمی در رقم زدن عاقبت خویش و در نتیجه گرایش به جبر است. بسیاری از محدثانواندیشمندان امامیه،به تبیین مفاد این روایات و حل اشکالات آنهاپرداخته­اند. علامه طباطبایی با طرح الگویی جامع، بر اساس مبانی حکمت صدرا...

چکیده: برای سنجش اعتبار احادیث، می توان از سه راه استفاده کرد که عبارت است از منبع شناسی، سندشناسی و متن شناسی. هر یک از این راهها به انداز? خود، می تواند مومِّن حجّیت روایت باشد. پیش از ارزش گذاری احادیث بر اساس منبع، باید خود منبع تعیین اعتبار شود. برای تعیین اعتبار منابع نیاز به ملاکهایی است که از حیث حجّیت، قابل دفاع باشد. این ملاکها در سیر? عقلا وجود دارد و محدّثین با استفاده از راهنمایی های م...

احادیث انبیاء الهی عنوان بخشی از روایات معتبر در منابع حدیثی اسلام است ؛ که بازگوکننده اعتقاد انبیاء الهی، و یا کتب آسمانی پیشین است. این احادیث، که حدوداً هزار حدیث است ، از 34 پیامبر نقل شده و بیشتر آنها از دو پیامبر اولوالعزم موسی و عیسی(علیهم االسلام ) روایت نقلها و روایتهایی است که از منابع غیر اسلامی ، و « اسرائیلیات » شده است. از سوی دیگر غالباً یهودی و مسیحی به منابع اسلامی خصوصاً حدیث و ت...

در دین مبین اسلام، حقوق افراد از جایگاه بلندی برخوردار است. یکی از این مسائل حقوقی، که تا کنون تحقیقی مستقلّی در خصوص آن صورت نگرفته است، مسأله جواز قضاوت خنثی است. مسأله قضاوت، به لحاظ شرط رجولیّت، میان فقها مورد اختلاف است. این مقاله سعی دارد بنا بر فرض اعتبار، از جنبه های مختلف فقهی، اصولی و حدیثی این موضوع را مورد تحقیق قرار دهد. در طول تحقیق اثبات خواهد شد که بر اساس مبانی اصولی، قضاوت توسط ...

مرکز حدیثی بغداد در تاریخ فکر امامیه هماره با اهمیت بوده است. لذا آگاهی از تاریخ حدیث امامیه در بغداد، ما را در تحلیل تاریخ امامیه یاری‌رسان خواهد بود. در این نوشتار نشان داده شده است که با مهاجرت اصحاب امامیه از کوفه به بغداد و نیز با تلاش اصحاب بغدادی تبار، مدرسه حدیثی امامیه در اواخر سده دوم پای گرفته و تا پایان نیمه اول سده سوم نیز فعال بوده است. مدرسه حدیثی بغداد یکی از تأمین‌کنند‌گان مهم ...

کتاب الکافی در دوره های مختلف و قرون متمادی به عنوان برجسته‏ترین اثر حدیثی شیعه شمرده شده است. این کتاب، حاصل تلاش علمی کلینی و استفاده از مهم‏ترین حوزه های حدیثی عصر اوست. ری، قم، بغداد و کوفه مهم‏ترین حوزه های علمی شیعه در دوران کلینی بودند که وی از آثار حدیثی آنها بهره برده است. برخی از مستشرقان کتاب الکافی را متأثر از عقل‏گرایی معتزله بغداد دانسته و معتقدند کلینی دیدگاه نص‏گرایی حوزه قم را...

مرکز حدیثی بغداد در تاریخ فکر امامیه هماره با اهمیت بوده است. لذا آگاهی از تاریخ حدیث امامیه در بغداد، ما را در تحلیل تاریخ امامیه یاری رسان خواهد بود. در این نوشتار نشان داده شده است که با مهاجرت اصحاب امامیه از کوفه به بغداد و نیز با تلاش اصحاب بغدادی تبار، مدرسه حدیثی امامیه در اواخر سده دوم پای گرفته و تا پایان نیمه اول سده سوم نیز فعال بوده است. مدرسه حدیثی بغداد یکی از تأمین کنند گان مهم ...