تا قبل از ورود استعمار در سال ۱۸۸۱، کشور تونس اساساً بر کشاورزی استوار بود. علی رغم یکجانشین شدن زودهنگام جمعیت کوچ نشین، مراکز شهری نسبتاً مهم، به استثنای پایتخت یعنی شهر تونس، نادر بودند. شهر تونس که با الگوی شهرهای عربی سرزمین های مغربی ساخته شده بود، همزمان مرکز مذهبی، سیاسی و اقتصادی (خصوصاً تجاری) کشور به شمار می آمد و تحت فرمان «بی»1بود. شهر از طریق دروازه ها به جهات اصلی گشوده می شد و ارتب...

فضای جمعی جایی برای تفریح و گذران اوقات فراغت، قابل دسترس برای همه مردم در همه ساعات شبانه‌روز و محل برقراری تعاملات اجتماعی است و فضای شهری سرزنده فضایی است که تعداد قابل توجهی از افراد در بیشتر ساعات شبانه‌روز در آن حضور دارند؛ یعنی فضا باید به گونه‌ای باشد که مردم از روی اختیار به آنجا آمده، در آن فضا بمانند، اوقات فراغت خود را در آن‌جا سپری کرده و با دیگران تعاملات اجتماعی برقرار کنند. فضای...

در دهه های اخیر به دنبال اهمیت یافتن روانشناسی مثبت گرا و به منظور مقابله با مشکلات روزافزون روحی و روانی، نقش محیط های زندگی در پاسخگویی به نیازهای انسان در جهت دستیابی به شهرهای سالم و شاد اهمیت بیشتری یافته است. طراحی پاتوقها به عنوان کانونهای جمعی به گونه ای که روابط ساکنین را تسهیل نموده و نیازهای آنان را برآورده سازد می تواند نقش موثری در ارتقاء سلامت عمومی شهروندان داشته باشد. درجهت دستی...

امروزه، کنش‌های جمعی و جنبش‌های جدید اجتماعی، پدیده‌ای مدرن و ناشی از شهری شدن، شکل‌گیری روابط اقتصادی، ارزش‌های جدید، انتظارات و تحرکات جدید اجتماعی هستند. تقابل میان حکومت و جنبش‌های جدید اجتماعی، در فضای شهری معنا پیدا می‌کند و در نتیجه‌ی کنترل حکومت، می‌تواند به جنبش اعتراضی و یا انقلاب تبدیل گردد. این جنبش‌ها به دنبال تغییرات کلان در حکومت نیستند و مطالبات محدود و مشخصی دارند و نهادهای کوچ...

روستا، این مأمن نخستین تجارب یکپارچگی تاریخ حیات بشری، محیطی است که زندگی در آن جریان دارد و جریان زندگی، در تعادل بین انسان و طبیعت در حال گذار است. سادگی روابط افراد جامعه روستایی از یک سو و تلاش همگانی آنان در عرصه تولید از سوی دیگر، موجب ایجاد تفاوت‌هایی میان زندگی و به تبع آن کالبد روستاها با شهرها شده است. روستاهای سرزمین ما نه برای تبدیل شدن به شهر (بر اثر افزایش جمعیت)، که به‌عنوان محلی...

امروزه، کنش‌های جمعی و جنبش‌های جدید اجتماعی، پدیده‌ای مدرن و ناشی از شهری شدن، شکل‌گیری روابط اقتصادی، ارزش‌های جدید، انتظارات و تحرکات جدید اجتماعی هستند. تقابل میان حکومت و جنبش‌های جدید اجتماعی، در فضای شهری معنا پیدا می‌کند و در نتیجه‌ی کنترل حکومت، می‌تواند به جنبش اعتراضی و یا انقلاب تبدیل گردد. این جنبش‌ها به دنبال تغییرات کلان در حکومت نیستند و مطالبات محدود و مشخصی دارند و نهادهای کوچ...

امروزه، فضاهای عمومی شاخص، در غیاب سیاست ها و مدیریت های جامعه در جایگاه والای خود مورد توجه کافی قرار نگرفته و پاسخ گویی به نیازهای متنوع انسان امروز و تأمین آسایش در سایه ی انعطاف پذیری عملکردی آن نادیده گرفته شده است. در سال های اخیر، کیفیت فضای جمعی روندی رو به رشد را طی نکرده، حال آن که انسانها در سراسیمگی شهرهای امروز، تنها به دنبال عرصه هایی با هویت های ویژه هستند تا علاوه بر تأمین آسایش...

فضاهای جمعی امروزه به مفری از زیست ماشینی، سرعت بالا و جهان مملو از کار و فعالیت شهرهای جهان بدل شده است. ظرفیت بالای این فضاها برای جذب شهروندان و گردشگران، افزایش سطح مشارکت و سرزندگی شهرها در کنار تأثیر بر بافت شهری پیرامونی در بسیاری از نمونه‌های موفق جهانی ثابت شده است، تا جایی که بسیاری از متخصصان، حرفه‌مندان و مدیران شهری در سال‌های اخیر به لزوم ساخت، بازآفرینی و تجهیز شهرهای ایران به ای...

شهرهای امروزی به عنوان فضاهایی که جزیی از زندگی روزانه محسوب شده و فعالیت های وابسته به آن را درخود جای می دهند، باید بستری برای تأمین نیازهای روحی و ذهنی شهروندان باشند تا بتوانند با کاربران خود ارتباطی موثر برقرار کنند. توجه به تعاملات اجتماعی، ایجاد خاطره جمعی و فضایی معاشرپذیر و پویا برای بودن با دیگران، داد و ستد، دیدار و گذران اوقات فراغت از اهمیتی ویژه برخوردار است. فضاهای عمومی که تحت ع...

مطالعة نظام فضاهای مذهبی در متن شهرها، به‌عنوان یکی از لایه‌‌های نشانه‌شناسی، مؤلفة مؤثری در شناخت منظر شهری به‌مثابه یک ساختار اجتماعی ـ فضایی پایدار است. تبیین نحوة حضور فعالیت‌های مذهبی در محیط شهر که مترتب از مفاهیم معنوی و فرهنگی حاصل از جهان‌بینی حاکم بر جامعه است؛ ابزار مناسبی برای قرائت ساختار اجتماعی ـ فضایی شهر و نیز شکل‌گیری فضای جمعی است. این نوشتار در پی آن است که از طریق بررسی فضا...