چکیده : وجود « اسطوره » در آثار ادبی به غنای اثر می افزاید و بسان پتانسیلی است که چنانکه در آثار ادبی و هنری از قوه به فعل در آید می تواند منشاء اثر شود و این امر هنگامی حاصل می شود که نویسنده اسطوره را در خدمت پیام اثر خود بکار گیرد و آن را هنرمندانه در بافت و ساختار اثر خود به کار برد. در واقع او با این عمل هویتی ویژه به اثر خود داده است که حکم در شناسنامه آن در کل جهان محسوب می شود. از دیرب...

توجه به مساله هویت ملی در عصر مشروطه از اهمیت زیادی برخوردار شد، دغدغه هویت ملی در آثار بسیاری از نویسندگان این عصر، گویای جایگاه این مساله در این دوره تاریخی است. از جمله این نویسندگان، پدر داستان نویسی کوتاه ایران، سید محمدعلی جمال زاده است. براین اساس، پژوهش حاضر با هدف تشریح جایگاه نمادهای هویت ملی در آثار این نویسنده (یکی بود یکی نبود، تلخ وشیرین، کهنه و نو، قصه مابه سر رسید) درمراحل مختلف...

پایان نامه ی حاضر به بررسی تطبیقی داستان های کوتاه دو نویسنده ی بزرگ ادبیات ایران و مصر، محمدعلی جمال زاده و محمود تیمور، می پردازد. از آن جایی که هر دو نویسنده متأثر از مکتب رئالیسم بوده اند، این مکتب ادبی مورد بررسی بیشتری قرار گرفته است و سبک و ویژگی داستان نویسی هر دو نویسنده با تأکید بر داستان های کوتاه آن ها مورد مطالعه و تحقیق قرار گرفته است تا با نگاهی دقیق میزان مشابهت ها و تفاوت های س...

نقد ادبی در دوران معاصر راهکارهای گوناگونی را برای فهم و خوانش متون ارائه داده است. یکی از آن ها، فهم متون از طریق خوانش گفتگویی است. این رویکرد که در آن بر وجود رابطه ی دیالکتیکی میان چهار عنصر: متن، آفریننده، خواننده و جهان پیرامون تأکید می گردد، به عنوان بحثی معرفت شناسانه در مورد تمایز علوم انسانی و علوم طبیعی مورد توجّه قرار گرفت. این نظریّه توسّط میخاییل باختین نظریّه پرداز معروف روسی مطرح شد...

هر شکل روایت، هرگونه گزارش، از حکایت اخلاقی تا رمان، از فیلمی سینمایی تا قصه ی کودکان، از حکایتی که مردم از رویاهای خود تعریف می کنند تا لطیفه ها و آگهی های تبلیغاتی، همه بر گزارش داستانی استوارند. هر داستانی، که در واقعیت سلسله ای از حوادث برای کسی محسوب می شود، از بیان حادثه ای آغاز می شود، رخدادی، قتلی، شرح یک زندگی، یا حتی شرح اندیشه ای، همگی هنگامی که بیان می شوند، سویه ی داستانی می یابند...

سید محمدعلی جمال زاده را یکی از سه بنیان گذار اصلی ادبیات داستانی معاصر فارسی می دانند. با این حال، بخشی از شهرت وی مدیون کتابی است که در سال 1345 از او چاپ شده، به نام «خلقیات ما ایرانیان». در این کتاب جمال زاده به مثابه یک طبیب در پی شناخت درد جامعۀ ایران است، دردی که مانع ترقی و علت العلل عقب ماندگی ما بوده است. درد یا همان عامل بیماری، فسادی است به نام خلقیات ما ایرانیان؛ یعنی ما به دلیل بر...

شاعران و نویسندگان فارسی زبان، همواره برای آنکه به لطف و شیرینی و رسایی کلام خویش بیفزایند، از مثل بهره برده اند. در میان نویسندگان معاصر، محمدعلی جمال زاده در داستان های خویش از مثل مکرر استفاده کرده است. او در پنج داستان در مجموعۀ یکی بود و یکی نبود، 73 مثل به کار برده است. شیوه های کاربرد (چون اقتباس، حل، اشاره و تصویرسازی) و کارکردهای مختلف (چون اجتماعی، ارزشی، اخلاقی، انتقادی و طنزآمیز) اه...

ساختارگرایی، آیین فکری مهمی است که در نیمه دوم قرن بیستم در قلمرو فلسفه و علوم انسانی پدید آمد و منشاء تاثیرات فراوانی شد این آیین در دهه 1950 میلادی توسط ساختارگرایان فرانسوی بسط و گسترش یافت و نقد ساختارگرایی به وجود آمد. ساختار نظامی است متشکل از اجزایی که رابطه ای همبسته با یکدیگر و یا کل نظام دارند، یعنی اجزا به کل و کل به اجزا سازنده وابسته اند. چنانچه اختلال در عمل یک جزء، موجب اختلال در...