دشمنی خاندان بنی¬امّیه با خاندان بنی¬هاشم در قبیله¬ی قریش تاریخی دیرینه دارد. بنی¬امیّه در بیشتر غزوات پیامبر اسلام(ص) به سرکردگی ابوسفیان حضوری فعال داشتند. پس از فتح مکّه و شکست در برابر سپاه اسلام نیز، اگر چه به ظاهر مسلمان شدند، امّا پیوسته مترصّد فرصتی برای رسیدن به قدرت بودند؛ تا اینکه در زمان خلافت امام علی(ع)، معاویه از بیعت با امام سر باز زد. آنان در جنگ¬های جمل و صفین و با ادعای خون¬خواهی ...

بهره گیری از متون مقدس دینی–روایی از دیرباز در سخنان منظوم و منثور سخنوران پارسی گو مرسوم بوده است. با وجود انگیزه ی تیمن و تبرک، این وام گیری ها مایه استحکام کلام و استدلال بیان و زینت بخش سخنشان نیز شده است. در این میان، سخنان امیر بیان، علی(ع) به ویژه نهج البلاغه، منبعی درخشان و بی نظیر برای استفاده اهل سخن بوده است. شاعران فارسی زبان از نخستین سده های شعر فارسی نگاهی به کلام امام علی(ع) داش...

تأثیر در لغت به معنای «باقی ماندن اثر در چیزی» است. اثرپذیری می تواند به صورت آشکار یا پنهان باشد و انواع گوناگونی دارد. «حکمت» نیز در اصطلاح بر تجربه های انسانی اطلاق می گردد که حکما و شعرا، آن را با زبانی بلاغی و در قالب نظم و یا نثر بیان می کنند. سخنان امیرالمؤمنین علی علیه السلام که دربردارنده¬ی حکمت هایی والاست، در میان عرب از جایگاهی ویژه برخوردار گشته است. با توجه به این که نهج البلاغه ا...

محمدبن ابی بکر یکی از چهره های شاخص تاریخ اسلام است که در زمره خواص خمسه امیرالمومنین (ع) جای داشت ودر تحولات عصر خلافت عثمان وامیرالمومنین (ع) ایفای نقش نمود. به همین سبب در منابع تاریخ نگاری قرون نخستین اسلامی تصاویر مختلفی از او ارائه شده است. میان اخبار و روایات مختلف درباب مواضع وکنش محمدبن ابی بکر در دوره یاد شده ،تفاوت آراء وجود دارد. این پژوهش به شیوه توصیفی -تحلیلی بر آن است تا با تدق...

مشورت و مشاوره، قدمتی به اندازه ی تاریخ زندگی انسان دارد. رسول خدا ? و ائمه اطهار ? نیز در سیره ی خود به مشورت اهتمام و تأکید داشته اند و در بیانات خود اهمیت و حدود و اصول آن را تبیین فرموده اند. در عصر ما مشاوره، یکی از مصادیق و قلمروهای خاص مشورت به طور عام است که همه ی مزایا و نتایج آن را دارد. اختصاص داشتن مشاوره به قلمرو زندگی فردی و خانوادگی آن هم منحصراً با رویکرد روان شناختی موجب عدم اس...

مسأله بیان فضایل اهل بیت(ع) از صدر اسلام تاکنون، فراز و نشیب های مختلفی را پشت سر گذارده و با دو جریان متفاوت از جهت نشر و کتمان، مواجه بوده است و این تحقیق به بررسی ابعاد مختلف این موضوع تا دوره زوال مروانیان پرداخته است. مهم ترین معرّف فضایل اهل بیت(ع)، قرآن کریم است که ویژگی هایی مانند عصمت و حاملان علم کتاب را برای ایشان بیان کرده و به صورت مکرر از ایشان تجلیل نموده و بشارت های متعددی برای آ...

عدالت از جمله مباحثی که در دین مبین اسلام، اعم از آیات متعدد قرآن کریم و احادیث ائمه معصومین (ع) بر روی آن تأکید بسیار شده است. و تحقق آناز اهداف مهم رسالتپیامبران الهی ذکرگردیده است. عدالت در لغت، اصلی است که بر حد وسط میان افراط و تفریط و احقاق حق ذیحق دلالت می کند. مع الوصف امام علی (علیه السلام) عدل را برتر از جود می داند و می فرماید: عدالت جریان ها را در مجرای طبیعی خود قرار می دهد ولی جود...

پی بردن به معنای دقیق کلمات به راحتی امکان پذیر نیست، چرا که کلمات در جملات متعدد، معنای متفاوتی به خود می گیرند و نمی توان تمامی واژگان یک حوزه معنایی را به طور قاطع مشخص نمود، چرا که بسیاری از کلمات در یک یا چند صفت باهم اشتراک دارند و نکته همین جاست که کار اندکی دشوار می شود. در این پایان نامه سعی شده است با تکیه بر کلام امام علی (ع) در نهج البلاغه و با بهره گیری از سایر کتب حدیثی و روایی هم...

بهترین راه در شناخت علی(ع)، نظاره سیمای نورانی حضرت، در آینه قرآن است. آینه ای که نشان می دهد، آفریدگار حکیم، این آفریده شگرف خویش را چگونه می نمایاند و توصیف می کند. با نگاهی به کتاب های تفسیری و روایی و سایر کتب نوشته شده در فضایل علی(ع) را رویکرد حدیثی، در می یابیم که آیات بسیاری از قرآن کریم به وجود آن حضرت تأویل و تفسیر شده است و این تأویل و تفسیرها، تنها از سوی دانشمندان شیعه نقل نشده است...

دوران حکومت امام علی با وقوع سه جنگ جمل، صفین و نهروان فضایی سنگین و پرالتهاب ایجاد کرده بود. در این عصر نیز جنگ روانی مانند بقیه ادوار تاریخی وجود داشته است و امام علی و معاویه نیز از آن بهره گرفتند. این پژوهش میزان توجه به جنگ روانی در عصر امام علی و تأثیر بهره گیری امام علی از جنگ روانی بر موفقیتهای آن حضرت در عرصه جنگ را بررسی نموده است. پژوهش حاضر در صدد بررسی این فرضیه است که امام علی ...