نسخه شاهنامه شاه تهماسبی پیشتر در مجموعه بارون ادموند دو رو چیلد در پاریس بود و بعدها از کتابخانه آرتور هوتون پسر سردرآورد، هوتون 78 تابلو از 258 تابلوی آن را به موزه هنری متروپولتین نیویورک اهدا کرد. (کاتب این شاهنامه معلوم نبوده و به احتمال زیاد کار آن در سال 928 هـ.ق به فرمان شاه اسماعیل شروع شده تا به فرزندش تهماسب میرزا اهدا شود، از جمله کسانی که در این شاهنامه در تصویر نگاری ها همکاری داش...

آن چه نگارگر ایرانی را در طی قرن ها به نقش پردازی وامیداشت چیزی جز بیان شوق وصل یار نبود و آنچه تصاویر نگاره های او را به سرور و وجدی عاشقانه بدل می کرد نشان از ضیافت بهشت سانی بود که از دوران خیلی دور در اندیشه ی ایران از میترائیسم، زرتشت، مانی، مزدک و دین مبین اسلام، از همیشه تا کنون ریشه داشته و جان حکیم و عارف و نگارگر ایرانی را برای نمایاندن این اقلیم اهورایی، نور ازلی بخشیده است. اندیشه ا...

چکیده : آنچه معلوم است این است که ابن سینا یکی از مهمترین متفکران جهان اسلام است که ضمن داشتن رهیافتی عقلی در دوره آخر تفکر خود به پاره ای از اندیشه های رمزی و عرفانی التفات کرده است از دیگر سو سلطان محمد یکی از هنرمندان برجسته سنت ایرانی- اسلامی که علی رغم ارزش های بصری در آثار او، بیان محتوایی را نیز در نگاره های خود به دقت گنجانده است. اما آنچه نامعلوم است، نسبت و قرابت اندیشه های رمزی اب...

حکومت خوارزمشاهیان از جمله دولت های ترک تبار بود که در دوران ضعف و تجزیه حکومت سلجوقیان در خوارزم پا گرفت. از آن جا که هر حکومتی در سده های میانه برای مشروعیت اداره قلمرو خویش به حمایت معنوی خلیفه بغداد نیاز داشت، خوارزمشاهیان، به ویژه اتسز و علاء الدین تکش، در برابر دستگاه خلافت، سیاست قابل انعطافی در پیش گرفتند. آنها پس از یک پارچه کردن سیاسی بخش شرقی عالم اسلام کوشیدند نهاد خلافت را تحت نفوذ...

ولایت یکی از اصول دین اسلام است و در تصوّف به معنای قیام عبد به حق در مقام فنای از نفس است، بر این اساس، بزرگان طریقت مولویّه هم به این موضوع پرداخته اند؛ طریقتی که در واقع، یکی از مشهورترین طریقت های عرفان اسلامی در قرن هفتم هجری است که در قونیه رشد و نمو یافته است. در این رساله، بررسی همه جانبه دیدگاه بزرگان طریقت مولویّه پیرامون موضوع ولیّ و ولایت مدّ نظر بوده که به طور کلّی ابتدا به جایگاه ولیّ و...

بهره گیری از قصه و حکایت برای بیان مفاهیم بلند عرفانی، از دیرباز مورد توجه شاعران و نویسندگان این سرزمین بوده است. در این میان گاه با حکایت هایی روبه رو می شویم که به دلیل ظرفیت بالای ساختاری و مفهومی، روایت های مشابه و گاه گوناگونی از آنها ارائه شده است. حکایت ایاز و گوهر شکستن از این دسته حکایت هاست که عطّار، شمس تبریزی، مولوی و سلطان ولد آن را روایت کرده اند. در این مقاله به مطالعه روایت های ...

در ادوار پیش از سلطنت محمد دوم(855-886/1451-1481)، سیر تاریخی مناسبات دولت عثمانی و طبقه علمیه، به گونه‌ای پیش رفته بود که فارغ‌التحصیلان مدارس به‌واسطۀ دانش مدرسی و جایگاه دینی‌ـ ‌اجتماعی خود، در دولت عثمانی جایگاه مهمی پیدا کرده بودند و در تصمیم‌گیری‌های مهم تأثیر تعیین‌کننده‌ای داشتند. مرسوم‌شدن انتخاب و انتصاب وزیراعظم، به عنوان مقتدرترین فرد در ساختار دولت پس از شخص سلطان، از میان مدرسیان ...

سلطان محمد یکی از بزرگ ترین نگارگران اوایل دوره صفوی بوده که توانسته آثارش را با تجاربی که در مکتب هنری ترکمانان داشته، به خوبی با مکتب هنری هرات درآمیزد و آثار بی­بدیلی را در قالب مکتب دوم تبریز ارایه نماید. وی در دوران هنری خود، نوآوری­های بسیاری در حوزه نگارگری داشته که هنرمندان همدوره خودش و دوره های بعدی و حتی بسیاری از هنرمندان دوره معاصر از آن تاثیر گرفته­اند. از جمله این نو­آوری­ها می­ت...

این مقاله فاقد چکیده می​باشد.

غزلیات شمس تبریزی، اثر مولانا جلال الدین محمد بلخی را می توان در زمره ی عالی ترین نمونه های شعر فارسی به شمار آورد. مهم ترین ویژگی این غزل ها موسیقی بکر و بی تکلفی است که به شیوه های مختلف در تمام شعر منتشر می شود. کلمات چرخ زنان از نهان گاه جان شاعر به ظهور می رسند و در همان هیأتِ ناب بدوی، زمخت و تراش نخورده، در کنار هم نظام موسیقایی اثر را می سازند. در این نظام، موسیقی کناری یکی از چهار جلوه ...