استان اردبیل در شمال غرب ایران یکی از استان هایی است که اطلاعات باستان شناسی آن برخلاف غنای فرهنگی نهفته در آن کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. در این مقاله قسمتی از مواد فرهنگی جمع آوری شده از بررسی های باستان شناسی که از سال 1379 در حاشیه رود ارس و مشکین شهر در استان اردبیل آغاز گردید، ارایه می گردد.  همچنین گونه  جدید قبرها از استان اردبیل، یعنی قبر تپه ها (کورگان ها) و نیز نمونه های جدید قب...

عصر آهن با وجود کوتاه بودن مدت زمانی، نسبت به دوره های قبل از خود، دوره پیشرفت سریع در تمام عرصه های اجتماعی، سیاسی و نظامی گری است. این برهه ی زمانی با ناآرامی های گسترده سیاسی، قدرت گیری دولت های متخاصمی چون آشور، تولید انبوه و متنوع ابزارآلات جنگی و در پی آن پیدایش جوامع به شدت طبقاتی،احترام به جنگاور و تدفین آن به همراه اسب و آلات جنگی در برخی از مناطق و... همراه می باشد عمده ترین دلیل سرعت...

گویجه قلعه با معماری سنگی، آرامگاه صخره­ای و اتاق ها و انبارهایی مختص عصر آهن آذربایجان و همچنین آثار دورۀ تاریخی و قرن­های میانۀ اسلامی، در شهرستان مراغه واقع شده است. استفادة مکرر از این محوطه در قرون متمادی و گوناگون، نشان از اهمیت استراتژیک و موقعیت خاص آن دارد. به نظر می­رسد با هجوم اورارتو در سال­های پایانی قرن نهم ق.م به کرانه­های شرقی دریاچۀ ارومیه، این منطقه نیز به تسلط آنان درآمده است...

گورستان باستانی لما در کنار روستای لما و در دره ی رود بشار، از توابع شهرستان دنا واقع شده است. این گورستان در سال 78 بر اثر فعالیت های راه سازی کشف گردید ودر همان سال توسط باستان شناسان مورد کاوش و بررسی باستان شناسی قرار گرفت. این گورستان که در شمال جاده ی یاسوج - سمیرم در میان یکی از دره های کوهستانی زاگرس و در غرب شهر یاسوج قرار دارد، دارای مواد فرهنگی غنی است که تمام آنها در گورهای مورد کاو...

پتروگرافی یکی از روش های مشترک در زمین شناسی و باستان شناسی است که برای مطالعه سنگ ها یا سفال ها از آن استفاده می شود. در باستان شناسی متداول ترین کاربرد این روش مطالعه بافت و ترکیب سفال ها است. این مقاله به مطالعه پتروگرافی سفال های عصر آهن به دست آمده از غار هوتو که در حدود شصت سال پیش توسط کارلتون استیونس کوون کاوش شده است، می پردازد. این غار در نزدیکی شهر بهشهر و درحدود چهار مایلی ساحل دریا...

فن تولید آهن در اواسط هزارۀ دوم ق.م و توسط اقوام هیتیت که در این تاریخ در مناطق مرکزی ترکیۀ امروزی دولت مقتدری تأسیس کرده بودند، شکل گرفت. با فروپاشی این دولت، در حدود سال 1200ق.م فن تولید آهن به مناطق مجاور و از جمله ایران گسترش یافت و چندی نگذشت که در این مناطق از آهن برای ساخت ابزار مختلف، جنگ افزار، تزیینات شخصی و موارد دیگر استفاده شد. در ایران، اولین ساخته های آهنی به تعداد محدود، در میان...

بر مبنای نظریۀ پویایی فرهنگی عصر آهن فلات ایران، پیدایش و گسترش سنت سفالگری خاکستری- سیاه رنگ در اواخر هزارۀ دوم ق. م نشانۀ مهاجرت مردمانی تازه وارد است که از فراسوی کوهستان قفقاز بزرگ آمده و با گذر از رود ارس در پیرامون دریاچۀ ارومیه و دیگر صفحات فلات ایران ساکن شده اند؛ بنابراین، در تأیید صحت و سقم نظریۀ پویایی فرهنگی در عصر آهن فلات ایران بسیار لازم می نماید که شواهد و قرائن باستان شناختی قر...

بعد از طرح اندیشۀ احداث راه آهن در ایران عصر ناصری توسط اروپایی ها، عده ای از اندیشمندان ایرانی در مورد احداث راه آهن در ایران تفکر و تامل کردند و در طرح ها و اندیشه های خود، ضمن تشریح ضرورت ها، فواید و نحوۀ انجام کار، میان راه آهن و ترقی و پیشرفت جامعۀ ایرانی ارتباط مستقیم برقرار کردند. ارتباط میان راه آهن و ترقی در نوشته های این اندیشمندانِ روزگار ناصرالدین شاه، مساله ای است که در مقالۀ حاضر ب...

چکیده ندارد.

در نزدیکی قلعه ی مشهور زیویه در استان کردستان، گورستانی به نام چنگبار واقع شده است. این گورستان که بنا بر شواهد و قراین موجود همزمان و مرتبط با قلعه ی زیویه است، از جمله وسیع ترین گورستان های کاوش شده ی عصر آهن در غرب ایران می باشد. سرپرستی کاوش های باستان شناختی در این گورستان بر عهده ی نصرت الله معتمدی بوده است که در خال سه فصل کاوش در قلعه ی زیویه، گورستان چنگبار را نیز مورد کاوش قرار داده ا...