موضوع این رساله، بررسی دیدگاه امام خمینی(ره) درباره تاویل عرفانی و فلسفی آیات قرآن کریم است. آنچه در کتب لغت، علوم قرآنی و تفاسیر مختلف درباره واژه تاویل آمده است؛ همگی به نوعی بازگشت در معنای تاویل اشاره دارند. بازگشت به اصل و یا غایت که به حرکتی ذهنی و عقلی برای فهم پدیده ها انجام می گیرد، همان فرایند تاویل است. در این میان سه دیدگاه ویژه از سوی ابن تیمیه، علامه طباطبائی و آیه الله معرفت در...

مقالهٴ حاضر، نخست به تبیین اجمالی برخی مبانی نظری عرفانی در پیدایش عالم، همچون وحدت شخصی وجود و اعتباری بودن کثرت، تعینات وجود قبل از پیدایش کثرت و پس از آن می پردازد. سپس نحوهٴ پیدایی عالم را از منظر عرفان برمی رسد و در هر دو بحث، تفاوت این دیدگاه را با دیدگاه فلسفی به نحوی اجمالی بیان می کند. در این مقاله چگونگی ظهور اسما و صفات الهی و تعینات و نسبت های متکثر آن و نیز اینکه این امور با ترتیبی...

این نوشتار پیرامون کمال نهایی انسان که در خلافت و ولایت خاصه محمدی متجلی می شود، بحث می کند. نگارنده در این رساله بر آن است تا مقام شامخ ولایت مطلقه انسان کامل را به لحاظ ماهیت و سر عرفانی آن بررسی نموده و با تمسک به دلایل عقلی، نیل سایر انسانها به این مقام شامخ را بعنوان امری قابل تحقق به اثبات برساند. بنابراین در این مجموعه از مطالب پس از بیان ماهیت ولایت و ضمن تبیین سر عرفانی ولایت انسان کام...

چکیده ندارد.

0

این مقاله، نظریة متناقض­نمائی تجارب عرفانی که توسط استیس، مؤلف کتاب «عرفان و فلسفه»، ارائه شده است را با توجه به مباحث عرفان اسلامی، به نقد کشیده و نشان می­دهد این نظریه که متضمن غیرعقلانی بودن عرفان است، با مبانی عرفان اسلامی سازگار نیست. دلیل اصلی این عدم تطابق، نگرش نادرست استیس در تفسیر اندیشة وحدت وجود می­باشد که در آن، تفکیک عمیق مقام احدیت و واحدیت را ناشی از توجیه عرفا دانسته و به هیچ م...

به گواهی تاریخ، ایران اسلامی همواره مهد حکمت و اندیشه ورزی بوده است. حکیمان و عارفان این دیار ـ از فارابی و ابن سینا و مولوی تا سهروردی و حیدر آملی و صدرای شیرازی ـ در همه جای دنیا به عنوان ستارگان درخشان معرفت و معنویت شناخته شده اند. از این رو، از دیرباز طالبان معرفت از اطراف و اکناف عالم، چشم به فرزانگان این دیار دوخته اند و آثار اندیشوران ایرانی ـ اسلامی را در شرق و غرب عالم می توان ردیابی ...

یکی از مهم ترین جلوه های عرفان در میان ادیان و مکاتب مختلف معرفتی، «حقیقت جویی» عارفانة سالکاان طریقت و ناتوانی انسان جست وجوگر از درک ذات آفریدگار دو عالم است؛ موضوعی که از دیرباز در تاریخ عرفان و فلسفه، به ویژه در مقوله ی معرفت سنجی (اپیستومولوژی) و هستی شناسی (اُنتولوژی) جایگاهی مهم و بحث انگیز داشته و ذهن و زبان بسیاری از اهل تحقیق و معرفت را به خود مشغول داشته است. بر همین اساس، برآنیم این ...

 در این مقاله، تصوف، عرفان و فلسفه در سیر تحّولی و تطوّری اش، از ابتدا تا قرن سیزدهم هجری قمری بر مبنای اندیشه های یکی از علمای مشهور دوره قاجار، میرزای قمی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. انگیزه اصلی مقاله حاضر، تبیین بستر برخی از مباحث مربوط به اندیشه های عرفانی، فلسفی، اجتماعی و سیاسی یکی از بزرگ ترین اصولیون و مجتهدان آغاز دوره قاجار است. این بررسی از آنجا اهمیت دارد که تفکرات او تأثیر بسیا...