اگرچه همة داستان­ها با گسترش طرح و شاخ و برگ بخشیدن به آن خلق می‌شوند، لیکن نحوة به کارگیری پیرنگ آنها با توجه به گروه سنی خوانندگان آن متفاوت است. نویسنده­ای که سر و کارش با کودکان می­افتد، بالاجبار، برای ارتباط با مخاطبان خویش زبان کودکی می­گشاید و آن که برای گروه­های سنی بزرگ­تر می­نویسد، پیرنگ داستان خویش را نیز بر اساس نیازهای سنی همان گروه به کار می­گیرد. در این نوشتار سعی شده است نحوة اس...

تجزیه و تحلیل عناصر داستان‏هاى قرآنى، این حقیقت را آشکار مى‏سازد که مؤلّفه "پیرنگ"، به عنوان سامان‏دهنده اصلى روایت، در تمام داستان‏هاى قرآنى نیز تقریبا در تمام داستان‏هاى قرآنى وجود دارد. در این جُستار تلاش شده تا از طریق مقایسه و تطبیق میان "پیرنگ"هاى مستقلّ داستان‏هاى قرآنى، تقسیم‏بندى ویژه‏اى به دست آید تا راه شناخت مفاهیم ادبى و هنرى قرآن را بیش از پیش هموار سازد. از این رو ابتدا به معرّفى اجم...

رمان‌هایی که در سال‌های اخیر، زنان خلق کرده‌اند، شباهت‌های فراوانی با هم دارند. به‌نظر می‌رسد نویسندگان زن ـ خواسته یا ناخواسته ـ از الگوی واحدی برای نگارش رمان‌های خود استفاده می‌کنند. در این مقاله سعی شده است تا وجود شباهت‌ها در پیرنگ چهار رمان اثبات شود. برای تحلیل این مسئله، از رویکرد ساختارگرایی استفاده شده است، چرا که در ساختارگرایی، ادبیات با دیدگاهی کلی و خود‌بسنده مطالعه می‌شود. با است...

یکی از عناصر مهم تشکیل دهنده‌ی داستان، پِی‌رنگ و توجّه به روابط منطقی میان رویدادها در داستان است که توجّه‌ و باریک‌بینی نسبتاً قابل تأمّل فردوسی به این مقوله و دقّت در روابط علّی و معلولی حوادث داستانی در شاهنامه، یکی از جنبه‌های درخشان حماسه‌ی ملی ایران است. امّا با ژرف‌نگری در برخی از داستان‌های شاهنامه از جمله «رستم و سهراب»، روشن می‌شود که پیرنگ آن در بسیاری از موارد نااستوار و سست است و پرس...

رمان هایی که در سال های اخیر، زنان خلق کرده اند، شباهت های فراوانی با هم دارند. به نظر می رسد نویسندگان زن ـ خواسته یا ناخواسته ـ از الگوی واحدی برای نگارش رمان های خود استفاده می کنند. در این مقاله سعی شده است تا وجود شباهت ها در پیرنگ چهار رمان اثبات شود. برای تحلیل این مسئله، از رویکرد ساختارگرایی استفاده شده است، چرا که در ساختارگرایی، ادبیات با دیدگاهی کلی و خود بسنده مطالعه می شود. با است...

ادبیات داستانی دارای پیشینه ای به درازای تاریخ است، از آن روزگار که بشر توانست سخن بگوید، ادبیات داستانی شکل گرفت. داستان، حکایت، قصه و . . . همه یک هدف داشتند و آن انتقال اندیشه و تجربه به دیگران بوده است و داستان نویسی به شکل امروزی و جدید با گذشت روزگاران رواج یافته است. داستان کوتاه با محمدعلی جمالزاده دچار تحول شد و این تحول بزرگ بر طرح داستان ها نیز تأثیر بسزایی گذاشت. طرح و پیرنگ که ستون...

این مقاله بر آن است تا با استفاده از یکی از رویکردهای علمی در حوزه‌ی روایت‌شناسی (مکتب پاریس: گرماس، کورتز، فونتنی و ...) خوانشی بر عنصر پیرنگ در «داستانک‌های نخودی» اثر محمد‌هادی محمدی داشته باشد. پیرنگ نادرست که تجلی تفکر پراکنده‌ی «نویسنده‌ی مجازی» است، باعث می‌شود تمام  اثر این ناهماهنگی را متجلی سازد. این موضوع سبب می‌شود علاوه بر آسیب‌های اشاره شده در بالا، زیبایی اثر هنری مخدوش شود. به ه...

تمثیل «نابینا و مفلوج»از جمله حکایت‌هایی است که در متون مختلف فارسی و عربی آمده است. از این آثار به قصص‌الانبیاء نیشابوری، کشف الاسرار میبدی، اسرارنامۀ عطار، سراج الملوک طرطوشی، نامۀ تنسربه گشنسب و اخلاق محتشمیاز خواجه نصیرالدین طوسی می‌توان اشاره کرد. برخی حکایت‌های کهن قابلیت آن را دارند که از زاویۀ نگرش‌های مختلف نقد ادبی، </stron...

دو رمان «چراغ ها را من خاموش می کنم» و «عادت می کنیم» نوشته ی زویا پیرزاد، اگر چه هیچ ادعای بلند پروازانه ای در زمینه ی شگردهای روایت ندارد و با روایتی خطی و پیرنگی ساده، داستان خود را برای مخاطب تعریف می کند، توانسته با مخاطب عام و در مورد کتاب اول، حتی با مخاطب خاص خود به خوبی ارتباط برقرار کند. داستان در این دو رمان، داستان ساده و بی ماجرای زندگی زنانی معمولی است که نویسنده، مخاطب را برای شن...