چکیده واقعیت زندگی و پدیده ی مرگ، از جمله مسائل عاطفی انسانی و اجتماعی است که همیشه ذهن و اندیشه ی آدمیان را به خود مشغول می دارد. این مسائل، علاوه بر شعر سنّتی، در قلمرو شعر نیمایی نیز با رنگ و بویی دیگر مطرح شده است. صرفِ نظر از دیگر شاعرانِ معاصر زبان فارسی که در زمینه های مختلف، از جمله زندگی و مرگ، شعر سروده اند، اخوان ثالث، فروغ فرخ زاد و سهراب سپهری از جمله شاعرانِ معاصر زبان فارسی هستند که...

چکیده: پژوهش حاضربه فرایند گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران می پردازد. در این راستا دو تن از نویسندگان تاریخ ادبیات معاصر ایران: صادق هدایت و فروغ فرخزاد انتخاب شدند تا با ردیابی مولفه ­های روش شناختی بکار رفته در آثار و اندیشه شان و تطبیق آن با جریان توسعه مدرنیته، وضعیت تفکر در ایران معاصر را نشان دهد. پرسش اصلی پژوهش که به روش مطالعه کتابخانه­ای و تحلیل محتوایی و پارادایم متکی بر  رویکرد ج...

فروغ فرخ­زاد از آن گروه شاعرانی است که به زندگی او و حواشی آن بسیار پرداخته شده است. اما آثار او کم‌تر تجزیه و تحلیل دقیق شده است. نگارندۀ مقاله همۀ اشعار او را با دقّت مطالعه و بررسی کرده است و با توجّه به دریافت خود و استفاده از منابع و مآخذ معتبر به بررسی کاربرد تمثیل «ظاهری و محتوایی»، سمبول «نماد» و استعاره «تشخیص و جان دار انگاری» در آثار این شاعر پرداخته است و به این نتیجه رسیده است که فرو...

شعر کودک، یکی از ژانرهای (genre) ادبی است که نوعاً شاعران خاص خود را داشته است. در این میان آنچه نظر نگارنده را به خود جلب کرده است، پرداختن شاعران مطرح معاصر به شعر کودک می باشد، که نام آوریِ آنها بیشتر مرهون سرایش اشعار بزرگسالان است. نظر به اینکه پژوهش های تطبیقی پیرامون اشعار کودک و بزرگسال، به صورت هم زمان در آثار یک شاعر به ندرت انجام پذیرفته، سعیِ نگارنده بر این بوده است تا این مقوله را د...

نقد نشانه شناختی ازجمله رویکرد های نظام مند نیمۀ دوم قرن بیستم است که در تبیین ماهیت و کارکرد متون ادبی نقش داشته است. مایکل ریفاتر، منتقد فرانسوی تبار آمریکایی، در کتاب نشانه شناسی شعر (1978)، چارچوبی نشانه شناختی را برای خوانش شعر پیشنهاد کرد که به صورت گسترده مورد استفاده قرار گرفت. مقالۀ حاضر، نخست رویکرد نظری ریفاتر را معرفی می کند و سپس بر مبنای آن به خوانش شعر «ای مرز پر گهر» از دفتر چها...

نقد نشانه شناختی ازجمله رویکرد های نظام مند نیمۀ دوم قرن بیستم است که در تبیین ماهیت و کارکرد متون ادبی نقش داشته است. مایکل ریفاتر، منتقد فرانسوی تبار آمریکایی، در کتاب نشانه شناسی شعر (1978)، چارچوبی نشانه شناختی را برای خوانش شعر پیشنهاد کرد که به صورت گسترده مورد استفاده قرار گرفت. مقالۀ حاضر، نخست رویکرد نظری ریفاتر را معرفی می کند و سپس بر مبنای آن به خوانش شعر «ای مرز پر گهر» از دفتر چها...

ایماژ یا صور خیال مجموعه ی تشبیه ها و استعاره ها و به طور کلی صورت مجازی بیان را دربردارد. ایماژیسم مکتبی در شعر است که بر مبنای تصویرگرایی و خیال پردازی شکل گرفت و افرادی مانند: تی.اس.الیوت که از نظریه پردازان نقد نو است، از تصاویری که ظاهراً بی ربط هستند ولی در کنار هم قرار می گیرند، استقبال کردند. آنها برای ارائه ی مقصود به جای بیان مستقیم از صورخیال استفاده کردند. ایماژیست ها آثار بزرگی که م...

حقوق بشر از مسائل مهم جهان امروزی می باشد که در ادبیات فارسی پسا مشروطه؛ بویژه شعر نو فارسی،در کانون محتوای اشعار قرار گرفته است. بشر ایرانی که با جنبش مشروطه بیدار شده بود، خود را با تحولات جهانی همگام و همراه ساخت و به باز تعریف خود و حقوق سیاسی، اجتماعی و تبیین شیوه ی ارتباط خود با دیگران و حکومت پرداخت .این نوزایی فکری، حاکمیت و دستگاه استبداد را به چالش کشید. ادبیات و بخصوص شعر نو فارسی ...

از همان آغاز چاپ اولین مجموعه شعر در سال 1331 تا پایان زندگی 32 ساله در سال 1345 فرخ زاد با زبان و ابزار بیانی خاص خود شعر گفت. با کلام، لغات و ترکیباتی خاص که توانست به کمک آن ها دنیایی متفاوت را در جامعه کهنه گرا و مرد محور ادبیات ایران بتصویر بکشد. در نگاهی به تاریخ ادبیات فارسی، اندک نوشته های محتاطانه زنان را می بینیم که بازگو کننده محدودیت سنتی و ممنوعیت بیانی آن ها باشد چرا که نظام قرارد...

در عصرما، عصردانش و آگاهی که زنان نیز در ساختن آن سهم قابلتوجّهی دارند، برآنند تازن را به جایگاه اصلی و طبیعی آن در کنار مرد ارتقا دهند. درگذشته­های دور جهل و توحش، زن را به حیوانی خانگی بدل کرده بودکه نمی­توانست هم­پای مرد در جامعه، منشأ اثرباشد. بدین­جهت زن، در محدوده­ی خانه به روزمرگی تن داده بود. جنبش اصالت زن که در اروپا محصول انسان­گرایی و رنسانس بود به زودی سراسر اروپارافراگرفت و بعدهابه ...