شعر به مثابه رسانه دیرین ادبی، بسیاری از هنجارهای اخلاقی را بازگو می‌کند. در پیشینه این رسانه دو قصیده مشهور «لامیة العرب» و «لامیة العجم» بازتاب‌دهنده فرهنگ؛ هنجارها و ناهنجاری‌های رفتاری دو نسل و دو جامعه متفاوت یعنی دوره جاهلی و عصر عباسی است. در این جستار معلوم گشته که «لامیة العرب» در پردازش هنجارها، بیش‌تر تصویری هنری از خلق و خوی حاکم بر جامعه جاهلی و شخصیت شنفری است، ولی «لامیة...

آموزه‌های زرتشت، پس از نهادینه شدن در میان ایرانیان، رسماً مورد حمایت دولت ساسانی قرار گرفت. از آن‌جا که آیین زرتشت، دینی تبشیری بود، به زودی در سراسر قلمرو ساسانیان و تا حدودی سرزمین‌های هم‌جوار، از جمله جزیره العرب، به‌ویژه یمن و بحرین رواج یافت. ایرانیان زرتشتی از عصر ساسانی در نواحی جنوب و شرق جزیره العرب ساکن شده بودند. استقرار پیروان دین زرتشت و همسایگی با قبایل عرب، زمینۀ گسترش این دین در...

کتاب ((نهایه الارب فی معرفه إنساب العرب)) در علم تبارشناسی در معرفی نسب عرب, اثر ارزشمند احمد بن عبدالله قلقشندی (821 ه') است. او فقیه, نسابه, ادیب و شاعر بود و در سن بیست و یک سالگی به مقام اجازه فتوا و تدریس فقه شافعی نایل شد و بعدها با پیوستن به دیوان انشإ, کتاب ((صبح الاعشی فی کتابه الانشإ)) را به خامه کشید و در کنار این دو اثر ادبی و انسابی در سایر علوم نیز کتاب هایی بنگاشت.مقاله حاضر تلاش...

چکیده نیّر تبریزی یکی از شاعران برجسته دوره قاجار است که بیشتر اشعارش را به اهل­بیت (ع) و واقعه عاشورا اختصاص داده و در کنار اشعار فارسی و ترکی، سه قصیده عربی هم دارد که در سرودن آن­ها از شاعران عرب و سبک شعری آن­ها تأثیر زیادی پذیرفته است. این تأثیرپذیری را می­توان در چهار محور مطلع قصاید، لحن خطابی، وحدت موضوع و اقتباسات و تضمینات و تلمیحات بوضوح مشاهده کرد. در مقاله حاضر، تأثیر شاعران عرب در ...

امپراطوری ساسانی ، با حکومتی دیر پا و قلمروی وسیع ، سلطه خود را بر بسیاری از اقوام همجوار از جمله اعراب جزیرة العرب گسترده بود. بررسی ادبیات جاهلی ، یکی از راههای شناخت روابط متقابل دولتهای محلی جزیرة العرب و دولت ایران ساسانی است. مقاله حاضر بر اساس دیوان اعشی به حوادثی چون نبرد ذوقار ، ماجراهای ایاس و هوذه از عاملان خسرو پرویز ، وصف شهر حضر و تصرف آن توسط شاپور ساسانی می پردازد.