شعر، فرو ریختن و شکستن قواعد زبان متعارف و رسیدن به هنجارهای فراتر و حتی گریختن از آن است با این هدف که تاثیر کلام افزون‌تر و پایدارتر گردد. نقش شعر در واقع انتقال تجربه از طریق فراهم نمودن شگردهای غیر منتظره است و برجسته‌سازی یکی از این شگردهاست که هدف آن به کارگیری عناصر زبان به صورتی است که شیوه بیان آن برای مخاطب جلب نظر کند و در او انفعال عاطفی یا عقلی برانگیزد. بیدل دهلوی از شاعرانی است ک...

غالباً متون برجستۀ ادبی علاوه بر زیبایی و خیال‌انگیزی، اثرگذار هستند. یکی از عوامل اثرگذاری و بلاغت کلام در این متون، چندبُعدی بودن معنای متن و تأویل‌پذیری آن است. در غزلیات حافظ، ابیات بسیاری دیده می‌شود که چندوجهی‌ هستند و ظرفیت تأویل‌پذیری به دو یا چند معنای متمایز را دارند. در این مقاله، به روش توصیفی‌ـ تحلیلی به این مسئله پرداخته می‌شود که حافظ با چه ابزارها، شگردها و تمهیداتی، سخنش را ذووجو...

چکیده رباعی یکی از قالب‌های کوتاه ادبیات فارسی است که با وزنی مشخص و ساختاری ویژه، سروده می-شود و دست شاعر را برای دیگرگونه بودن در زمینه‌ی وزن و ساختار می‌بندد. گرچه در زمینه‌های گفته شده بستری مناسب برای نوآوری وجود ندارد، شاعران معاصر فارس هم‌گام با نوآوری در قالب‌های دیگر در پی پیداکردن راهی برای خارج شدن از این چارچوب بسته برآمدند که تا حدودی در این راه موفق بودند، تعداد قابل توجهی ا...

منزوی از مبتکران اصلی غزل نو است که ضمن در نظر داشتن ارزش ها، قابلیت ها و ویژگی های برجسته و منحصر به فرد شعر کلاسیک، اشعار خود را به بسیاری از ظرافت ها، تکنیک ها و ویژگی های مطرح در شعر نو آراسته است. وی در سرودن غزل های خود از شگردها و نوآوری هایی بهره گرفته که سبب تمایز با غزلِ غزل سُرایان سنّتی و پیدایش شیوه ای تازه در غزل شده است. در این مقاله به بررسی نوآوری ها و ویژگی های خاص اشعار او پرداخ...

هر شاعری برای آفرینش شعر خود از برخی تکنیک‌ها و شگردها سود می‌جوید. یکی از این شگردها، رویکرد به ابداع واژه و ترکیبات بدیع است که از دید فرمالیست‌ها، فراهنجاری واژگانی نامیده می‌شود. در این شیوه، شاعر برای ایجاد رستاخیز در زنجیره‌ی کلام، واژگانی را وارد زبان شعر می‌کند که تا آن زمان وجود نداشته است. واژگان ابداعی، زمانی کارکرد هنری و زیبایی شناسانه دارند که باعث سستی و رکاکت لفظ نشده ودر هم نشی...

هدف پژوهش حاضر، بررسی شگردهای تعامل متن و تصویر در کتاب "هیچ هیچ هیچانه" است. به این منظور، اثر یادشده که شامل 52 شعر از هفت شاعر نام‌آشنای کودک ایران است، مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش تحلیل محتوای قیاسی- استقرایی و واحد تحلیل، هر شعر به‌همراه قاب تصویری آن است. این بررسی به دو پرسش بنیادی پاسخ می‌دهد: 1- آیا شعرها و تصویرهای این کتاب هیچانی هستند؟ 2- شگردهای ارتباطی شعرها و تصویرهای این کتا...

به ‌نظر می‌رسد که بحث دربارة روشن‌سازی و کوشش در حل پارادوکس اقتدار و آزادی یکی از مهمترین مسئله‌های فلسفة‌ ادبیات کودک است. هدف این مقاله آن است که شگردهای جلوه‏گری مقوله‏های «اقتدار و آزادی» در داستان‏های فارسی کودک کشف و بررسی شود. این پژوهش با روش تحلیل تأملی به بررسی شش کتاب داستانی تصویری منتخب فارسی «حقیقت و مرد دانا»، «ماهی سیاه کوچولو»، «توکایی در قفس»، «خاله سوسکه با کی ازدواج کرد؟»، ...

روایت، ابزاری شناختی برای فهم تجربه است و نظریة جریان سیال ذهن یکی از شیوه­های نوین و رایج روایتی در تحلیل آثار ادبی به شمار می­رود. محتوای اندیشه، در شیوة جریان سیال ذهن به­جهت توصیف دقیق و لحظه­ای؛ کارکردی بنیادین می­یابد و در قالب شگردها و تکنیک­­های روایی همچون تک­گویی درونی، نمایشی، خودگویی و دانای کل به شیوة اول، دوم یا سوم شخص ظاهر می­شود. پژوهش حاضر برآن است پس از اشاره­ای کوتاه به ویژگ...

هدف از پژوهش حاضر، بررسی شگردهای تمرکز زدایی در تصویرهای کتاب های تصویری کودکان و هم چنین برهم کنش میان متن و تصویر است. به باور پیاژه، تمرکززدایی اصلی ترین ویژگی ذهنی کودک است. خسرونژاد (1382) پس از بررسی 71 افسانه شگردهایی را یافته که بیان گر چنین سازوکاری است. مرادپور (1391) در ادامه ی معصومیت وتجربه 30 افسانه ی را کاویده است. پژوهش حاضر جزو پژوهش های کیفی به شمارمی آید که در آن پژوهش گر ب...

چکـیده طنز و شوخ طبعی مقوله ای است که از دیرباز در رگ های ادبیّات هر کشوری، جاری و ساری است. واضح است که هرگاه تاریخ چهره ی تاریک و عبوس خود را به مردم می نمایاند، ظلم و ستم و فقر و فساد و تعصّبات کور، جامعه را رو به زوال و قهقرا می کشاند و هیچ زبان گویایی برای انتقاد مستقیم باقی نمی ماند این طنزپرداز است که چون یک مُصلح اجتماعی پابه عرصه ی نبرد علیه ظلم و تباهی می نهد و شمشیر بُرّنده ی طنز را برمی...