قاعدة لطف از قواعد مهم کلامی است که مکاتب مختلف کلامی در اسلام، آن را در اثبات بعضی از اصول اعتقادی اساسی خود، به کار گرفته اند. متکلمان امامیه اصل امامت را و متکلمان معتزلی لزوم وعد و وعید را که از اصول اساسی این مکتب است از طریق قاعدة لطف اثبات نموده اند، اما متکلمان اشعری و بعضی از معتزلة بغداد این قاعده را انکار نموده و به ابطال آن پرداخته اند.  هدف از نگارش این مقاله این است که، با توجه ب...

مطابق قاعدة فرعیّت، ثبوت چیزی برای چیز دیگر فرع بر ثبوت مثبت له است (جنبة اثباتی) و فرع بر ثبوت ثابت نیست (جنبة سلبی). مسئلة اتّصاف ماهیت به وجود از مهم ترین کاربردهای جنبة ایجابی قاعدة فرعیّت است. این مسئلة از گذشته دور در بین فلاسفه مطرح بوده و پاسخ های متعددّی از سوی فلاسفه در حل آن ارائه شده است. صدرالمتألهین، پس از نقد و بررسی پاسخ های ارائه شده، چهار پاسخ به مسئلة فوق ارائه می نماید: 1. ثبوت ...

یکی از قواعد فقهی «عدم سقوط خیار با تلف عین» است. این قاعده در عقود لازم کاربرد دارد، به طوری که می توان گفت بر عقود لازم در حوزة خیارات حاکم است. مفاد، ادله، شروط، قلمرو و آثار این قاعده توسط محققان فقه و حقوق بررسی نشده و در نتیجه، این قاعده در ابعاد مذکور تبیین و تحلیل نشده است. این واقیعت، خلأ علمی موجود در قاعدة «عدم سقوط خیار با تلف عین» را نشان می دهد. بر این اساس، تحقیق حاضر به دنبال بر...

 قاعدة جمجمة نازک، به‌عنوان اختراع قضایی قرن بیستم، برآمده از دل دعاوی آسیب‌های جسمانی است. این قاعده در جایی به‌کار می‌رود که تقصیر خوانده به‌دلیل آسیب‌پذیری و حساسیت‌های از پیش موجود در زیان‌دیده به آسیبی پیش‌بینی‌ناپذیرمنجر می‌شود.قاعدة جمجمة نازک یا خواهان پوست تخم‌مرغی نخستین‌بار توسط قاضی کِنِدی در دعوای دولیو علیه وایت و پسران در سال 1901 اعلام شد. هرچند محل تولد قاعد...

به هر حال مقاله حاضر در سه فصل ارائه شده است . در فصل اول به طرح کلیاتی درباره مفاهیم و مفردات موضوع مورد بحث پرداخته هر یک از مفاهیم "مال"، "تصرف " و "اذن" را بطور مختصر مورد بررسی قرار داده ایم. فصل دوم هم به بیان شرایط و حدود تصرف در مال غیر به صرف اذن مالک اختصاص داده شده است . اما این شرایط و احکام نه در خصوص مال مورد اذن یا شیوه تصرف در آن، بلکه با طرفین این رابطه حقوقی که مالک و ماذون هس...

طلقیت، یکی از شروط عوضین است که در فقه تفسیرهای گوناگونی از آن ارائه و مورد مناقشات فراوان واقع شده است. از سوی دیگر در قانون مدنی از طلقیت به عنوان شرط عوضین یا متعاملین ذکری به میان نیامده است. تنها برخی حقوقدانان، با ارائه تفاسیری ذیل برخی مواد قانونی پراکنده، «عدم تعلق حق غیر» را به عنوان شرط عامی برای صحت معاملات لازم دانسته-اند. تاثیر طلقیت در صحت عقود و سایر تصرفات گوناگون مالی، خواه متع...