یکی از ماندگارترین کهن‌الگوهای موجود در ادبیات مکتوب و شفاهی، کهن‌الگوی سفر قهرمان است که جوزف کمبل مبتنی بر آرای یونگ درباره کهن‌الگوی قهرمان، آن را مطرح کرد. به عقیده کریستوفر وُگلر، بسیاری از فیلم‏ها و داستان‏های سراسر جهان نیز از این الگوی جهان‌شمول قصه‌ها و اسطوره‌ها برخوردار هستند؛ به عبارت دیگر، در برخی از داستان‌ها و فیلم‌ها و اسطوره‌ها و قصه‌ها عناصر ساختاری مشترکی یافت می‌شود و با ت...

ساختار و کارکرد اسطوره در آثار بهرام بیضایی گاه دگرگونی‌هایی می‌یابد. نمونه آن، تغییر کلیشه «قهرمان» در برخی فیلم‌های او است. اسطوره قهرمان و سفر او، همواره مورد توجه اسطوره‌شناسان بوده است؛ براساس دیدگاه و الگوی جوزف کمبل، قهرمان مرد مراحل دهگانه‌ای را در سفر رو به کمال خود طی می‌کند. اما، بیضایی با تنزل قهرمانان مرد و توجه به نقش‌آفرینی قهرمانان زن، به تغییر کارکردهای سنتی این اسطوره متناسب ب...

توجه به شباهت­های اساطیر و داستان­ها، پژوهشگران را به کشف ساختارهای اسطوره­ای مشترک میان آن­ها راهنمایی کرده­است؛ الگوهایی که با تنوعی نامحدود در آثار ادبی و هنری تکرار می­شوند. «سفر قهرمان» یکی از نظریه­هایی است که به وسیله آن می توان به ساختارهای تکرارشونده در داستان­های مختلف پی­برد و به تحلیل آن­ها پرداخت. در این مقاله که از الگوی «سفر قهرمان» ووگلر برای تحلیل ساختارهای اسطوره­ای و سیر قهرم...

در این پژوهش به بررسی شخصیت قهرمان در مجموعه انیمیشنی بن تن، یکی از مجموعه های پرطرفدار این روزهای دنیای انیمیشن با هدف شناخت شخصیت «قهرمان روایت شده» و ویژگی های آن، پرداختیم. قهرمان این مجموعه کودکی ده ساله است که در سفری تابستانی به همراه پدربزرگ و دخترعمویش با ماجراهایی روبرو می شود. در ابتدای این سفر وسیله ای به نام اُمنیتریکس از فضا به زمین می آید و به دست بن تن می چسبد. بن تن در این ماجرا...

یکی از مهم ترین مراحل در سفر قهرمان مطابق نظر ژوزف کمپبل (1904-1987) در اسطوره ها، افسانه ها و قصه های عامیانه مرحله جدایی است. جدایی به طور معمول با دعوتی غیبی یا ندایی روحانی یا دیدن خوابی که حجمی از نمادهای کهن الگویی را در خود دارد پدید می آید. خواندن و تقاضای پدر، پیر یا پیامبر، یا دریافت ندای هاتف غیبی، شیفتگی بر تصویر یا نقاشی ای از دختری زیبارو که گاهی پری زاده نیز هست یا عشق به ثروت و ...

از دستاوردهای مهم استفاده از نظریات اسطوره شناسی، فراهم آمدن زمینه های مناسب در تطبیق و مقایسۀ مبانی آنها با شخصیت های اساطیری و غیراساطیری گوناگون است. الگوی «سفر قهرمان» جوزف کمپبل، از روش هایی است که می توان آن را با شخصیت ها و قهرمانان مختلف در داستان ها، فیلم ها و حتی افراد معروف دنیای کنونی تطبیق داد. در این پژوهش، با بهره گیری از این امکان، سعی کرده ایم دو شخصیت اصلی منظومۀ ویس و رامین ر...

این مقاله به تحلیل نمادهای داستان گنبدِ سیاه در هفت­پیکرنظامی بر اساس نظریة فرآیند فردیت یونگ و نظریة تک­اسطورة ژوزف کمپبل می­پردازد. کمپبل برای سفر قهرمانان اساطیری برای دست یافتن به فردیت، الگویی در نظر گرفته است که از سه مرحلة اصلی عزیمت، تشرف و بازگشت تشکیل شده است. در این مقاله، سفر قهرمان گنبدِ سیاه در هفت­پیکرنظامی با این الگو و مراحل خردتر آن سنجیده و نشان داده شده است که این داستان نسبت ...

بررسی و تطابق مؤلفه های نظریة تک اسطورةکمبل درداستان های مثنوی، هدف اصلی این نوشتار است. کمبل اسطوره ها را سرنخ هایی می داند که ما را به سوی عمیق ترین توان های معنوی خود می کشاند و سبب می شوند تا به سوی اشراق و جذبه پیش رویم. وی در نظریة خود با معرفی قهرمان نشان می دهد که قهرمان در پی جستجو و شناخت خود است که به سفر می پردازد. جوزف کمبل، سیر و سفر قهرمان را در سه مرحلة: عزیمت، تشرف و بازگشت به ...

در سال های اخیر، شاهد افزایش حضور قهرمانان مونث در فیلم های انیمیشن هستیم. در این آثار، قهرمانان زن در نقش های محوری ظاهر می شوند و در روند داستان، نقش محوری دارند. آنها شخصیت های بسیار متفاوتی با قهرمانان قبلیِ هم جنسشان دارند. در این پژوهش، انیمیشن های شهر اشباح ، هیولاها علیه بیگانگان و شجاع که سرشار از نمادهای تصویری اند و از آثار موفق انیمیشن جهان محسوب می شود، برای تحلیل انتخاب شده است. چه...

بهرام بیضایی را می‏توان از دهۀ چهل تاکنون در زمرۀ معدود نویسندگان صاحب‌سبکی منحصر به خود دانست که نامش بیش از هر چیز با نمایشنامه و فیلمنامه پیوند خورده است. این پژوهش در چارچوب نظری «الگوی سفر قهرمان مؤنث» مورین مرداک به بررسی سه فیلمنامۀ سگ‏کشی، اشغالل، و حقایق ىرباره لیلا ىختر اىریس می‌پردازد. نظریۀ مرداک نگاهی نو به مدل جوزف کمبل برای سفر اسطوره‏ای قهرمان به شمار می‏آید که در آن سفر قهرمان ...