خط لوله صلح در واقع یک طرح انتقال گاز است که می بایست گاز ایران (منابع گازی عظیم پارس جنوبی) را به پاکستان و از آنجا به هندوستان منتقل نماید. مسیر این خط لوله گازی که گفتگوهای آغازین آن از دهه 90 میلادی و با کشف ذخایر عظیم گاز طبیعی پارس جنوبی در سال 1998 با دو کشور هند و پاکستان آغاز شده، طوری طراحی شده است که بعد از عبور از مولتان پاکستان (در ایالت بلوچستان این کشور) گاز طبیعی ایران را به دهل...

روسیه در دورة پساشوروی بیش از هر زمان دیگری در تاریخ خود تحت تأثیر تحولات فزایندة منطقه ای و بین المللی قرار گرفت. این تحولات با مجموعه ای از تهدیدها و فرصت های جدید، این کشور را در عرصة خارجی با ضرورت بازتعریف جایگاه، نقش و اهداف آن روبه رو ساخت. عدم واقع بینی نسبت به تحولات حوزة بیرونی در دورة یلتسین شرایط ضعف ادراک از روندهای محیطی، عدم توان سناریوپردازی، تصمیم گیری های نابسامان و منفعلانه ر...

دولت ها در سیاست خارجی، اغلب مطابق نیازهای داخلی، موقعیت جغرافیایی،ژئوپولیتک، ساختار و عملکرد نظام بین الملل استراتژی های را برای تامین منافع ملی برمی گزینند. کشور ایران با عنایت موقعیت حساس از جغرافیای جهانی، همواره موجب رقابت قدرت های بزرگ برای تسلط بر این کشور شده است. این مقاله تلاش دارد به این سوال پاسخ دهد که چرا دستگاه دیپلماسی در عصر پهلوی و در موقعیت جنگ جهانی دوم گرفتار ائتلاف قدرت ها...

با مطالعه خط مشی سیاست قدرت های بزرگ در قبال جنگ ایران و عراق می توان ادعا کرد اگرچه آمریکا و شوروی در مورد پیروزی عراق با هم هم عقیده نبودند، اما در این مورد که ایران به هیچ وجه نباید پیروز این جنگ باشد هیچ اختلاف نظری نداشتند. هرچند گزینه مطلوب‏تر برای هر دو قدرت «جنگ بدون پیروز» بود. از این رو، استدلال مقاله پیش رو این است که با توجه به برتری نظامی ایران در عملیات والفجر 8 و تصرف فاو و همچنی...

در طول سه دهه اخیر درخصوص علل جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نظریه‏ها و دلایل مختلفی از جمله خصومت و عداوت فرهنگی، افول هژمونی ایرانی، لفاظی تحریک آمیز شیعی(از جمله صدور انقلاب، شخصیت (تمایلات خود بزرگ‏بینانه) صدام حسین، اختلافات سرزمینی و ... مطرح گردیده که هر کدام در نوع خود قابل تأمل و ارزیابی است. اما به نظر می رسد که توان تبیینی و علّی مفهوم موازنه قدرت بیشتر است. یکی از اهداف اصلی این جنگ، تأم...

روی کارآمدن پوتین سبب توجه دوبارة روسیه به منطقۀ خاورمیانه و شمال آفریقا به ویژه کشورهایی (مصر، عراق، سوریه، فلسطین و یمن) که در گذشته حوزة نفوذ اتحاد شوروی بودند، شد. علت توجه جدی روسیه به خاورمیانه در دورة جدید چیست؟ به نظر می رسد که تلاش روسیه برای حضور در این منطقة راهبردی، به دلیل ضرورت هایی مانند احیای نقش روسیه به عنوان یک ابرقدرت قادر به رقابت با آمریکا با هدف حضور دائمی و ایفای نقش تثب...

جنگ از نخستین تجربههای اجتماعی بشر و جنگهای سیستمی به دلیل آثار مخرب وسیع از جمله موضوعات مهم بینالمللی محسوب می شوند. روابط و مناسبات قدرتهای بزرگ به عنوان یکی از مهمترین سرفصلهای جنگ های سیستمی قلمداد می شوند. دراین راستا رفتار چین و چگونگی تعامل این کشور با قدرتهای بزرگ از موضوعات اساسی است که مورد توجه پِِِِژوهشگران سیاست بین الملل قرار گرفته است. نگاهی گذرا به چهارچوب های تحلیلی رفتار سیاست خا...

    تز هنجارمندیِ محتوایِ ذهنی از مباحث بسیار تأثیرگذار در فلسفۀ ذهن معاصر بوده است. پل بگوسیان به تز هنجارمندیِ محتوا استدلالی بر اساسِ دو پیش فرض ارائه نموده است: اول آنکه باور مفهومی هنجارمند است و دوم آنکه باور نسبت به آرزو اولویتِ مفهومی دارد. الکساندر میلر در مقالۀ اخیر خود استدلال بگوسیان را مورد نقد قرار داده است. برای تقریرِ این نقد، الکساندر میلر استدلال نموده که پیش فرض دومِ استدلالِ بگوسیان...

این پژوهش به بررسی سیاست و نقش قدرت های بزرگ درگیر مناقشه هسته ای ایران (آمریکا، روسیه، چین و اتحادیه اروپا) می پردازد و اهمیت متغیر نقش قدرت های بزرگ را در استمرار این مناقشه مورد بررسی قرار می دهد. استدلال اصلی آن، این است که تاکنون قدرت های بزرگ نقش بسیار مهمی در استمرار مناقشه هسته ای ایران ایفا نموده اند. در این راستا، به دلیل نقش برتری که تاکنون آمریکا در این مناقشه داشته، در دو فصل به مط...

تحلیل نظری تاریخ روابط خارجی ایران با قدرتهای بزرگ، فهمی تئوریک از الگوهای رفتاری دولتهای ایرانی در مقاطع مختلف تاریخ ارائه میکند و میتواند به مثابه پلی برای ساختن آینده باشد. این مقاله با اشاره مختصر به رفتارها و الگوهای مشترک تاریخ روابط خارجی ایران با قدرتهای برزگ طی پنج قرن گذشته با روشی تحلیلی تبیینی، فهمی نظری از تاریخ روابط خارجی ایران ارائه می کند. چارچوب نظری رئالیسم ایرانی که در این م...