بخشایش از مناطق قدیمی بافندگی قالی ایران در استان آذربایجان شرقی، با تاریخ قالی بافی چند صد ساله و شهرت جهانی است. با توجه به منابع و مستندات تاریخی، قدمت قالی این منطقه به دوران صفویه می رسد. قالی های بخشایش بنابه دلایل فرهنگی منطقه و غلبۀ شهرت شهر هریس، عمدتاً با عنوان قالی منطقۀ هریس در بازار شناخته می شود، در حالی که خود این قالی ها دارای ویژگی های خاص با طرح و نقش بومی است و تا حال نیز طرح ...

پژوهش حاضر باهدف مطالعه فرش به‌عنوان یک سند تاریخی در ارتباط باشخصیت تقی‌خان درانی انجام‌یافته است. منابع بسیاری به بررسی تاریخ کرمان عصر زندیه پرداخته‌ و به سبب اهمیت حکومت تقی‌خان، به وی نیز توجه شده است. رویکردهای گوناگونی نسبت به شخصیت او در میان این منابع وجود دارد. برخی به سجایا و بعضی دیگر به رذایل اخلاقی او پرداخته‌اند. این مقاله با دو هدف معرفی کارکرد اسنادی قالی و تحلیل متن-بافته‌های ...

به زعم بسیاری از صاحبنظران، دوره صفویه یک دوره منحصر به فرد و خاص در تاریخ فرش بافی ایران به شمار می رود. قالی های زیبا و باشکوهی که از آن روزگار باقی مانده و اکنون مایه مباهات مجموعه داران و موزه های بزرگ دنیاست؛ گواه بر این مدعاست. قطعاً شناخت این گنجینه عظیم برای هنرمندان هر دوره ای لازم و ضروری است. واکاوی طرح ها و نقوش این قالی ها هم در جهت شناخت هویت و جان مایه آثار گذشته و هم در ارتقاء سط...

قالی های تصویری، گروه نسبتاً بزرگی از قالی های دوره قاجار را تشکیل می دهند. در این میان تعداد قابل توجهی از آن ها تصویرگر ادبیات غنی ایران هستند؛ دسته گسترده ای از قالی های تصویری قاجار این مفهوم را با بهره گیری از خط نگاره ها، تجلی بخشیده اند. این مقاله ضمن معرفی عوامل زمینه ساز و مؤثر بر روند تصویرگری در قالی های قاجار، به معرفی و بررسی دسته ای از قالی های تصویری با مضامین و موضوعات ادبی که اخ...

اهر از جمله مناطق روستایی بافت قالی آذربایجان شرقی است که در این پژوهش سعی در مستندسازی طرح و نقش هنر قالی بافی روستایی این شهرستان شده است. جمع آوری اطلاعات، به صورت میدانی و با ابزار مشاهده و مصاحبه صورت پذیرفته است. در این راستا، طرح های روستاییِ مربوط به شش روستای خونیق، چشمه وزان، قورچی کندی، مزرعۀ حاج عابدین، کقالق و کلهور شناسایی شده و به مطالعه و تجزیه و تحلیل ساختاری شش طرح اصیل و معروف...

در این مقاله، به بررسی تجلی اصول زیبایی اسلامی در طرح و نقش قالی یلمه پرداخته شده است. در این ارتباط، محیط زندگی، فرهنگ و اعتقادات به عنوان عمده‌ترین عوامل مؤثر بر نقوش قالی یلمه مورد توجه و کنکاش قرار گرفت. با توجه به نظر برخی از محققان در زمینه‌ی قالی یلمه مبنی بر نزدیکی دستبافت‌های این ایل به ایل بختیاری و همچنین باقی ماندن این دستبافت‌ها در چارچوب سنّت قشقایی، نقوش این قالی مورد بررسی قرار گ...

سابقه و هدف: میوپی شایع ترین عیب انکساری چشم با شیوع 25% در کل جمعیت جهان بوده و اتیولوژی مختلفی از جمله نظریه نقش کار نزدیک را با بروز بیماری گزارش کرده اند. از این رو، به منظور تعیین رابطه اشتغال به قالی بافی با بروز میوپی، این تحقیق در بیرجند در سال 1373 انجام گرفت. مواد و روش ها: این مطالعه به هم گروهی بر روی 453 نفر قالی باف به عنوان گروه مورد و 100 نفر غیر قالی باف به عنوان شاهد که از نظر...

در دهه‌های اخیر، قالی‌ قم به سبب زیبایی منحصر به فرد طرح، نقش و رنگ همراه با ابریشم و رجشمار بالا از شهرت و جذّابیت بهره‌مند بوده است. از این‌رو شناخت عوامل مؤثر جذابیت قالی قم از بُعد زیبایی‌شناسی با تکیه بر سه عنصر طرح، نقش و رنگ امری ضروری است. بدین سبب پژوهش حاضر با تجزیه و تحلیل بیش از صد نمونه قالی معاصر قم، با هدف بررسی دلایل زیبایی قالی این منطقه از نظر خریداران و تطبیق آن با مبانی زیبایی...

فراهان، یکی از قطب­ های برجستۀ قالی ایران است که از نیمۀ دوم قرن نوزدهم میلادی با تولید قالی­ های نفیس به شهرت جهانی رسید. نمود این شهرت، قالی­ های ساروق است که یکی از مهم ­ترین کانون­ های بافندگی فراهان است. شاخص ­های کیفی زیباشناختی(طرح و نقش و رنگ) و فن ­شناختی(ریسندگی، رنگرزی، بافت و پرداخت) قالی فراهان به­ گونه ­ای بود که جامعۀ غربی برای دسترسی بیش­تر به آن، بسیاری از تجار و شرکت­ های خارج...

قالی ایرانی همواره تجلی‌گاه نقوش متعددی است. هر یک از این نقوش، به‌گونه‌ای از ابراز احساسات هنرمند طراح و یا بافنده بهره جسته و از زندگی اجتماعی، اعمال آیینی و تمایلات فرهنگی آنان تأثیر گرفته و ازاین‌رو حامل مفاهیم کثیری همانند بهشت عدن، جاودانگی، خیر و شر است. در میان نقوش متنوع، نگاره خورشید خانم که قدمتی دیرینه دارد، از نگاره‌های رایج در قالی است که در فرم‌های شکسته، گردان و در نقاط گوناگون ...