منطق ارسطویی قیاس را معتبرترین شکل استنتاج منطقی می داند و به بیان ضوابط صوری آن می پردازد. در این منطق استدلال های معتبر دیگری نیز وجود دارند که از ضوابط صوری قیاس عدول کرده یا بر اساس معیارهای معنایی تنظیم گردیده است و اصطلاحا قیاس غیرمتعارف نامیده می شوند. رساله حاضر به استقصاء این قیاس ها،دسته بندی منطقی، توجیه اعتبار و نحوه تحویل آن ها به قیاس متعارف می پردازد.

ارسطو در تحلیل پیشین، اگرچه توضیح تفصیلی در باب قیاس‌های «از وضع» را وعده داده بود، اما در هیچ‌یک از آثاری که از او باقی‌مانده به چنین کاری اقدام نکرد. پس از ارسطو، شاگردان و پیروان او با نگاه به کتاب جدل انواع مختلفی از این نوع استدلال‌ را معرفی کردند؛ اسکندر در شرح خود بر تحلیل پیشین ارسطو، آگاهانه سعی کرد تا اثبات‌ناپذیرهای رواقی را در ذیل قیاس «از وضع» ارسطو قرار دهد و بدین ترتیب چهارچوبی ب...

براساس روان شناسی رشد، قوای ادراکی از سنّ دو سالگی فعّال می شود و کودک هم زمان با یادگیری مفاهیم زبان، قواعد سخن گفتن و فکر کردن را نیز به کار می برد. امّا این قواعد، برخلاف مفاهیم، آموختنی نیست بلکه در ذهن قابلیت هایی وجود دارد که به مرور زمان با رشد سنّ شناختی بالفعل می شود. قواعد تفکّر و منطق از جمله قواعد شهودی ذهن است که در اثر به کارگیری، رشد بیشتری می یابند. لذا علم منطق، بازشناسی و تعلیم ای...

قواعد قیاس حملی، که معمولاً تحت عنوان “the rules of the categorical syllogism” در منابع آموزشی منطق به زبان انگلیسی مطرح می شود، روش مفیدی است که جهت تشخیص اعتبار قیاس های حملی، به منطق آموزان، در کتاب های عمومی آموزش منطق، ارائه می شود. استفاده از این قواعد به تقلید از آثار آموزشی غربی در کشور ما نیز متداول گشته و با اندک تغییراتی، در آثار مؤلفان منطقی در داخل کشور، بازنویسی شده است. این تغییرا...

در این مقاله به بیان اهمیت استفاده از آماره های فرعی  و نقش آنها در استنباطهای شرطی می پردازیم و نشان می دهیم که چگونه شرطی کردن روی آماره فرعی می تواند به بهبود استنباطها منجر شود. همچنین به برخی ایرادها ، انتقادات و  کمبودهای استنباط های شرطی اشاره خواهیم کرد. در ادامه، چگونگی محاسبه برآوردهای مکان- مقیاس بهینه که با نظریه شرطی ارتباط دارند را شرح داده و توضیح می دهیم که چگونه شرطی کردن منجر ...

این مطالعه به بررسی شبیه­سازی زمین آماری عیار در کانسار هایی که توزیع عیار در آن ها روند فضایی نشان می­دهد می پردازد. این روند می­تواند به وسیله تعریف داده های شرطی دوباره تولید شود. این داده های شرطی می توانند داده های سخت موجود و یا تعدادی داده نرم باشند که با استفاده از نتایج کوکریجینگ تولید می شوند. فرآیند شرطی سازی، تحقق های صورت گرفته را مجبور به پیروی از این  داده ها می کند و بنابراین می...