خودستایی در هر سامانه­ی منش و اخلاقی، خویی نکوهیده است و تنها در قلمرو هنر و هنروری پسندیده و روا شمرده می­شود. بسیاری از شاعران بلند آوازه­ی زبان فارسی از جمله خاقانی، انوری و غضایری رازی نازشنامه­هایی دارند که نه تنها از ارجمندی آنان نکاسته، بلکه بر آوازه­ی شاعری آنان نیز افزوده است. چامه سرایان پارسی­گوی، به ویژه در سده­ی ششم، دشت سخن را ناوردگاه خویشتن می­بینند و هماوردجویانه خود را بر چکا...

اخلاص پاکی و زدودن هر گونه آلودگی و آمیختگی است و اخلاص برای خدا همان تصفیه اندیشه و وارستگی ذهن از غیر خداست که باعث تقرب به سوی معبود است. از آنجا که نیت روح و حقیقت اعمال است و پاداش و جزا به آن تعلق می گیرد چنانچه برای خدا خالص باشد ستودنی و اگر با اغراض دنیوی آمیخته باشد نکوهیده است. منظور از بی غرضی، بی هدفی در اعمال اخلاقی نیست بلکه افعال اخلاقی نباید با اهداف پست و زبون آلوده شوند و ان...

چکیده پیامبران بزرگ ترین مصلحان جهان، برای هدایت بشر فرستاده شده اند. از ابتدای خلقت تا بعثت خاتم پیامبران حضرت محمد (ص) هزاران پیامبر با شریعت خود سعادت را برای همگان به ارمغان آوردند. این مصلحان، در طول تاریخ، منکران و تکذیب کنندگانی داشتند که همیشه سد راه آنها بودند؛ منکرانی که رذایل و صفاتی نکوهیده داشتند که قرآن به این صفات اشاره می کند؛ صفاتی همچون تکبر، ظلم، بی بصیرتی و ... . در این میا...

در این نوشتار، ابتدا متون دینى مرتبط با مسئله تفسیر به رأى و نکوهش آن از منابع شیعى و سنّى و آیات قرآنى جستوجو و سپس آراى علماى اسلامى در شرح این مفهوم، بررسى شده است و درنهایت، شناخت تفسیر به رأى با بهره گیرى از مفاد روایات و قراین لغوى و تاریخى صورت گرفته و نتیجه آن شده است که مراد از «تفسیر به رأى» در فرهنگ روایى، شیوه اى نکوهیده در شرح و بیان آیات الهى است. درباره وجود تفسیر به رأى در روایات...

آموزه‌های قرآنی و روایات و احادیث آل‌الله، که شامل خلقت جهان هستی و موجودات، یگانگی‌خدا، اعتقاد به بهشت و دوزخ و برشماری صفات نکوهیده است، مبانی تفکر هنرمند شیعی را تشکیل می‌دهد. اژدها، که هم در آیات قرآن دیده می‌شود و هم در کلام آل الله، بیشتردر چهرۀ موجودی دوزخی ظاهر می‌شود. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر تفکرات شیعی برخلق آثار هنری ایران با نقش اژدهاست. در واقع بررسی این موارد همه در جهت پاسخگ...

خودستایی در هر سامانه­ی منش و اخلاقی، خویی نکوهیده است و تنها در قلمرو هنر و هنروری پسندیده و روا شمرده می­شود. بسیاری از شاعران بلند آوازه­ی زبان فارسی از جمله خاقانی، انوری و غضایری رازی نازشنامه­هایی دارند که نه تنها از ارجمندی آنان نکاسته، بلکه بر آوازه­ی شاعری آنان نیز افزوده است. چامه سرایان پارسی­گوی، به ویژه در سده­ی ششم، دشت سخن را ناوردگاه خویشتن می­بینند و هماوردجویانه خود را بر چکاد...

یکی از مفاهیم پرکاربرد در حوزه­ی متون عرفانی بحث در مورد «عزلت» و مفاهیم وابسته بدان مانند خلوت، گوشه­نشینی و چله­نشینی می­باشد. این مفهوم چنان پراهمیت می­باشد که بسیاری از نظریه­پردازان تصوف را واداشته تا بخش­هایی را در آثار خود بدان اختصاص دهند. ایشان نیزگاه آن را ستوده و سفارش کرده و گاه آن را نکوهیده و حتی حرام دانسته و گاه نیز به تقسیم­بندی آن پرداخته­اند. این مقاله برآن است که به بررسی و ...