از مهمترین وظایف فقه، بررسی مشروعیت موضوعات و مسائل مورد نیاز جامعه اسلامی است و مسائل هنری – در معنای عام آن و با صرف نظر از برخی مصادیق- بخشی از نیازهای همیشگی انسان‌ها در طول تاریخ بوده و هست. نیک می‌دانیم در میان موضوعات هنری مسئله «موسیقی» جایگاه ویژه‌ای دارد. مطالعه استفتائات فقهای عظام در دوران معاصر، شاهد عنایت و اهمیت این موضوع نزد متشرعان دارد و نشان‌دهنده دغدغه عمیق متدینان نسبت به آ...

مجسمه‌های گچی در روند تبارشناسی و تاریخ نگاری هنر سلجوقی مهجور مانده است. این گونه کمال یافته حتی از آن روی که مصداق بارز و تجسم یافته اندیشه «تحریم شمایل نگاری» در شریعت و فقه اسلامی است؛ در احتساب ظرفیت­های هنری- صنعتی تمدن اسلامی نیز نادیده انگاشته و مورد بی­مهری واقع شده است.  با همه این تفاسیر وجود نمونه­های درخور توجه و برجای مانده مجسمه­های گچی از دوران سلجوقی، گواه آن است که هیچ عامل با...

فقه در نگاه رایج، اصولاً احکام فعل مکلّف را بیان می کند. موضوعات احکام فقهی را از یک زاویه می توان به دو دسته تقسیم کرد: فعل مکلّف و امور مرتبط با فعل مکلّف. موضوع فقه رسانه، هر دو دسته را شامل می شود. مکلّف، گاهی فرد است و گاهی جامعه یا حتی دولت (حکومت). در فقه رسانه، مکلّف به هر سه معنا در نظر است. فقه با سه سنخ از موضوعات اجتماعی سروکار دارد و احکامی ناظر به آنها وضع می کند. این سه سنخ عبارت اند ا...

در طرح نامه حاضر سعی شده است محورهایی که نشان دهنده گستره و قلمرو فقه سیاسی است بر شمرده شوند. جایگاه فقه سیاسی در منظومه و مجموعه دانش های سیاسی، مبادی، مبانی و منابع فقه سیاسی، تاریخ فقه سیاسی، روش شناسی فقه سیاسی، چالش های فقه سیاسی، وضعیت کنونی فقه سیاسی، مکاتب و ادوار فقه سیاسی، مسائل فقه سیاسی، جامعه شناسی فقه سیاسی، موانع و الزامات گسترش فقه سیاسی و بایسته های پژوهشی در این حوزه به عنوان...

حقوق محیط زیست - در معنای مصطلح امروزین آن - محصول بحران های زیست محیطی بعد از جنگ جهانی دوم و همچنین جریانات منتقد مدرنیته می باشد. واکنش حقوقیِ که در ادامه سیر واکنش های علمی، اجتماعی و سیاسی سعی در حل و فصل تعارضات جدی حیات مدرن با محیط زیست دارد که از ابتدا ملتزم و مستخرج از ادبیات دینی ادیان بزرگ جهانی نبوده است و شاید به همین سبب به کاربردن تعبیری همچون حقوق محیط زیست اسلامی عجیب بنماید. م...

این مقاله در صدد بررسی موضوع غناست. حکم حرمت غنا، مورد اتّفاق فقهای شیعه است و آن‏چه محلّ بحث و معرکه آراء واقع شده، تبیین موضوع غناست. نویسنده در ابتدا با نقل کلمات متعدّدی از بزرگان قدما، نشان می‏دهد که حکم حرمت غنا، قابل تردید نبوده و بلکه از ضرویّات مذهب است. سپس با اشاره به این‏که غنا، از قبیل موضوعات شرعی (مانند صلات و صوم) نیست که توسّط شارع، تأسیس شده و نیازمند تعریف شرع باشد، تعاریف ارائه‏ش...

کمبود مکانی جهت معرفی میراث گذشته و ایجاد مکانی برای گردشگران و زائرین درجوارحرم حضرت معصومه(س)در قم, زمینه پیدایش چنین موضوعی است. ولی پیام "موزه هنر های اسلامی" در قم به عنوان مرکز دنیای تشیع و فقه شیعی چه می تواند باشد؟ در موزه هنرهای اسلامی به واسطه فضای معماری و اثر هنری دو نوع شناخت حاصل می شود: 1- سیر انفسی وشناخت خویشتن که در نهایت به شناخت حقیقت رهنمون است؛2- شناخت هویت ملی که در آثار ...