«هویت» به عنوان یکی از ارکان اساسی شخصیت انسان، در حقیقت پاسخ به سؤال های مهمی همچون«چه کسی بودن» و« چگونه شناسایی شدن» است که از ابتدایی ترین دوران حیات بشر مورد توجه او قرارداشته و درعصرکنونی نیز به دلیل وجود تهدیدهای بسیار، مورد توجه ویژه ی اندیشمندان و پژوهشگران قرارگرفته است. بررسی اشعار چهار شاعرنوگرای عراق(بدرشاکرالسیاب، عبدالوهاب البیاتی، بلندالحیدری وسعدی یوسف)، ضمن نشان دادن ابعاد فرد...

در دهه‌های آغازین سده نهم هجری، شاهرخ تیموری برای حفظ سلطه بر سلطانیه و قرایوسف ترکمان برای کسب سلطه بر آن شهر تلاش داشتند.سلطانیه شهری خوش‌ آب و هوا با کشاورزی پررونق بود و جایگاه بازرگانی و سوق‌الجیشی ممتاز داشت.پیشینه تاریخی آن نیز بر اهمیت سیاسیش می‌افزود.شهریار تیموری برای حفظ سلطه بر ایران مرکزی و باختری، نیز موقعیت خویش در تجارت بین‌الملل، و فرمانروای ترکمان برای تثبیت قدرت و نیز در راست...

چکیده: ادبیات و جامعه رابطه ای دو سویه دارند؛ همانگونه که مسائل اجتماعی دست مایه ی آفرینش آثار ادبی می گردد، گاه آثار ادبی موجب تغییر و دگرگونی جامعه می شوند، در این راستا ادبیات از دیرباز تاکنون همچون سلاحی در خدمت دفاع از اشخاص، قبایل، شهرها و در گستره ی وسیع تری جوامع و کشورها بوده است که ادبیات مقاومت نمودی است بر این واقعیت. شعرای عراق به دلیل شرایط خاص حاکم بر عراق و سرزمین های عربی و ا...

حکومت آل بویه در 322 هـ پس از تصرف شیراز به دست علی بن بویه فرزند ارشد بویه، اعلان موجودیت کرد. فرزندان بویه توانستند به سرعت، متصرفات خویش راگسترش داده و تسلط خود را بر ایران و عراق تحکیم بخشند. از آنجایی که خاندان بویه دارای مذهب شیعه بودند، منشأ تحولات عظیمی در راستای اهداف شیعه شدند. علاقهء پادشاهان بویهی به فرهنگ و ادب موجب شد تا آنان اقدامات شایسته ای از جمله, حمایت از شاعران و دانشمندان ...

نوآوری­های قابل تأمّل در صوّر خیال و تلاش در خلق تصاویر و ترکیبات تازه در شعر امروز، زبان را از یکنواختی، خارج کرده و به آن حیاتی دوباره بخشیده است. شاعران معاصر با شخصی­سازیِ عواطف در دو محور همنشینی و جانشینی و عدول آگاهانه از خودکاریِ زبان، اصــولِ قراردادی را­ پس می­زنند تا کلام خویش را برجسته کنند. در این رهگذر، شاعران ایران و عراق با توجّه به قرابت­های خاصّ فکری و فرهنگی، و تحت تأثیر عوامل مختلف...

یکی از تحولات تاریخی ایران عصر سلجوقی برتری یافتن موقعیت قشر اجتماعی موسوم به فقها و اهل شریعت اهل سنت در عرصه­های آموزشی  و  اجتماعی و فرهنگی بود. با این که در مورد این پدیده در شکل گزاره­های تاریخی کیفی تحقیقات قابل توجهی صورت گرفته و دیدگاه­های مختلفی مطرح شده است، اما ابعاد و مصادیق تاریخی چنین امری به صورت دقیق مورد پژوهش قرار نگرفته است. در این نوشته تلاش شده است که بر اساس یافته­ها و روش...

روابط متقابل ادبی و فرهنگی میان ملل هم جوار از دیرباز مرسوم و متداول بوده است. در این میان، رابطه ی فرهنگی ، زبانی و ادبی ملت ایران و عراق قدمت و دیرینگی زیادی دارد. ورود استعمار در اواخر قرن نوزدهم میلادی به مشرق زمین دو کشور ایران و عراق را در صحنه ی جدید و مشترکی از مسایل سیاسی و اجتماعی قرار داد که این مسایل مشترک در زبان و اندیشه ی شاعران ملی دو کشور تأثیر بسزایی داست. در مورد مضامین مشت...

یکی از حوزه های وسیع و ناب ادبیات که ارتباط زیادی با ارزشها و باورهای اعتقادی یک ملت دارد، ادبیات دینی است. در این حیطه، شاعران شعر آیینی مهدوی معاصر ایران و عراق، با زبان شعری شیرین و ناب خود و با اضافه کردن صبغه های ادبی، عشق و ارادت خود را که جوشیده از قلبی مملو از عشق و محبت است به اثبات رسانیده اند. می توان گفت که سروده های مهدوی این شاعران، برخاسته از اعتقادات و جوشیده شده از قرآن، احادیث...

چکیده سلطان یعقوب آق قویونلو، در اوایل حکومت خود با برخی مشکلات داخلی و خارجی مواجه بود. اساسی ترین مشکلات داخلی او، شورش هایی بود که در مناطق مختلف قلمرو تحت فرمانش، از جمله در اصفهان، روی داد. پرسش اصلی تحقیق حاضر این است که علل و عوامل بروز این شورش ها، آن هم در اصفهان، که  یکی از شهرهای بزرگ و مهم حوزه حکمروایی یعقوب محسوب می شد، چه بود؟ و سرانجام این شورش ها چه شد؟ دیگر اینکه، یعقوب چه موض...

شعر اجتماعی موضوع جدیدی در ادبیات عربی نیست، و هدف از آن، پرداختن به مشکلات مردم یا گروهی از مردم می باشد که در یک جامعه با یکدیگر زندگی می کنند، و خواستار اصلاح وضع جامعه می باشد. شعر اجتماعی عراق در قرن نوزدهم، و در پی افزایش ظلم و ستم حکومت عثمانی، و با هدف مبارزه در برابر استبداد و به امید بر طرف شدن ریشه ها و عوامل نابسامانی های اجتماعی، شکل گرفت. در این پژوهش سعی شده مضامین شعری مورد توجه...