سیف فرغانی از جمله شاعرانی است که در کتاب های تذکره از وی نشانی نیست. خوانندگان با مطالعه ی شعر او به والایی مقامش در قصیده و غزل پی می برند. او در غزل هایش بارها، مستقیم و غیرمستقیم به پیروی خود از سبک و شیوه ی سخن سعدی اشاره کرده است. این پژوهش بر آن است تا موسیقی بیرونی (عروض) غزل های سیف فرغانی را بررسی کند، در بیش تر موارد با موسیقی بیرونی غزل های سعدی نیز مورد بررسی، مقایسه و نقد و تحلیل ...

غزل نو با ویژگی­های خاص ظاهری و معنایی خود، تقریباً از اواخر دهه چهل و با غزلیات شاعرانی چون حسین منزوی و سیمین بهبهانی در ادبیات معاصر آغاز گردید. امروزه نیز در شاخه­های گوناگون و تازه ای با استقبال بسیار شاعران مواجه شده است. غزل نو حاصل برخورد شعر سنتی فارسی و شعر نیمایی است. اما پیش از آن، زمینه­های این برخورد در غزل­ نیمه­سنتی و غزل­واره فراهم شده بود. این مقاله کوششی است برای آشنایی با غزل...

کاربرد پربسامد زبان‌گفتاری در آثارگروهی ‌ازشاعران ‌معاصر، جریانی در شعر امروز به‌وجود ‌آورد، که به ‌جریان ‌شعرگفتاری شهرت‌ یافت. اندیشه‌های نازک ‌غنایی که فردی‌ و تجربی هستند؛ کشف چشم‌اندازهای عاشقانه در جامۀ زبان‌ گفتار و درهم ‌شکستن قواعد معهود غزل ‌اعم از وزن، قافیه، شمار ابیات و جایگزینی نوع گفتاری آن‌ها جریان «غزل‌گفتار» را شکل‌داد. فرخزاد و سپس سیدعلی صالحی بنیانگذاران رسمی غزل‌گفتار هستن...

از قرن هفتم و هشتم (ه.ق) که دوران طلائی غزل فارسی است، شاعری را نمی توان یافت که در سرودن غزل تحت تأثیر آن دوره نبوده باشد. غزل در دوره ی معاصر نیزکم وبیش متأثر از همان دوره است. بررسی غزل های امیر هوشنگ ابتهاج (هـ ا. سایه) که از غزل سرایان بنام روزگار ماست از جهت تأثیرپذیری از حافظ موضوع این مقاله است. این بررسی از چند جنبه صورت گرفته است: ا- تأثیر ترکیبات و عبارات حافظ در غزل سایه 2- تأثیر مض...

غزل در هردوره از ادوار شعر و ادب فارسی به عنوان تنها قالبی که بیان کننده ی احساسات و عواطف شاعرانه باشد همواره مورد توجه شاعران قرار داشت. در دوره ی انقلاب اسلامی، غزل به تأثیر از نوآوری ها و ابداعات جریان های ادبی پیش از انقلاب اسلامی تکامل یافت و به حیات ادبی خود ادامه داد. فضای حماسی انقلاب که ریشه در باورهای مذهبی و عرفانی شاعران این دوره داشت با فضای غنایی غزل عجین شد و غزل لعابی از حماسه ...

غالب دهلوی معروفترین سخن‌سرای قرن سیزدهم هـ.ق. در هند است. در آن سرزمین او را لسان الغیب و شهنشاه سخن می‌نامند . غالب 334 غزل فارسی خود را در 20 وزن سروده ‌است؛ 85 درصد غزل‌های او در شش وزن پرکاربرد کل غزل فارسی و غزل سبک هندی است. به این ترتیب، بیشتر غزل‌های غالب مطابق معیار و شیوه‌های معمول زمان است؛ امّا از اوزان کم‌کاربرد نیز در غزل خود بهره گرفته‌است. قالب غزل با توجّه به ماهیّت آن پیوند عمیق...

شعر و مثل همواره کارکردی دو طرفه دارند؛ ارسال المثل، از ارکان مهم ادبیات به شمار می رود که شاعران و نویسندگان در اشعار خود برای شیرینی کلام به سبب روانی الفاظ و روشنی مفاهیم و معانی و وضوح بخشی بیشتر به حقیقت و اثبات سخن، از آن بهره جسته و با بیان آن هنرمندی و توانایی خود را در شعر نشان داده اند. از مهم ترین مباحث زبان شناسی در حوزه سبک شناسی کاربردی، «کنش گفتار» است. در این مقاله مطالعه جنبه ه...

غزل نو، نوع جدیدی از غزل با نگاهی تازه و زبانی امروزی است که پس از فراگیر شدن شعر نو در جامعه پدید آمده است. سیمین بهبهانی با آثاری چون: «خطی ز سرعت و از آتش»، «دشت ارژن»، «یک دریچه آزادی» و «یکی مثلا اینکه» خود را به عنوان یکی از پیشگامان کوشای این فرم شعری معرفی کرده است. با توجه به تأثیر شعر نیمایی بر پیدایش غزل نو، پاسخ به این سوال ضروری به نظر می­رسد که احیاگری بهبهانی در غزل، در چه محورها...