سفر، بن مایه بسیاری از متون ادبی است که به دلیل ماهیّت آشنایی زدایانه اش از اهمّیتی خاص در نگرش ادبی برخوردار است. از نخستین سفرنامه در ایران؛ یعنی سفرنامه ناصرخسرو تا امروز، این نوع ادبی به گونه-های مختلف روایت شده است؛ از روایت ساده گزارشی تا روایت پست مدرن. آنچه در این نوشتار بر آن تأکید می شود، سرشت روایی سفرنامه ها و جایگاه مؤثّر آنها در داستان نویسی ایران است؛ گاه همچون سفرنامه ناصرخسرو، نثر...

از ویژگی های منحصر به فرد سفرنامه ناصرخسرو بر خلاف دیگر سفرنامه ها، شروع با حادثه داستانی، برخوردار بودن از زبان روایی- ادبی، حکایت های دلنشین، دقت و جزئی نگری است. اگر چه ساختار کلی قالب سفرنامه با داستان و رمان تفاوت دارد اما سفرنامه ناصرخسرو به دلایل منحصر به فرد روایی و ساختاری بیشتر ساختاری شبیه به قصه و داستان دارد تا سفرنامه و گزارش. بسیاری از ویژگی های ساختاری داستان، از جمله وضعیت اولی...

چکیده: با دقت در تاریخ سفرنامه ها متوجه می شویم که سفرنامه نویسی از دیرباز مورد توجه بوده و سفرنامه های زیادی در دوران اسلامی و بعد از آن به وجود آمده اند، اما دوران صفویه و دوره ی بعد از آن یعنی قاجاریه از دوره های درخشان سفرنامه نویسی به شمار می رود. در این دوران اروپاییان با انگیزه های سیاسی، اقتصادی، دینی و ... به ایران سفر می کردند و در مقابل آنان؛ ایرانیان نیز با انگیزه هایی تقریباَ مشاب...

مقاله حاضر بر آن است به این پرسش پاسخ دهد که سفرنامه نویسان خارجی در نگاشته‎هایشان چگونه مؤلفه های اجتماعی و فرهنگی زنان بختیاری را تبیین کرده اند؟ پژوهش حاضر، که به شیوه تبیین تاریخی و با مراجعه به منابع و داده های سیاحان خارجی تنظیم شده، حاکی از آن است که سیاحان به وضعیت زنان بختیاری توجه خاصی معطوف داشته اند، به ویژه سفرنامه نویسان زن که با زنان بختیاری ارتباط تنگاتنگی داشته اند و با موشکافی...

از کهن ترین روزگاران‘شناسایی تمام نقاط جهان‘مورد توجه دانشمندان بوده‘ به طوری که بخش مهمی از عمر خود را مصروف این مهم داشته اند و چه بسا عدم امکانات آن روز باعث شده است که جهانگردان جان خود را برسر این کار از دست بدهند. گروهی برآنند که نخستین پیشگامان نهضت اکتشاف جغرافیایی رومیان بوده اند که از میان آنها نامدارانی چون بلیناس یونانی الاصل رومی وطن و بطلیموس یونانی‘منجم وعالم جغرافیا برخاسته اند....

پی بردن ایرانیان به ناتوانی در برابر قدرت های اروپایی از اوایل قرن نوزدهم میلادی/اوایل قرن نوزدهم هجری به ویژه در آستانه ی جنگ های ایران و روس آغاز شد. ایران از یک سو با روسیه و از سوی دیگر با بریتانیا و برای مدت کوتاه تری با فرانسه، به عنوان دولت های رقیب روسیه، تماس نزدیک تری پیدا کرد. این تعامل به صورت تماس مستقیم برای افرادی به وجود آمد که به دلایل سیاسی و یا سیاحت و کسب و کار به غرب سفر کر...

در نگارش پایان نامه سعی شده است که صحت مطالب حفظ شود و از منابع معتبر استفاده گردد. ابتدا گزارشی تحت عنوان سفر نامه چیست ؟ و تاریخچه سفرنامه نویسی ذکر می شود. سپس سفرنامه های مشهور پیش از صفویه به طور مختصر معرفی می گردند و بعد از آن سفرنامه های معروف دوران صفویه و قاجاریه که در دو فصل جدا می آیند با توضیحاتی مجمل آورده می شوند. بعد از فصول ذکر شده، فصلی با عنوان نثر در دوره قاجاریه و بررسی ویژ...

هدف پژوهش: در مرحله اول، بررسی آماری موضوعات و شاخص های مطرح شده توسط سیاحان انگلیسی در سفرنامه هایشان و در مرحله دوم بررسی وضعیت شخصی سیاحان در هنگام ورود به ایران، از جمله سال تولد و وفات، زمان ورود، مسیر حرکت، وسایل سفر، آثار مکتوب آنها و ... می باشد. روش پژوهش: تحلیل محتوای موضوعی و کمی سفرنامه های ترجمه شده سیاحان انگلیسی درباره ایران است که در قالب سنجش فراوانی مقوله ها، با بیان عددی ارائ...

سنّت سفرنامه نویسی از دیرباز به ویژه در دو قرون اخیر، توسعه و رواج قابل توجّهی یافته است و در میان سفرنامه ها و انواع آن، سفرنامه های مربوط به حج، از جاذبه و اهمیّت ویژه ای برخورداراند. از عهد صفوی سفرنامه ی منثوری به عنوان یک اثر مستقل یافت نگردید. هر چه هست یا اثری به زیور شعر آراسته- سفرنامه منظوم- و یا چند سطری از خاطرات سفر و مشکلات راه حج است که مابین یک اثر مولّف - که عمداً از علما ومفاخر ...

عبور از افلاک از موضوعات مشترکی است که در بسیاری از سفرنامه ها و معراج نامه ها تکرار می شو؛ اما کیفیت عبور از این افلاک، نقش افلاک و ساکنان آنها و همچنین مبانی اسطوره ای و دلالت های نجومی در آنچه سالک مشاهده یا تجربه می کند یکسان نیست. سه سفرنامه ای که به مقایسه آنها پرداخته ایم از حیث درون مایه یکسان نیستند. معراج نامه، سفرنامه ای است که جنبه دینی و اعتقادی دارد؛ اما در روایتی که بوعلی به آن ا...