چند معنایی پدیده­ ای رایج در زبان است که تقریباً در تمامی سطوح زبان دیده می شود. ظهور رویکرد شناختی کمک شایانی به توصیف این پدیده نموده­ است. در این پژوهش، چارچوب معنی­ شناسی واژگانی شناختی برای مطالعۀ چندمعنایی«بر» به­ عنوان یک حرف اضافه و همچنین یک همکرد فعلی در افعال مرکب، در دو باب اول گلستان سعدی مورد استفاده قرار گرفت. یافته­ هاحاکی از آن است که چند­معنایی مقولة «بر» پدیده­ای نظام­مند بوده...

واژة مشتق در دستورهای مبتنی بر نظریة ساختاری آن است که از یک تکواژ آزاد و دست کم یک وند ساخته شده­ باشد. بر اساس این نظریه، پایه­واژة کلمات مشتق الزاماً فعلی نیست و می­تواند اسمی و وصفی و... نیز باشد. همچنین، وند می‌تواند مقوله/نوع و معنای واژه را تغییر دهد و چندمعنایی پدید ­آورد. چندمعنایی یعنی یک واژه از چند معنی برخوردار باشد و می­تواند در سطح تکواژ، واژه، گروه و جمله بررسی شود. انتقال معنا، ...

«معناشناسی» یکی از شاخه های زبان شناسی نوین است که پیشینه ای کهن دارد و ریشه برخی مباحث و اندیشه های آن به گذشته های دور بازمی گردد. معناشناسی، به مثابه یک نظریه که به بررسی معنا در ساختار کلام می پردازد، از اواسط قرن نوزدهم پا به عرصه زبان شناسی نوین گذاشت. بنیانگذاران نخستین آن، ماکس مولر و میشل بریل بودند. «چندمعنایی» یکی از شاخه های دانش معناشناسی است. این شاخه وجوه متعدد معنایی را، با توجه...

ادبیات تعلیمی یکی از کهن‌ترین و پردامنه‌ترین انواع ادب فارسی است. در ادبیات کلاسیک آموزه‌ها بیشتر به صورت مستقیم و با صراحت بیان می‌شدند و آرایه‌ها و فنون ادبی ابزاری جهت تأکید و تأثیرگذاری کلام بودند. در حالی که در ادبیات معاصر از بیان صریح و مستقیم آموزه‌ها پرهیز می‌شود و اندیشه‌ها عمدتاً در لفافه‌های بیانی ارائه می‌شوند. از این رو درک بُعد تعلیمی ادبیات و به طور اخص شعر در سدۀ اخیر با گذ...

جهان رمزآلود حافظ همواره مورد توجه ملل دیگر بوده است. در این میان فرانسوی ها نیز سعی در شناخت این شاعر جهانی داشته اند. اهالی شعر و ترجمه نیز به سخنوری و ارائه نظریات خود در این زمینه پرداخته اند؛ برخی در باب ترجمه ناپذیری حافظ داد سخن داده اند، و در مقابل عده ای بر این باورند که دشواری امر نباید مانع از شناساندن این شاعر پرآوازه، به دیگر ملت ها شود. به هر روی ترجمه های موجود از دیوان حافظ به ...

«چندمعنایی» یکی از شاخه‌های دانش معناشناسی است. این شاخه از دانش به واکاوی وجوه متعدد معنایی با توجه به روابط هم‌نشینی واژگان در سطح جمله و بستر کلام می‌پردازد. واژه «ید» از اندام واژه‌هایی است که در سخن خداوند متعال مورد توجه قرار گرفته است. همچنین پیشوای خطیبان و ادیبان امام علی(ع) از این واژه در خطبه‌های خود استفاده کرده است. ایشان با ظرافت خاص از این واژه برای مقاصد خود سود جسته‌ان...

چند معنایی پدیده­ ای رایج در زبان است که تقریباً در تمامی سطوح زبان دیده می شود. ظهور رویکرد شناختی کمک شایانی به توصیف این پدیده نموده­ است. در این پژوهش، چارچوب معنی­ شناسی واژگانی شناختی برای مطالعۀ چندمعنایی«بر» به­ عنوان یک حرف اضافه و همچنین یک همکرد فعلی در افعال مرکب، در دو باب اول گلستان سعدی مورد استفاده قرار گرفت. یافته­ هاحاکی از آن است که چند­معنایی مقوله «بر» پدیده­ای نظام­مند بوده...

در پاره­ای از زند بند دوازدهم یسن سی و سه، نام ایزد «بهمن» با صفت griftār و گونه خطی دیگری همنشین شده است. griftār را در این بند «پذیرنده، گیرنده» معنی کرده­اند. در این مقاله با توجه به معانیِ griftan و griftār،  نشان داده شده است که griftār در این پاره صفت مفعولی به معنی «قابل درک، محسوس» است و از طریق عبارات و جملات سایر متون فارسی میانه، ارتباط این صفت با بهمن نشان داده شده است. در پایان برای...