میان شعر معاصر فارسی و عربی به دلیل برخورداری از پیوند های دور و دراز تاریخی، بسترهای سیاسی و اجتماعی مشابه، نیز زمینه های فرهنگی نزدیک به هم و تأثیرپذیری از فرهنگ و ادب اروپا، شباهت های انکار ناپذیری وجود دارد. یکی از رویکردهای مشترکِ شاعران معاصر فارسی و عربی پس از انقلاب ادبی و تأثیرپذیری از فرهنگ و ادبیات اروپا، کاربرد سنت های کهن به ویژه اسطوره ها است. شاعرانِ نوپرداز در هر دو قلمرو ادبی فار...

امروزه رنگ جزئی از جهان اطراف ما و لازم و ملزوم زندگی ما است و بدون شک، به عنوان جزئی از مهم ّترین عناصر زیبایی به شمار می رود. تا جایی که تقریباً زندگی غیر رنگی (سیاه و سفید) از ما دور شده است. شناخت معانی و مفاهیم رنگ در ادبیات، درک ذوق و احساس زیبایی شناسی شاعر را برای مخاطب ملموس تر و راحت تر می کند. درویش و آتشی، شاعران مورد پژوهش در این رساله، از ظرفیت عظیم رنگ ها، برای انتقال اندیشه ها، مق...

محمّد فرخی یزدی و ابراهیم طوقان، شاعران ستم ستیز و دلسوخته ای هستند که در زمانه ای پرآشوب می زیستند. اوضاع آشفته ی ایران و فلسطین آنان را به سوی ادبیات پایداری سوق داد و از آنها شاعرانی مبارز ساخت که هنر خود را وسیله ای برای پاسداری از سرزمین شان قرار دادند. بررسی تطبیقی دیوان آنها نشان می دهد که شرایط سیاسی و اجتماعی سبب گردید که در سروده های آنها همانندی هایی دیده شود. قلب هر دو شاعر لبریز از ...

شاعر مقاومت فلسطین«فدوی طوقان» و شاعر دفاع مقدس ایران ، «قیصر امین پور» هم دوش با دیگر مردم سلاح قلم را علیه دشمن به دست گرفتند و میراثی ارزشمند در عرصه شعر مقاومت دو سرزمین بر جای نهادند. بیان درد و رنج قربانیان جنگ، تهییج مبارزان به دفاع از سرزمین خود، ستایش رزمندگان، ایثارگران و شهیدان، بیان جنایات اسرائیل، زنده نگه داشتن یاد و خاطر? شهداء، امید به آینده، تقدیس آزادی ،صلح و آرمانگرایی وجه مش...

نوستالژی یا دلتنگی برای گذشته، حالتی است روانی که به صورت ناخودآگاه در فرد آشکار و تبدیل به یک اندیشه می­شود. در زمینه­ی ادبیات، این حالت برای شاعر یا نویسنده­ ای رخ می­دهد که پیرو انگیزش­های فردی و اوضاع اجتماعی - سیاسی، دچار احساس دلزدگی از زمان حاضر می­شود و اندیشه­ی بازگشت به گذشته­ و خاطرات شیرینش را در سر می­پروراند و سپس شعر و یا نوشته­ی خود را آمیخته با فضایی غم­انگیز می­نماید.     احمد...

چکیده صورت و صورتگری، عرصه اصلی آفرینش گری هنری و لذّاتِ ادبی است. از گذشته تا امروز همواره رابطه ای مفهومی میان شعر فارسی و عربی وجود داشته است. مشفق کاشانی و محمود درویش از شاعران معاصر هستند که به کارکردهای زبان؛ از جمله متناقض­نما اهمّیّتی ویژه داده اند. هدف آن ها از آفرینش تصاویر متناقض، تأکید بر اهمّیّت محتوای تصاویر خلق شده است. با توجّه به ذهن خلاّق این شاعران بزرگ، یکی از اهداف اصلی ایجاد این ...

تحوّلات سیاسی- اجتماعی و به دنبال آن، شکل­گیری انقلاب­های معاصردر تاریخ ایران و مصر، زمینه مناسبی برای گروهی از شاعران و سخنورانی شد تا تمام توش و توان ادبیشان را در راه آزادی وتحقّق آرمان ملّت­­ها و توده­های ظلم­ستیز به کارگیرند. فرّخی یزدی، شاعر انقلابی ایران در دوره قاجار و رضاخان پهلوی و عبد الرحمن یوسف، شاعر انقلاب مـردم مصر، علیـه حکومت مستبدانـه حسنی مبـارک از جمله شاعران متعهّدی می­باشندکه د...

احمد شاملو در ادبیّات فارسی و بدر شاکر السّیاب در ادبیّات عربی، از شاعرانی هستند که مضمون­های گوناگونی را در قالب شعر روایی، ارائه نموده­اند؛ تا به وسیله آن، مفاهیم ژرف­تر و گسترده­تری را به مخاطب خود عرضه نمایند. این پژوهش، کوششی در بررسی تطبیقی عناصر مشابه روایت، بر اساس رویکرد نقدی ادبیّات تطبیقی (مکتب آمریکایی)، در قصیدۀ «مرد مصلوب» اثر احمد شاملو و قصیدۀ «المسیح بعد الصّلب» سروده سیاب، به هدف د...