رسالۀ «مشارب‌الاذواق» میرسیدعلی همدانی ماهیت عرفانی داشته و مؤلف در آن به شرح اصطلاحات و مضامین قصیدۀ «خمریۀ میمیه» ابن‌فارض مصری پرداخته است. این اثر همچنین شرح و توضیح مسائل علم عروض را نیز دربرمی‌گیرد. هدف این رساله فهماندن محتوای قصیدۀ عرفانی «خمریۀ میمیه» به سالکان و تشریح مبانی اشارات و معانی عبارات آن به عارفان است. میرسیدعلی در تفسیر این قصیۀ عرفانی، جمال خداوند را مقصود کلی برای لذت وص...

از عهد سامانی قصیده های زیادی به یادگار مانده است. این قصیده ها ازلحاظ قالب سخن، فصاحت و بلاغت و غنای کلام، معنا سازی و تمثیل آفرینی، مخصوصاً ازنظر انعکاس مسائل سیاسی و اجتماعی، در مقایسه با قصیده های سده های بعد امتیاز بیشتری دارند. این مقاله به دنبال تحلیل متن شناسی قصیده های عهد سامانی است که براساس نسخه های قدیمی و برقرار کردن صحت و اصالت آن ها بنیاد می یابد. از همین رو، قصیدۀ «شکایت از پیری...

آب در معماری میتواند علاوه بر رفع ضروتها و نیازها اهمیت تزیینی داشته باشد و به زیباسازی و تکمیل عناصر بنا کمک کند. در کوشک باغهای اندلس آب یکی از مهم ترین عناصر تزیینی بنا بوده است و دراشکالی چون حوض، فواره و نهر با طراحیهای بدیع و زیبا به کار گرفته میشده است. بررسی های به عمل آمده از سده چهارم تا نهم هجری/دهم تا پانزدهم میلادی نشان میدهد که در این منطقه سبک هایی خاص با موضوع طراحی آب به کار رف...

دربارۀ جزئیّات سوانح عمر خاقانی و روابط او با دربارها و حاکمان روزگارش، تحقیقات کاملی صورت نگرفته و سیمای برخی از ممدوحان او در هاله ای از ابهام قرار دارد. بی شکّ بدون شناخت بایستۀ موقعیّت زمانی و اشارات تاریخی سروده های این شاعر بزرگ قرن ششم و شناخت هویّت ممدوحان وی، نمی توان درک دقیقی از بسیاری از ابیات و سروده های او داشت و حتّی به تصحیح علمی و دقیق سروده هایش نائل آمد. یکی از قصاید مشهور خاقانی،...

این نوشتار با بررسی عناصر مختلف حیاط شیرها در الحمراء در آندلس، به نحوۀ ادراک این فضا از طریق آن‌ها می‌پردازد. تمرکز اصلی مقاله بر آثار قرن چهاردهم میلادی است. جزئیات معماری، ازجمله تزئینات مقرنس‌کاری، سنگ‌نوشتۀ روی آب‌نمای مرکزی و کتیبه‌های شاعرانه در تزئینات سطوح نما، در ارتباط با کارکرد، معنا و نقششان در ادراک فضا بررسی‌شده‌اند. همچنین نحوۀ قرارگیری حیاط شیرها و ارتباط آن با کل باغ در بستر ت...

سبک­شناسی تطبیقی با مقایسه ساختار متنی و فرامتنی دو متن مبدأ و مقصد، میزان همسانی­ها و ناهمسانی­های سبکی هر دو را نشان می­دهد. در این نوع پژوهش، نوع دریافت مترجم از متن اصلی، میزان موفقیتش به عنوان واسطۀ انتقال سبک اصلی نویسنده، میزان تصرّف وی در سطوح زبانی، ادبی و فکری متن اصلی، تأثیر جامعۀ گیرنده بر ترجمه و گاهی میزان پذیرش جامعۀ مقصد ارزیابی می­شود. ملک الشّعرای بهار در قصیده­ای با عنوان «نکیر...

دیوان خاقانی به جهت دیریابی و دشواری و نیز به سبب اشتمال بر قصاید استوار و غرّا، از دیرباز موردتوجّه شارحان بوده و ایشان کوشیده‌اند تا با حل مشکلات لفظی و معنوی، به عوالم خیال شاعر راه یابند. در میان قصاید خاقانی، قصیدۀ ترسائیه از اهمّیت خاصی برخوردار است. این قصیده به دلیل ذکر اصطلاحات مسیحیت که نظیر آن در قصاید دیگر دیده نمی‌شود و نیز از این جهت که خوانندگان را با بسیاری از مراسم و آداب آن دین آ...

سبک­شناسی تطبیقی با مقایسه ساختار متنی و فرامتنی دو متن مبدأ و مقصد، میزان همسانی­ها و ناهمسانی­های سبکی هر دو را نشان می­دهد. در این نوع پژوهش، نوع دریافت مترجم از متن اصلی، میزان موفقیتش به عنوان واسطۀ انتقال سبک اصلی نویسنده، میزان تصرّف وی در سطوح زبانی، ادبی و فکری متن اصلی، تأثیر جامعۀ گیرنده بر ترجمه و گاهی میزان پذیرش جامعۀ مقصد ارزیابی می­شود. ملک الشّعرای بهار در قصیده­ای با عنوان «نکیر...