جشن های دو  هزار و پانصد ساله ، که با شکوهی کمنظیر پس از سال ها تبلیغات و مطالعه در مهر 1350 ه.ق در تخت جمشید برگزار شد، از جمله جشن هـای پرهزینـه بـود. شـاه از برگـزاریچنین جشنی ، به دنبال راهی برای تداوم حکومت و سلطه اش بر مردم ایران بود، بر این اسـاس بـهاحیای ارزش های آریایی و معاندت با اسلام و جلب دوستی دول خـارجی برآمـد و بـدین منظـوردست به یک سری اقدامات عمده زد از جمله: خود را شاهنشاه نا...

چکیده محور تحلیل تاریخی نگارندة مقاله این است که هویت سیاسی ـ اجتماعی ایران در نیمة اول قرن نوزدهم چه ابعادی داشته و چگونه منابع تاریخ نگاری در بازنمایی معانی و مفاهیم آن به ایفای نقش اجتماعی پرداخته اند. دستاورد بحث حاضر نشان می دهد که برخی معانی و مفاهیم هویتی در منابع تاریخ نگاری، متأثر از وضعیت عصر تأسیس، درصدد جست وجو و کشف خاستگاه ایرانی در جغرافیای سرزمینی ایران برای قاجاریان، انتساب آن...

چکیده پس از غلبه کورش بر آستیاگ(آژی دهاک) پادشاه ماد، در سال 550 پیش از میلاد، سلسله هخامنشیان پا به عرصه وجود نهاد. در زمان کورش بزرگ و جانشینان او کمبوجیه و داریوش اول شاهنشاهان هخامنشی توانستند علاوه بر پادشاهی ماد، بر قدرت های بزرگ منطقه خاورمیانه از جمله پادشاهی های لیدیا و بابل و مصر مسلط شوند و قلمرو خود را از آسیای صغیر و سواحل مدیترانه در غرب تا کرانه های اقیانوس هند در مشرق و استپ ها...

صحنه‌های شکار از قدیمی‌ترین کهن‌الگوهایی است که در دورۀ ساسانی بر روی آثار هنری به‌ویژه ظروف زرین و سیمین ایجاد شده است. شمایل‌نگاری، شرح و تفسیر تصاویر نمادی و رمزی شکار حاوی پیام‌ها و بازنمایی اطلاعاتی است که رمزگشایی آنها می‌تواند جنبه‌های مختلف زندگی سیاسی، اجتماعی و مذهبی این دوره را آشکار سازد. هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل مفاهیم نمادین صحنۀ شکار بر اساس آیکونوگرافی اجزا و عناصر به‌کارر...

غیریت­سازی در گفتمان سیاست خارجی محمدرضا پهلوی   هما اسدی[1] فرهاد ساسانی[2]     تاریخ دریافت:10/9/91 تاریخ تصویب: 23/1/93   چکیده پژوهش حاضر به بررسی غیریت­سازی و چگونگی بازنمایی «خود» و «دیگری» و همچنین سازوکار برجسته­سازی و حاشیه‌رانی در گفتمان سیاست خارجی محمدرضا پهلوی، شاه ایران در فاصلة بین سال­های 1320 تا 1356 می‌پردازد. در این پژوهش از ابزارهای تحلیل واژگانی در زبان‌شناسی نقش‌...

شماری از آثار هنری ایران سده­های 4 تا 8 ﻫ. ق. با مجالسی آراسته شده­اند که شاهی کمان­گیر و سواره را در نخجیرگاه آهو نمایش می­دهد، درحالی­که بر پشت مرکبش زنی ریزاندام و چنگ­نواز نشسته است. این صحنه بنا بر متن شاهنامۀ فردوسی و هفت پیکر نظامی گنجوی، داستان بهرام گور شاهنشاه ساسانی و کنیز خنیاگرش آزاده را روایت می­کند. البته انتساب این روایت به شاهنامۀ فردوسی در سال‌های اخیر موضوع انتقاد بوده و حتی ...

اشکانیان ارمنستان در دوران شاهنشاهی اشکانی به‌‌دلیل قرابت سببی و نسبی که با فرمانروایان ایران داشتند و همواره متحد ایران دربرابرِ روم بودند؛ اما با سقوط اشکانیان و روی‌ کار آمدن ساسانیان در ایران فصل جدیدی در روابط ارمنستان با ایران و روم آغاز شد. برخلافِ دوران پیش‌از آن، که اشکانیان ارمنستان همواره در نزاع بین ایران و روم در صف مقدم مقابله با نفوذ امپراتوری روم بودند، این بار با سقوط اشکانیانِ ای...

صحنه های شکار از قدیمی ترین کهن الگوهایی است که در دورۀ ساسانی بر روی آثار هنری به ویژه ظروف زرین و سیمین ایجاد شده است. شمایل نگاری، شرح و تفسیر تصاویر نمادی و رمزی شکار حاوی پیام ها و بازنمایی اطلاعاتی است که رمزگشایی آنها می تواند جنبه های مختلف زندگی سیاسی، اجتماعی و مذهبی این دوره را آشکار سازد. هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل مفاهیم نمادین صحنۀ شکار بر اساس آیکونوگرافی اجزا و عناصر به کارر...

اردشیر بابکان در سال 224م با غلبه بر اردوان پنجم اشکانی توانست شاهنشاهی جدیدی را در تاریخ ایران پایه گذاری کند. سلسله ساسانیان به تدریج توانست پادشاهی عظیمی را تشکیل دهد که لازمه اداره چنین پادشاهی بزرگی داشتن نظام اداری توانمندومنسجم بود که در رأس آن صاحب منصبان مختلفی حضور داشتند. یکی از آن مناصب عنوان دبیری بودکه از جایگاه ممتازی در این دوره برخوردار بوده است. در رأس، این دبیران، ایران دبیرب...

شماری از آثار هنری ایران سده­های 4 تا 8 ﻫ. ق. با مجالسی آراسته شده­اند که شاهی کمان­گیر و سواره را در نخجیرگاه آهو نمایش می­دهد، درحالی­که بر پشت مرکبش زنی ریزاندام و چنگ­نواز نشسته است. این صحنه بنا بر متن شاهنامۀ فردوسی و هفت پیکر نظامی گنجوی، داستان بهرام گور شاهنشاه ساسانی و کنیز خنیاگرش آزاده را روایت می­کند. البته انتساب این روایت به شاهنامۀ فردوسی در سال های اخیر موضوع انتقاد بوده و حتی ...