«نظارت شرعی» در نظام بانکی به کلیه اقدامات نظارتی اطلاق می‌شود که به منظور حصول اطمینان از انطباق عملیات شبکه بانکی با شرع انجام می‌شود. نبود نظارت شرعی در شبکه بانکی می‌تواند موجب گرفتارشدن بانک‌ها و مشتریان در ورطه ربا یا بطلان عقود و به‌خطرافتادن روابط مالکیت در اقتصاد گردد. در ایران هرچند قانون عملیات بانکی بدون ربا از سال 1362 حاکم است، اما به دلیل نبود نهادها و استانداردهای مشخص برای نظار...

اقدام به قاعده گذاری برای سیاست گذاری های اقتصادی چارچوبی را برای اقدامات آتی سیاست گذاران فراهم می کند و انتطارات کارگزاران را در همین راستا شکل می دهد. رویکرد ادبیات ناسازگاری زمانی، توجه به هزینه ها و فواید انحراف از این قواعد است و بیان می کند ممکن است از نظر سیاست گذاران سیاست بهینه ی اعلام شده در زمان برای دوره ی دیگر بهینه نباشد و این انحراف به دلیل مصلحت اندیشی مقامات مسئول صورت گیرد. د...

این تحقیق به تعریف، بررسی بانکداری اسلامی و ابزار مالی صکوک در بازارهای مالی اسلامی می­پردازد. اکنون که بیش از 30 سال از اجرای قانون می گذرد، مناسب است با استفاده از تجربه های نظام بانکی ایران و دیگر بانک های بدون ربا، قانون عملیات بانکی بدون ربا را بررسی و درباره اصلاح و تکمیل آن اقدام کنیم. در بخش اصلی مقاله اوراق بهادار اسلامی یا همان صکوک تعریف و از جنبه­های مختلف تطابق با قانون و شرع، مزای...

از سال 1363 قانون عملیات بانکی بدون ربا در سیستم بانک‎داری ایران اجرا شد. یکی از مهم‎ترین اهداف این قانون، حذف ربا در سیستم بانکی و اثرگذاری اعتبارات بر رشد اقتصادی از طریق برتری مشارکت پول در سرمایه است. این مقاله با استفاده از داده‎های 1363 تا 1386 از طریق شاخص هرفیندال – هیرشمن، درجه‎ی تمرکز اعتبارات در عقود بانکی را ارزیابی و رتبه‎بندی کرده است. نتایج نشان می‎دهد تمرکز در اعتبارات، بیش‎تر...

قرارداد مرابحه در متون فقهی و حقوقی و همچنین در مقررات بانکی مسبوق به سابقه است. مقصود از قرارداد مرابحه در متون فقهی بیعی است که فروشنده بهای تمام شده کالا اعم از قیمت خرید، هزینه های حمل و نقل و... را به اطلاع مشتری می رساند، سپس تقاضای مبلغی یا درصد اضافی را به عنوان سود می کند. در خصوص قرارداد مرابحه به روایاتی استناد شده است که گویای مشروعیت آن است. ورود قرارداد مرابحه به عرصه بانکداری ایر...

پس از پیروزی انقلاب، یکی از اصلی‌‌ترین اقدامات صورت‌گرفته در کشور حذف ربا از نظام بانکی با تأسی از نظریۀ بانک‌داری بدون ربای شهید صدر بود. مبنای تدوین قانون بانک‌داری بدون ربا در سال 1361 در کشور، همین نظریۀ شهید صدر بوده است. اما با گذشت نزدیک به چهار دهه از انقلاب، عملکرد نظام بانکی درخصوص پیاده‌‌سازی این نظریه، به‌‌گونه‌‌ای بوده است که ازسوی صاحب‌نظران اقتصادی با انتقادهای فراوان روبه‌رو بود...

قرارداد مرابحه در متون فقهی و حقوقی و همچنین در مقررات بانکی مسبوق به سابقه است. مقصود از قرارداد مرابحه در متون فقهی بیعی است که فروشنده بهای تمام شده کالا اعم از قیمت خرید، هزینه‌های حمل و نقل و... را به اطلاع مشتری می‌رساند، سپس تقاضای مبلغی یا درصد اضافی را به عنوان سود می‌کند. در خصوص قرارداد مرابحه به روایاتی استناد شده است که گویای مشروعیت آن است. ورود قرارداد مرابحه به عرصه بانکداری ایر...

این پژوهش تلاش می کند تا ضمن تبیین مفهوم «نظارت شرعی» و شناسایی انواع الگو های اجرایی آن در بانک های اسلامی سایر کشورها، به ارائه الگوی مطلوب نظارت شرعی بر بانک های کشور بپردازد. در این پژوهش با روش دلفی سه مرحله ای به گردآوری نظرات خبرگان بانکداری اسلامی در کشور اقدام گردید و جهت تحلیل اطلاعات گردآوری شده و رتبه بندی ویژگی های الگوی مطلوب، به ترتیب از آزمون های دوجمله ای و تحلیل واریانس فریدمن...

امروزه، سازمان جهانی تجارت به یکی از مهم ترین نهادهای تنظیم کننده قواعد تجارت جهانی تبدیل شده است. موافقت‎نامه‎ی عمومی تجارت خدمات (گاتس) به عنوان سند ناظر بر تجارت خدمات در این سازمان، اصول و قواعد حاکم بر تنظیم تجارت در این حوزه را معین نموده است و اعضا موظف هستند در آزادسازی تجارت خدمات و روابط با سایر اعضا و فعالان اقتصادی آن‌ها، قواعد این موافقت‌نامه را رعایت و نظام حقوقی خود را با آن هماه...

این پژوهش تلاش می‌کند تا ضمن تبیین مفهوم «نظارت شرعی» و شناسایی انواع الگو‌های اجرایی آن در بانک‌های اسلامی سایر کشورها، به ارائه الگوی مطلوب نظارت شرعی بر بانک‌های کشور بپردازد. در این پژوهش با روش دلفی سه مرحله‌ای به گردآوری نظرات خبرگان بانکداری اسلامی در کشور اقدام ‌‌گردید و جهت تحلیل اطلاعات گردآوری شده و رتبه‌بندی ویژگی‌های الگوی مطلوب، به‌ترتیب از آزمون‌های دوجمله‌ای و تحلیل واریانس فرید...