فناوری اطلاعات، از جمله فناوری های رو به گسترش است که امروزه تمام عرصه های سیاسی، علمی، اجتماعی و فرهنگی را تحت تاثیر خود قرار داده است. سیاست های توسعه فناوری در کشورهای پیشرفته صنعتی براساس دیدگاه های اقتصاد سیاسی کشورهای مزبور صورت می پذیرد.مطالعه معیارها و سیاست های توسعه در کشورها و مقایسه تطبیقی آن با سیاست های کشور ما می تواند برخی چالش های پیش رو را روشن سازد. سعی بر آن است که در این مق...

در حوزه سیاست گذاری علم و فناوری، مطالعه‌های زیادی در مورد دستاوردهای همکاری های فناورانه صورت گرفته است. برخی از این مطالعه‌ها بر اثربخشی سیاست های علم و فناوری تمرکز کرده اند. در کشور ما نیز سیاست های علم و فناوری از طریق مشوق‌های متعدد بویژه در حوزه فناوری های نوظهور مانند نانو، از همکاری های فناورانه حمایت می کنند. با این وجود در اثر بخشی این سیاست ها تردید هایی وجود دارد. در پ...

از نیمۀ قرن بیستم، نقش فناوری در تحولات سیاسی- اجتماعی، مضمون بحث‌های زیادی میان نظریه‌پردازان شده است. در واقع، این شیوه از زندگی (زندگی تکنولوژیک) به‌تدریج به پرسش گرفته شد. از مهم‌ترین پرسش‌های مرتبط با بحث مزبور، این پرسش بود که فناوری چه مسئله‌ای را برای زیست- سیاست ما ایجاد کرده است؟ به‌عبارتی، مسئلۀ حضور فناوری در زیست-سیاست کنونی چیست؟ در این نوشتار نگارنده بر مسئلۀ رادیکالیزم- عمل‌گرای...

تحقق آرمان ها و هدف های بلند مدت مورد نظر سیاست گذاران، نیازمند استفاده از ابزارهای سیاستی مناسب است. با مطالعه مبانی نظری ابزارهای سیاست گذاری مشخص است که دسته بندی هر پژوهشگر از ابزارهای سیاستی علم و فناوری وابسته به محیط سیاست گذاری و هدف های خاص او در تبیین سیاست است. در ایران نیز، چارچوب منتخب مورد تأیید سیاست گذاران وجود ندارد. از اثرات عدم وجود این چارچوب منتخب، می توان به عدم توازن در س...

تجربه نزدیک به 4 دهه آینده پژوهی و آینده نگاری کشورهای جهان در بخش های مختلف مانند بخش کشاورزی حکایت از کارکردهای آن در فرایند سیاست گذاری علم و فناوری دارد؛ مواردی مانند: «تغذیه اطلاعات فرایند سیاست گذاری، تسهیل پیاده سازی سیاست ها، ارتقای ظرفیت های آمادگی پذیرش سیاست ها، تسهیل مشارکت شهروندان در فرایند سیاست گذاری، پشتیبانی از تعریف دقیق تری از سیاست، تغییر ساختار نظام سیاست گذاری. رویکرد طرح...

تجربۀ کشورهای موفق صنعتی و تازه صنعتی نشان می دهد که برای صنعتی شدن باید پله های نردبان مزیت نسبی به سرعت طی شود؛ یعنی هر کشور، در وهلۀ نخست، از صادرکنندۀ کالاهای اولیه و وابسته به منابع طبیعی به صادرکنندۀ کالاهای وابسته به نیروی کارِ با دانش بالا تغییر وضعیت یابد. سپس به صادرکنندۀ کالاهای فناوری محور و درنهایت به صادرکنندۀ کالاهای دانش محور مبدل شود. ایران، با توجه به پتانسیل فراوانی که در نیرو...

خردمایه های سیاست گذاری، واسطه میان مبانی نظری و دلالت های سیاستی هستند که از یک سو ریشه در مفهوم های انتزاعی نظری دارند و از سوی دیگر، دلالت های عملی چندی را در حوزه سیاست گذاری ارائه می دهند. رویکرد اقتصاد متعارف که با عنوان اقتصاد بازار آزاد و یا اقتصاد نئوکلاسیک هم از آن یاد می شود، اگر چه با ادعای اثباتی بودن، خود را از عرصه تجویز کنار می کشد، اما به صورت صریح و ضمنی به خردمایه های سیاستی ...

موضوع بررسی تأثیر متقابل فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)[1] و برخی دستاوردهای آن بر حوزۀ سیاست[2] در کشور ما بسیار تازه است و جستجوهای هوشمندانه در سایت‌های اینترنتی نیز گواهی بر این مدعاست که حتی در کشورهای پیشرفتۀ صنعتی که پیش‏قراولان عرصۀ فناوری هستند، بررسی این تأثیر به حوزه‏های بسیار محدودی مانند رأی‏گیری الکترونیکی و برگزاری انتخابات مکانیزه، افزایش دسترسی توده‏ها به اطلاعات سیاسی و... من...

تحقق آرمان‌ها و هدف‌های بلند مدت مورد نظر سیاست‌گذاران، نیازمند استفاده از ابزارهای سیاستی مناسب است. با مطالعة مبانی نظری ابزارهای سیاست‌گذاری مشخص است که دسته‌بندی هر پژوهشگر از ابزارهای سیاستی علم و فناوری وابسته به ...

با گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات و ورود آن به محیط های کاری، جهان شاهد ارتباط تنگاتنگ کاربرد فناوری اطلاعات در سازمان ها و دستیابی بهتر و سریع تر به اهداف سازمانی بوده است. اکنون بقای سازمانی و دستیابی به اهداف و ماموریت ها در گرو سیاست گذاری های فناوری اطلاعات و اجرای آن سیاست ها در قالب یک برنامه ریزی جامع و هوشمند است. بنابراین برنامه­ریزی راهبردی فناوری اطلاعات و ارتباطات و بکارگیری آن یک...