شخصیت از مولفه های بنیادین متون روایی است؛ فیلم نامه نیز به منزله یک متن روایی دارای شخصیت یا شخصیت هایی است که پردازش آنها می تواند به درک بهتر یا ژرف تر فیلم نامه و مناسبات میان شخصیت ها بیانجامد از این رو شخصیت پردازی نیز عاملی است که در ارتباط مستقیم شخصیت به انسجام و شکیل بودن هرچه بیشتر فیلم نامه می انجامد. یک فیلم نامه نویس از ابزارها و شگردهای مختلفی برای شخصیت پردازی بهره می برد. بهر...

در آثار متعدد نمایشی بهرام بیضایی، زنان نقش عمده ای بر عهده دارند. برخی از این آثار دربارۀ زنان است و در برخی دیگر زنان هم در کنار مردان نقش مهمی به عهده دارند. بسیاری از این زنان در آثار بیضایی فعال، جستجوگر، هوادار عدالت و مبارز هستند. بسیاری از آنان می خواهند از حقوق، نقش و اهمیت خود در اجتماع و زندگی آگاه شوند و برای نگاهداری حق خود، راه مبارزه با محدودکنندگان آزادیِ خود را انتخاب می کنند. م...

در این تحقیق کوشش شده که تغییرات درام از زمان یونان باستان تا درام مدرن مرور شود و اینکه چگونه زبان درام از شعر به نثر رسید و چگونه به نثر شعرگونه منتهی شد. از تعدادی از شخصیت های برجسته تاثیرگذار روی این تغییرات صحبت می شود و در آخر دو اثر یوجین اونیل (خداوندگار براون) و بهرام بیضایی (مرگ یزدگرد) با معیار شعرگونه بودن بررسی می شوند. مبنای تئوریک تحقیق تئوری نیچه است.

از مشخصه های بارز سینمای معترضِ موج نو در سال های پیش از انقلاب، بیان هویت ملی در اعتراض به بحران هویت است. مسئلة پژوهش حاضر شناسایی ابعاد و مؤلفه های هویت ملی و بحران هویت در آثار منتخب بهرام بیضایی، از فیلمسازان شاخص سینمای موج نو، از دیدگاه جامعه شناختی است. بنابراین، پس از بررسی وضعیت هویت ملی و ابعاد و مؤلفه های آن، از دیدگاه جامعه شناسی هنر، عناصر تکرار شوندة مرتبط با هویت در سه فیلم رگبار...

نمایشنامۀ چهارصندوق نوشتۀ بهرام بیضایی با درون‌مایۀ‌ سیاسی _ اجتماعی در دهۀ چهل یکی از مناسب‌ترین نمونه‌های آثار این نمایشنامه‌نویس برای نقد جامعه‌شناختی ادبیات است. نقد جامعه‌شناختی ادبیات با ایجاد پیوند میان اثر ادبی و جامعه توانسته جایگاه و اهمیت خود را در میان انواع نقد نشان دهد و در حال حاضر یکی از روش‌های سودمند و کاربردی در بررسی آثار هنری به شمار می‌رود. روش مورد استفاده در این نوشتار ر...

بررسی ساختاری نمایش نامه های بهرام بیضایی بر اساس الگوی قهرمان هزار چهره جوزف کمپبل با تمرکز بر نمایش نامه های هشتمین سفر سندباد، پرده خانه و سیاوش خوانی

متون ادبی فارسی منبع مناسبی برای نمایشنامه‌نویسان و فیلمنامه‌نویسان است تا دست‌مایه اثری نمایشی شوند؛ لیکن فقدان مولفه‌ها و جنبه‌های دراماتیک در آنها موجب می‌شود یا متون درخوری به نگارش درنیایند یا کمتر مورد توجه درام‌نویسان قرار گیرند. بهرام بیضایی در این بین یک استثنا به حساب می‌آید. وی با شناخت ادبیات کهن فارسی و اشراف کامل به اسلوب تحلیل و نگارش درام، توانسته است آثار قابل تاملی خلق کند. فی...

بهرام بیضایی را می‏توان از دهۀ چهل تاکنون در زمرۀ معدود نویسندگان صاحب سبکی منحصر به خود دانست که نامش بیش از هر چیز با نمایشنامه و فیلمنامه پیوند خورده است. این پژوهش در چارچوب نظری «الگوی سفر قهرمان مؤنث» مورین مرداک به بررسی سه فیلمنامۀ سگ‏کشی، اشغالل، و حقایق یرباره لیلا یختر ایریس می پردازد. نظریۀ مرداک نگاهی نو به مدل جوزف کمبل برای سفر اسطوره‏ای قهرمان به شمار می‏آید که در آن سفر قهرمان ...

فمینیست‌ها معتقدند که تمدن بشری، مردسالار و تحت کنترلِ مردان است و به گونه‌ای سازماندهی و اداره می‌شود که زنان را در همة جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی به مردان وابسته می‌کند. هم‌چنین مدعی هستند که پیوسته تفکرِ مردسالار بر آثار ادبی حاکم بوده و این آثار غالباً به قهرمانانِ مذکر پرداخته‌اند و زنان در آن‌ها نقشی حاشیه‌ای داشته‌اند. از این‌رو، لزوم بازنگری در متون ادبی گذشته و به چالش کشیدن آن و نیز تولید ...