چکیده یکی از محوطه های بزرگ دوران اسلامی شهرستان فراهان استان مرکزی، محوطه ی ذلف آباد بوده که در فاصله ی یک و نیم کیلومتری شهر جدید فرمهین، در منطقه ای نیمه بیابانی قرار گرفته است. با توجه به مواردی چون نام محوطه و اشارات متون تاریخی، به احتمال زیاد این محوطه همان ذلف آباد یا دلف آباد قدیم بوده که در برخی متون تاریخی و جغرافیای تاریخی، به ویژه متون قرن 7-8 ه.ق، بدان اشاره شده است. این محوطه در ...

فرآیند فرهنگ نویسی در سفال ایران را می توان همچون گردش چرخ سفالگران دانست که انجام آن به آغاز می رسد. در این فرآیند بی انتها هر واژه و اصطلاح شناسنامه ویژه خود را داشته و به حکم نیازهای انسانی(سفالگران و دانشمندان) در طی زمانی دور و دراز پدید آمده است که بر اثر مرور زمان هر یک تغییر و تکاملی پذیرفته و گاهاً بار معنایی تازه ای را در برگرفته است. به نظر می رسد که دسترسی به شناسایی و بررسی همه واژ...

یکی از خصیصه‌های مهم هنر اسلامی وجود تشابهات فنی و تجسمی است که میان سفال مناطق مختلف جهان اسلام به‌ویژه سفال نوع سلجوقی وجود دارد. این مسئله بیش از همه در حوزۀ جغرافیایی ایران، سوریه و ترکیه مشاهده می‌شود. از جمله مواردی که در بررسی‌های هنر اسلامی همواره مورد توجه واقع شده تعیین خاستگاه این تشابهات است. پژوهش حاضر با در نظر داشتن این مسئله و با هدف واکاوی سمت و سوی انتقال سنت‌ها در سفال قرون 6...

چکیده عوامل متعددی بر شکل¬گیری هنر ایران موثر بوده¬¬ است. یکی از این عوامل، حضور دین اسلام در جامع? ایران است. دین اسلام با آدابمعنوی خود، نگاه تربیتی جدیدی را بنیاد نهاد و تحولات عمیقی در آثار هنری به وجود آورد. از جمله این آثار هنری، سفال¬ها است،که رد پای این تأثیرات را به خوبی نشان می¬دهد. مسئله¬ای که در این میان مطرح می¬شود، نشانه¬های مهم آداب معنوی دین اسلام است کهدر نقوش سفال¬ها به کار ر...

چکیده : یزد نگین کویر با پیشینه ای کهن، به استناد متون ریشه در تاریخ این سرزمین دارد. شهر یزد یکی از غنی ترین مجموعه های پویای معماری می باشد که از سده های پنجم تا دوران معاصر می توان توالی هنر و معماری را به خوبی در آن مشاهده کرد. اوج شکوفایی و تعالی این شهر را در دوران حکام آل مظفر به خوبی دیده می شود؛ بناهای رفیع و بی بدیل که هر کدام از جنبه های زیباشناختی و فن شناسی دارای سخن فراوان می ب...

چکیده حوزه ی زابل (1) سیستان با وسعت 663 کیلومتر مربع، در عرض جغرافیایی 00َ ? 31 تا 15َ ? 31 شمالی و طول جغرافیایی 30َ ? 61 تا 45َ ? 61 شرقی واقع شده است. در طی بررسی این حوزه در سال 1386، از سطوح مختلف 214 محوطه ی باستانی شناسایی شده تعداد 1467 قطعه سفال جمع آوری گردید که به سبب برخورداری از تنوع و تعدد گونه ها، نیازمند مطالعه ی همه جانبه در غالب طبقه بندی، گونه شناسی، مقایسه ی گونه شناختی و مطا...

مطالعه و بررسی در تاریخ حکومت های ایرانی و در دوره میانه اسلامی ما را به این واقعیت آشکار رهنمون می شود که هر کدام از این حکومت ها در عرصه های مختلف و در ابعاد و زمینه های سیاسی، نظامی، علمی، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و... منشأ اثر و تحولات بسیاری بوده اند. این دوره برای هنر سفال گری ایرانی در واقع عصر طلایی بود. قرون ششم و هفتم هجری دو قرن بسیار حساس در تاریخ هنر سفال گری دوره اسلامی ایران است؛...

داستان پریان، قصه ای است که در آن شاهد اتفاقات ماوراءالطبیعی، شگفت انگیز در خلقت انسان هستیم، مقطع زمانی و مکانی در این داستان ها نامشخص و خیالی است. داستان لریِ «دخترِ دال»، حکایتِ «زادن اسطوره ای» دختری از درون تخم یک پرنده است که توسط دال (سیمرغ) در غاری در دل کوه پرورش می یابد. دختر دال با حیل? پیر زن اجیر شده ای گرفتار می شود ولی نهایتاً با کمک شاهزاده ای از دل نی ها باززاده می شود و با او ازد...

منشاء یابی یافته های باستان شناسی یکی از رویکردهای نوین در گرایش باستان سنجی به شمار می رود. پیشینه استفاده از این رویکرد به اوایل قرن نوزدهم برمی گردد. این درحالیکه امروزه با رشد و گسترش پرشتاب علوم و فنون ، شاهد رونق و توسعه چشمگیر آن در بخش های مختلف می باشیم. مطالعات منشاء یابی جدا از کاربرد وسیع آن، در حوزه باستان شناسی نیز بکار می رود که البته از پیچیدگی های خاصی نیز برخوردار است. محدودیت...

در میان هنرهای دوران اسلامی، سفالگری یکی از متنوع­ترین و جذاب­ترین هنرها به شمار می­آید و همواره موردتوجه باستا­ن­شناسان و پژوهشگران هنر اسلامی قرار داشته است. از همین رو کتب تخصصی و کاتالوگ­های زیادی به زبان­های مختلف پیرامون این هنر و معرفی انواع و شیوه­های آن به چاپ رسیده است که بسیاری از آن‌ها بر اساس آثار یک مجموعه­های خصوصی یا یک موزه تهیه و تنظیم شده­اند. نوشتار پیش­رو به بررسی و نقد ترج...